«تاثیر رنگ»
مقدمه
تصویرگری هنر است و هنر خلاقیت است. تصویر سازی و تصویر گری در واقع و تصویرگری به تصویر کشیدن داستان به گونه ای خلاقانه است که بر گرفته از فرهنگ هر ملت و جهانی بودن در کنار آن و جلب مخاطب می باشد به گونه ای که مخاطب رابطه ی تصویر و متن را به گونه ای محسوس شاهد باشد که اگر متن را هم نخواند به عمق داستان به صورت خلاصه ای کوتاه پی ببرد. هر تصویرگری باید به زور بوده و با ذهن مخاطب و احساسات آن ها ارتباط برقرار کند.
در مورد رنگ در تصویر سازی کتاب کودکان لازم است ابتدا شناخت کافی از کودک داشته باشیم از جمله اینکه کودک کیست؟ ویژگی های جسمی و روانی، ترس، بازی توانایی یادگیری، تخیل و … او چگونه است؟
و سپس بحث شناخت رنگ و روان شناسی رنگ در تصویرسازی کودک به میان می آید.
تاریخچه تصویرسازی
تصویرسازی در طول تاریخ چیزی جزء روایت گری یا داستان پردازی نبوده است اما شروع داستان سرایی به صورت مکتوب خود با آغاز تمدن های اسطوره ای و پیدایش اشکال خطوط نوشته هایی بوده است که به کمک آن ها افسانه های اساطیری در کتیبه های سنگی و مهرها یا پاپیروس نوشته می شد.
هنر تصویرسازی قبل از پیدایش خطوط در دوران پارینه سنگی و میان سنگی در نمونه هایی مثل نقاشی غارها، چیزی جزء نقاشی جادویی نبوده است.
در سرزمین ایران سنت نقاشی مینیاتور پس از دوره ی عباسی و سلجوقی تا دوره تیموریان و پس از آغاز عصر نوین در عهد صفویه، نقوش تصویری و روایی، راوی قصص و حکایت های منظوم بوده اند. در دوره ی صد ساله ی اخیر تصویرسازی معاصر در سبک قهوه خانه ای و سقاخانه ای، دیگر بار داستانهای حماسی شاهنامه در پروژه سازی ها و حکایت های مذهبی مانند داستان های مربوط به واقعه کربلا به تصویر کشده اند.
تعریف تصویرسازی
تصویرگری رشته ای است تولیدی، خلاقه، فنی هنری، مربوط به کودکان و نوجوانان مستقل از نقاشی و گرافیک مستقل از جمیع هنرها و خرده هنرها و صنایع دستی ظریف اما نیازمند هم این ها به خصوص گرافیک، نقاشی، عکاسی و پیکره سازی و رشته ای است که از روان شناسی کودک، طب کودکان، تعلیم و تربیت، هوش شناسی، علم رشد و به طور کلی کودک شناسی و نیز فنون صنایع دستی و هم عواطف و احساسات انسانی تغذیه می کند تا به بخشی از نیازهای تصویری یا (بصری) کودکان و نوجوانان پاسخ دهد.
اهداف تصویرگر
تصویرگری هنر برقراری میان متن و تصویر است که همگام و همراه با یکدیگر می توانند پیامی را به مخاطب خود انتقال دهند.
اولین هدف و رسالت تصویرگر، انتقال پیام نوشتاری در قالب تصویر است. در اینجا جهت آشنایی بیشتر مهمترین اهداف تصویرگری به شرح زیر دسته بندی گردیده اند:
تعریف مختصری از تصویر
تصویر موفق و پیشرو از نظر هنری و انتقال پیام اثر، وسیله ی مهمی برای اتصال تفکر غیر انتزاعی کودک به نوع تفکر انتزاعی او به شمار می آید.
