«مدیریت مطلوب»
مقدمه
موضوع دانش مدیریت و بخصوص بحث هدایت و رهبری موضوعی است که همراه با زندگی اجتماعی انسان و حتی قبل از آن مطرح بوده است و نقشی که رهبران و مدیران در تغییر و تحولات تاریخی، پیروزیها و شکستها، هدایتها و گمراهی ها، سازندگیها و ویرانگریها و بالاخره رشد و تکامل جامعه انسانی داشته اند، همواره نقشی بسیار مهم و اساسی بوده است بطوریکه برخی از آنها تنها عامل تعیین کننده و در همه این تغییر و تحولات می دانند و برخی دیگر آن را کلید پیشرفت جوامع و سازمانها در قرن اخیر معرفی می نمایند. تا اواخر قرن نوزدهم میلادی، دانش مدیریت نیز مانند بسیاری از علوم دیگر در قلمرو فلسفه قرار داشت. پس از انقلاب صنعتی در غرب و از اواخر قرن نوزدهم دانش مدیریت نیز همچون علوم پزشکی، مهندسی، فلسفه و غیره جای خود را در دانشگاه های معتبر باز کرد و بتدریج در ردیف سایر علوم دانشگاهی قرار گرفت. رهبری و مدیریت می تواند از محدوده یک انسان شروع شود و تا تمامی جهان گسترش یابد. بین این دو سطح نیز سطوح مختلفی می تواند مطرح شود و تقسیم بندیهای متنوعی صورت پذیرد که افراد، گروه ها و سازمانها، کشورها و جهان، چهار سطح از این تقسیم بندی است.
مدیریت از دیدگاه اسلام
از آنجایی که انسان طبعا اجتماعی خلق شده است و در زندگی اجتماعی تحت تاثیر طبیعت و فطرت خود می باشد، بخش مهمی از سعادت و سیادت خویش را در سایه چنین کششی جستجو می کند. یکی از ارکان زندگی اجتماعی مدیریت است، زیرا در اجتماع منافع و مقاصد افراد و سرنوشت اشخاص با یکدیگر ارتباط و اشتراک پیدا می کند و به خاطر هر چه مطلوب تر شدن این ارتباط و پایمال نشدن حقوق، تعیین وظایف، معرفی حدود و رعایت حقوق ضرورت دارد تا حق از باطل و راستی از نادرستی مشخص گردد و از همین جاست که هماهنگی بین افراد و واحدهای اجتماعی هدایت به سوی هدف نظارت بر ضوابط و ارزشیابی کــــارها ضرورت مدیریت را روشن می سازد و در یک کلام می توان این ضرورت را چنین ترسیم کرد که در نظام اجتماعی، مدیریت محور زندگی است.
مدیریت از دیدگاه اسلام
از آنجایی که انسان طبعا اجتماعی خلق شده است و در زندگی اجتماعی تحت تاثیر طبیعت و فطرت خود می باشد، بخش مهمی از سعادت و سیادت خویش را در سایه چنین کششی جستجو می کند. یکی از ارکان زندگی اجتماعی مدیریت است، زیرا در اجتماع منافع و مقاصد افراد و سرنوشت اشخاص با یکدیگر ارتباط و اشتراک پیدا می کند و به خاطر هر چه مطلوب تر شدن این ارتباط و پایمال نشدن حقوق، تعیین وظایف، معرفی حدود و رعایت حقوق ضرورت دارد تا حق از باطل و راستی از نادرستی مشخص گردد و از همین جاست که هماهنگی بین افراد و واحدهای اجتماعی هدایت به سوی هدف نظارت بر ضوابط و ارزشیابی کــــارها ضرورت مدیریت را روشن می سازد و در یک کلام می توان این ضرورت را چنین ترسیم کرد که در نظام اجتماعی، مدیریت محور زندگی است.
نظارت بر حسن اجرای مصوبه شرایط احراز مدیریت مدارس
در اینجا به عناوین شش عملکرد اصلی مدیران مدارس اشاره می شود:
- مدیر بایستی در توسعه اهداف و خط مشی های مدرسه سهیم باشد.
- مدیر بایستی محرک و جهت دهنده توسعه برنامه ها برای دستیابی به اهداف آموزشی باشد و این کار نیز به تنهایی از عهده مدیر بر نمی آید، از اینرو بایستی با کمک افراد شایسته و مناسب، به توسعه برنامه ها جهت دهد.
- مدیر بایستی فعالیتهای سازمان را هماهنگی کند تا برنامه ها به اجرا در آیند.