متنی که همراه با تصاویر هنری مناسب باشد، اثرات انسانی مثبتی را در بردارد و می تواند نحوه ی ارتباط کودک را با محیط اطرافش بهبود بخشد و اجتماعی شدن او را آسان سازد.
مضمون کتاب های مصور می تواند داستان و یا غیر داستان باشد. در انواع کتاب های مصور می توان از کتاب های درسی و کمک درسی کودکان نام برد که نقش اصلی تصویر در آن ها، روشن کردن و توضیح دادن متن و یا به بیانی دیگر، آموزش مستقیم است. البته برخی از تصویرگران کتاب های درسی تلاش می کنند که با خلق تصویرهای زیبا و هنری، حسن زیبایی شناسی مخاطب خود را نیز تقویت کنند.
در کتاب مصور تصویرها نقش محوری ندارند، بلکه برای متن، نقش آن ها تکمیل کننده است بدین معنا که هر یک آنچه را بهتر بیان می کنند عرضه نمایند و هرگاه احساس شود که تصویر توانایی بیشتری در ارائه حس و عاطفه یا انتقال اطلاعات دارد، به میدان می آید. در کتاب های بزرگ سالان هم همین طور است.
تاریخچه ی تصویرسازی کودکان
تصویر از آغاز پیدایش، وسیله ی انتقال مفاهیم یا ساده تر منتقل کردن مفاهیم، تأثیر گذاشتن یا نفوذ کردن در مخاطب بوده است. قدیمی ترین خط ها، تصویرهایی بوده که انسان ها برای ارسال پیام و بیان مقاصد و اهدافشان و بیان عواطف و احساسات خود بر دیواره های غار و تنه ی درختان و سنگ ها تصویر می کردند.
کتاب های تصویری
کتاب های تصویری به کتاب هایی اطلاق می شود که از طریق یک سری تصویر بدون متن یا با متن بسیار کم، اطلاعاتی را در اختیار مخاطب قرار می دهند یا قطعه ای را بازگو می کنند.
در کتاب های تصویری، کودک بیشتر با تصاویر روبروست، این دسته از کتاب ها بیشتر برای سنین پیش از دبستان مورد استفاده قرار می گیرند و برای پر کردن فاصله ی خواندن و درک آنـــان به کار می روند. در کتاب تصویری، رسانش پیام بر متن بر عهده ی تصویر است.
منشأ اهمیت رنگ
منشأ اهمیت رنگ ها ریشه در زندگی بشر اولیه دارد و بشر اولیه شناخت جزئی از رنگ ها داشت. زندگی بشر اولیه تحت تأثیر دو عاملی قرار داشت که خارج از کنترل او بودند.
رنگ چیست؟
پیش از آنکه به بحث کلی درباره ی رنگ و هنر بپردازیم لازم است به طور مختصر ببینیم رنگ چیست؟
از نظر علمی رنگ عبارت است از: امواج نور که به کمک حس بینایی تشخیص داده می شود و یک شعاع نور، از ارتعاش امواج مختلف طولی و عرضی تشکیل یافته است. اگر شعاع نور را از منشور بلور دینی بگذاریم، امواج نور پس از منشور رنگ های مختلف طیف نور را به وجود می آورد …
دریافت جذابیت تصویری با درک نماد و نشانه
رو به رو شدن با کتاب های تصویری، از طریق نشانه ها و نمادها با ارزش ترین وسیله برای درک آن هاست.
فقط با این پیش فرض که تصاویر، نشانه هایی گاه بسیار مهم از چیزهای واقعی به شمار می روند، می توانیم بپذیریم و یا در خیال خود تصور کنیم که آن ها همان اشیای واقعی هستند.
تصاویر، متون را شرح و توضیع می دهند. به عبارت دیگر، می کوشند تا پیام کلمه ها را به ما انتقال دهند. کتاب های تصویری، برای متقاعد کردن ما به اینکه دنیای واقعی را به شکل ساده و روشن نشان می دهند، بسیار فریبکارانه عمل می کنند. با وجود این، گروه مخاطب مورد نظر کتاب های تصویری، بی تجربه اند. بنابراین، نیاز دارند یاد بگیرند چگونه درباره ی دنیای خودشان بیندیشند و خود و دیگران را درک کنند. با این حساب، کتاب های تصویری، وسیله مهمی برای انتقال فرهنگ و ایدئولوژی به شمار می رود.
ویژگی های تصویر خوب برای ایجاد جذابیت تصویری
تصویر خوب، می تواند قدرت تخیل کودک را گسترش دهد و پویایی ذهن او را تقویت کند.
یک تصویر خوب، حیات و شخصیتی خاص خود دارد که بیننده را مجذوب خود می کند و این شخصیت خاص را به عوامل سازنده خود مدیون است. این عوامل عبارتند از:
الف) حیات تصویر: یعنی تصویر باید سرشار از زندگی باشد.
ب) حرکت تصویر: حرکت و جنبش در موجود زنده، شرایط اساسی وجود و نشان دهنده زندگی اوست. حرکت یکی از اصول مهم هنر تصویرگری است.
ج) حالت: حرکت موجود زنده، همیشه توأم با حـــالتی است که حس و اندیشه ی درون آن را نشــان می دهد و نه تنها در چهره ی موجود در تصویر به طور جداگانه وجود دارد، بلکه در کل تصویر نیز دیده می شود.
د) جان پذیری: تصویر زنده با وزنی درونی و حرکات ظاهری چهره ها، حالات کلی و جزئی چهره در مجموع، پدیده ای می شود که بیننده را متأثر می کند؛ زیرا با قدرت جذب خود سبب می شود بیننده حالات عاطفی خود را نیز بر این مجموعه بیفزاید.
مراحل خلق و تولید تصویر
1- تصویرگر، متن یا نوشته را دریافت می کند، متن را می خواند و درباب ارزش های معنوی و محتوایی آن فکر می کند.
پرسش های خود را در زمینه حد سنی و خواسته های معین نویسنده مطرح می کند.
2- تصویرگر درباره اینکه چه شکلی متناسب این مضمون است یا نسبت به شکل های دیگر مناسب تر است، فکر می کند درک رابطه ی شکل و محتوا، همیشه پس از حس و درک و پذیرش قصه ممکن می گردد.
3- تصویرگر عملاً به طراحی های مقدماتی و سیاه مشق سازی مشغول می شود. این مرحله، مرحله ی «واسپاری» است یعنی تصویرگر، برای مدتی محدود همه قدرت توان و فکری و تجربه و مهارت خویش را در خدمت وصول به مناسب ترین شکل در می آورد و خود را تماماً به موضوع می سپارد.
4- در این مرحله تصویرگر ساخته های تمرینی خود را به نویسنده نشان می دهد و درباره همه چیز در حد نیاز توضیح می دهد.
5- اولین تصویر کاملاً واقعی ساخته می شود. ناشر اگر مایل باشد می توانند ببیند. اما نویسنده بهتر است بیش از حد و به شکلی کودکانه کنجکاو نباشد و بهتر است زیاد در مورد تصویر خرده گیری و نظر نمایی نکند زیرا اصالت و فردیت اثر را از بین می برد.
6- کار تصویرسازی پیش می رود و به پایان می رسد. نهایتاً تصویرگر تمام مسائل رنگ بندی و خرده کاری ها مربوط به چاپ را روی یادداشتی می نویسد.
7- در آخرین مرحله، مرحله چاپ و تجلید است که همه دست اندر کاران در کنار هم جمع می شوند تا کار را به نتیجه پایانی برسانند.
مشخصات تصویر با توجه به سن مخاطب
توقع بیننده از تصویر این است که توسط تصویر جذب شود. در واقع تصویر برای هر سنی باید با رشد ذهنی او تناسب داشته باشد.