- مدیر باید منابع مورد نیازی که سازمان و برنامه هایش را حمایت می کند تامین و اداره کند.
- مدیر بایستی در مواقع ضروری نماینده سازمان در گروه ها، اجتماعات و جامعه باشد.
- مدیر بایستی اثر بخشی و کارآیی عملیات را ارزشیابی کند. (شیرازی، علی، 1373)
مدیریت آموزشی را می توانیم فرایندی بدانیم که از فعالیتهای تخصصی و اهداف زیر تشکیــــل می شود:
شرایط و ویژگیهای مدیران آموزشی موفق
آموزش و پرورش در نتیجه تغییرات بی سابقه ای که در عرصه معرفت علمی و فناوری های نوین، فرهنگ و ارتباطات، جهانی شدن، انقلاب اطلاعات و ظهور انفجار گونه اینترنت و فرصت های نوپدید کسب و کار که به ویژه در عرصه تجارت الکترونیک رخ داده با چالش های متعددی روبرو است.
قوام در مقاله ای، عصر جهانی شدن را فرایند بزرگ قرن 21 دانسته و ضرورت توجه به این پدیده را مورد بررسی قرار داده است. او فارغ التحصیلان نظام آموزشی را فاقد توان و تخصص لازم می داند تا از طریق ابداع و نوآوری، به تولید اندیشه و علم بپردازد و قادر به حل مشکلات جامعه باشند.
آموزش و پرورش، بزرگترین دستگاه اداری و تشکیلاتی کشور محسوب می شود که بیشترین سطوح مدیریتی را در محیط های متراکم انسانی را در خود جای داده است اما به دلیل غفلت از امر توسعه مدیریت، نتوانسته به گونه ریشه ای، نظام مند و راهبردی در جهت تربیت مدیرانی با درجه هوشمندی و استعداد سطح بالا در عرصه اندیشه و تفکر، تلاش و کوشش و ارتباط موثر اهتمام ورزد و از این طریق ظرفیت و قابلیت فزاینده ای را ایجاد نماید.
بسیاری از جوامع از آن بیم دارند که نتوانند آموزش و پرورش خود را با نیازهای روز همگام کنند و از جوامع دیگر عقب بمانند. از آنجا که مهمترین هدف آموزش و پرورش، شکوفا سازی استعدادها و خلاقیت های دانش آموزان است، انتظار می رود که همزمان با توسعه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی، این سازمان نیز از حرکت شتابان قافله دور نماند.
مدیریت چیست؟
منظور از مدیریت، فعالیت و عملی است که در موقعیتی سازمان یافته، برای هماهنگی و مدیریت امور، در جهت هدفهای معینی صورت می گیرد.
مدیر، کسی است که بتواند در محیط کار خود به اقتضای موقعیت، اصول، یافته های علمی و مهارت های فنی را هنرمندانه و با رعایت موازین اخلاقی بکار بندد، مشکلات را حل کند و هدفی را تحقق بخشد.
دستورات قرآنی، مدیریت را در انجام درست امور، موفق و استوار می سازند. طبق این دستورات، سلسله مراتب بر اساس کیفیت بنا می شود. مدیریت از طریق مشاوره تحکیم می یابد و در حد کمال، تبادل افکار و برخورد اندیشه ها در قالب شور و مشورت صورت می پذیرد.
بر اساس نظریه رابرت ماوس یکی از وظایف اصلی رهبر آموزشی (مدیر) این است که رفتارش را برای تکمیل آنچه که موقعیت اقتضا می کند (مانند: عواملی که در محیط کار وجود دارد)، تعدیل کند.
مدیران آموزشی باید در ارتباط با کار خود، دید یا چشم انداز داشته باشند تا بتوانند گذشته و حال را با آینده پیوند دهند. کجا بوده ایم؟ کجا هستیم و کجا می رویم؟ مدیر هر مدرسه ای باید این سوالات را از خود پرسیده و به آنها پاسخ دهد.
در زندگی پیچیده امروزی، همیشه این موضوع مطرح بوده است که مدیران موفق چه کسانی هستند؟
مدیران موفق چه ویژگیهایی دارند؟
شایسته است مدیر و رهبر واحد آموزشی با بررسی همه جانبه شرایط و با ویژگیهای زیر در اجرای راهکارها و تحکیم آنها در محیط آموزشی خود بکوشد.