تقسیم بندی زیر، می تواند در این زمینه راه گشا باشد: که البته این تقسیم بندی ها نظریه است و می تواند به فراخور زمان و پذیرش مخاطب در جامعه ی آن روز متغیر باشد.
ویژگی های جسمی و روانی کودکان
برای اینکه تصویرگر مخاطب کودک خود را بشناسد تا بتواند اثری خلق کند که مناسب با روحیه و سلیقه کودک باشد لازم است تا حدودی مطالعه ی روان شناسی کودک نیز بپردازد و در کار تصویرگری خود از دست آوردهای علم روان شناسی استفاده کند.
شناخت مخاطب کودک
برای دست یابی به شناختی دقیق از مخاطب، نخست باید این نکته را روشن کرد که ما وقتی از مخاطب کودک سخن می گوییم، آیا منظورمان همه کودکان هستند یا خیر؟ اگر همه کودکان را مخاطب قرار دهیم، در واقع به همان تعریف منتهی از مخاطب، یعنی مخاطب توده ای برگشته ایم. کارشناسان ارتباطات معتقدند که مخاطب قرار دادن همگان، حتی با تلاش منظمی برای در نظر گرفتن برخی از ویژگی های آنان نیز همراه باشد، مشکل آفرین و دشوار است.
پس نخستین مرحله از شناخت مخاطب باید دقیق و با محدود کردن مفهوم مخاطب، همراه باشد.
مخاطب کودک جمعی از کودکان هستند که پدید آورندگان یک اثر، آن ها را برای ارتباط انتخاب کرده اند.
زیبائی شناسی و تأثیرات روانی رنگ
غالباً هر رنگی از نظر روانی معنی خاصی دارد. رنگ همیشه معرف و وسیله ای برای بیان و ارتباط احساسات و عقاید بوده و هست، به طوری که می توان با زبان رنگ ها صحبت کرد. یک رنگ در یک نظام اجتماعی مشخص، ممکن است دارای مفهومی باشد که در نظام دیگر معنی متضاد آن را بدهد. به طور مثال، در بعضی قبایل موزاییک، رنگ سیاه، رنگ خوشی و شادی است. رنگ قرمز در همه جا معنای قدرت را القا می کند زیرا با خود که نماد زندگی است، همرنگ است. رنگ آبی و زرد معمولاً رنگ مذهب و نماد تاریخ است (گلدسته مساجد، گنبدها و …)
رنگ و تخیلات
هنرمند ماهر و با تجربه، از رنگ برای به وجود آوردن پندار دوری و نزدیکی و بیان یک قدرت پویا و آرامش مبتکرانه ی سطح دو یا سه بعدی به نحوی دلپذیر و پدید آوردن واکنش های هیجانی نزد بیننده های خود استفاده می کند. بنابر گفته بولوگ، ارتباط درک ما از زیبایی با رنگ، بسیار ساده و آنی است.
ادراک رنگ ها پیرو قوانینی است که معمولاً هنرمندان و گرافیست ها از آن استفاده می کنند. برای آموزش این قوانین می تواند از دایره های رنگین یا تکنیک های دیگری استفاده کرد. این یک آموزش مفید است، زیرا تفاوت رنگ ها در ترکیبات مختلف را یاد می دهد ولی به هر حال نباید آن را به کسی تحمیل کرد. اگر خیلی زود یعنی هنگامی که کودک احتیاج به شناخت علمی و تکنیکی رنگ ندارد، او را مجبور به شناخت آن کنیم، ممکن است باعث از بین رفتن تمایلات خود به خودی او برای به کارگیری رنگ بشویم.
در هر صورت هرکس می تواند از رنگ به دو طریق استفاده کند. یک نمونه سازی طبیعی عینی، مثلاً از دریا به رنگ آبی و آفتاب به رنگ زرد و چمن به رنگ سبز و طریق دیگر استفاده از رنگ هایی که به طور ناخودآگاه به ذهن متبادر می شوند و قانون و قاعده ی خاصی ندارند. این نوع استفاده از رنگ است که افکار و شخصیت خالق آن را نمایان می سازد و نباید آن را سرکوب یا خرد کرد.
عصر ما از زمان امپرسیونیست بین چیزی که رنگ هست و چیزی که رنگ بیانگر آن است فاصله ی زیادی افکنده است. به طور مثال قبلاً یک رنگ سبز فقط یک رنگ سبز بود و همیشه برای نشان دادن برگ درخت و یا چمن به کار گرفته می شد. ولی در نقاشی مدرن اگر هنرمند احساس کند که برای بیان احساسات و تجربیات درونش و یا هر دلیل دیگری احتیاج دارد از رنگ سبز استفاده دیگری کند ـ مانند تابلوی معروف گوگن به نام اسب سبز ـ می تواند رنگ سبز را برای نشان دادن هر چیزی به کار گیرد.
چشم انداز تکاملی به کارگیری رنگ
توجه مربی بیشتر به طبیعت و قدرت زندگی عاطفی کودک که در رنگ های نقاشی هایشان نمایان است، معطوف می شود و کمتر به اثری که رنگ ها در بینندگان دارند توجه می کند.
نماد رنگ ها
رنگ همیشه معرف و وسیله ای برای بیان و ارتباط احساسات و عقاید بوده و هست، به طوری که می توان با زبان رنگ ها صحبت کرد. از طرف دیگر رنگ در زندگی روزمره معنی و اهمیت خاصی پیدا کرده است. اگر ما بخواهیم دیوار اتاق را رنگ کنیم، رنگی انتخاب می کنیم که به نظرمان دل پذیر باشد و رنگ هایی را که به نظرمان دل انگیز نیست مورد استفاده قرار نمی دهیم.
رمز گرائی رنگ ها
رنگ ها دارای معانی روان شناختی هستند و بی دلیل نیست که یک رنگ می تواند واجد یا دافعه باشد.
نتیجه گیری
امروزه تصویر، محیط زندگی انسان را احاطه کرده است و در فعالیت های اجتماعی او نقش اساسی را بر عهده دارد همان طور که کلام و نوشته از عناصر ارتباطی انسان با یکدیگر می باشد، تصویر نیز با ویژگی های منحصر به فرد خود بدون محدودیت مکانی و زمانی نقش مهم تر و عام تری در ارتباطات انسانی دارا می باشد.
منابع و مآخذ
ایتن، جوهانز (1967-1888) ـ کتاب رنگ؛
فهرست مطالب
مقدمه 1
تاریخچه تصویرسازی 2
تعریف تصویرسازی 3
اهداف تصویرگر 4
تعریف مختصری از تصویر 5
تاریخچه ی تصویرسازی کودکان 5
کتاب های تصویری 6
منشأ اهمیت رنگ 8
رنگ چیست؟ 9
دریافت جذابیت تصویری با درک نماد و نشانه 10
ویژگی های تصویر خوب برای ایجاد جذابیت تصویری 12
مراحل خلق و تولید تصویر 13
مشخصات تصویر با توجه به سن مخاطب 14
ویژگی های جسمی و روانی کودکان 17
شناخت مخاطب کودک 18
زیبائی شناسی و تأثیرات روانی رنگ 20
رنگ و تخیلات 21
چشم انداز تکاملی به کارگیری رنگ 25
نماد رنگ ها 26
رمز گرائی رنگ ها 29
اهمیت رنگ در تصویر سازی 34
نتیجه گیری 37
منابع و مآخذ 39
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، شکل، فهرست مطالب و 39 صفحه متن (در قالب word 
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله lotus(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.
قیمت این مقاله 4200 تومان می باشد، جهت پرداخت و دریافت کامل متن مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید
مشاهده فهرست مقالات گرافیک 
نوشته شده در 17 شهریور 1400