شناخت:
مهمترین رکن ایجاد ارتباط و هماهنگی با دیگران، شناخت است. هر قدر سطح شناخت کارکنان یک محیط آموزشی از یکدیگر بیشتر باشد، سوء تفاهم ها به حداقل می رسد. در قلمرو مدیریت، خود آگاهی های اعضاء هماهنگی را موجب می شود. مدیری که از آگاهی نسبت به مجموعه خود بر خوردار باشد و ضوابط کاری او را در صدر امور قرار داده باشد، همچون مغزی در پیکره سازمانی است.
اعتماد به نفس:
مدیری که با تکیه بر قدرت ایمان و آگاهی، به لیاقت و کفایت خود نیز اتکا داشته باشد و در میدان فعالیت، خود را مسئول کارهای خویش بشناسد، اعتماد به نفس دارد و این خصیصه ای است که هم باید در درون مدیر وجود داشته باشد و هم در بیرون و در رفتار او متجلی شود. مدیری که از این صفت سازنده برخوردار باشد، بـار مشکلات مدیریتی خود را به راحتی بر دوش می کشد و آنها را از پیچ و خم مشکلات عبور می دهد و عاقبت به نحوی شایسته، سازمان خود را با موفقیت به سر منزل مقصود می رساند.
برقراری عدالت:
هر قدر در محیط آموزشی جو تبعیض کمرنگ تر باشد، فضای عدالت خواهی، صداقت، امانت داری و درستکاری پر رنگ تر می شود. برخورد صادقانه سبب می شود، سوء تعبیرها کاهش یابد و همدلی افزایش یابد. گاهی ممکن است به دلایل متعدد بین کارکنان سوء تفاهم یا تعارض به وجود آید مدیر باید به عنوان رهبر آموزشی بکوشد این تعارض ها را هر چه زودتر رفع کند و محیطی بوجود آورد که کارکنان از دشمنی یا بدرفتاری با یکدیگر بپرهیزند. در مقابل، روحیه حمایت از یکدیگر را در آنان تقویت کند.
خوب گوش دادن:
خوب گوش دادن هنر بسیار بزرگ و ظریفی است که با توجه به آن دستاوردهای بسیار مطلوبی دارد. مدیر باید خوب گوش دادن را از خود شروع کند و کم کم بین کارکنان رواج دهد.
روحیه پرسشگری:
پرسشگری لازمه رشد انسان در زندگی است. سازمانها نیز برای رشد و توسعه خود نیازمند پرسشگری هستند. مدیر باید از طریق صبر، انتقاد پذیری و توجه به نظرات همکاران، روحیه پرسشگری را در بین کارکنان تقویت کند، پرسشگری سبب رفع نقص های سازمان می شود. از این طریق، کارکنان نیز به کمک یکدیگر عیب های خود را بر طرف می سازند.
انتقاد به جا و سازنده، عامل بسیار مهمی در رفع نقص های کاری است. بنابراین ضرورت دارد ابتدا رهبر واحد آموزشی، خود روحیه انتقاد پذیری داشته باشد.
صراحت لهجه:
مدیران موفق حوصله کسانی را که حاشیه می روند، ندارند و وقت خود را صرف امور فرعی و حاشیه ای نمی کنند. هر چه قدر مقامشان بالاتر رود، به وقت خودشان ارزش بیشتری می دهند. مدیران رده بالا رک و صریح هستند و همین رفتار را از دیگران نیز انتظار دارند.
تصمیم گیری با نظر جمع و با توجه به نیاز جمعی:
در یک سازمان آموزشی، در تصمیم گیریها باید در حد امکان، هم به نظرات جمع و هم به نیازهای جمعی توجه شود تا از خطای تصمیم گیری کاسته شود و انگیزه و علاقه کارکنان افزایش یابد. انسان به خاطر انسان بودنش، ارزشمند و قابل احترام است، بنابراین باید سعی شود حرمت و ارزشمندی او حفظ شود. یک مدیر آموزشی باید، هم به ارزش خود واقف باشد، هم به ارزش کارکنان خود.
در تصمیماتی که در محیط آموزشی گرفته می شود، باید سعادت کارکنان را به طور جدی در نظر گرفت. کارکنان باید ببینند، برنامه های گوناگونی در این خصوص اجرا می شود، مانند شرایط فیزیکی مناسب برای آنان، وجود جو روانی مطلوب در واحد آموزشی، پیگیری مسائل آنان، برنامه ریزیهای آموزشی به منظور ارتقای سطح دانش و مهارت آنان.
نتیجه گیری
در نظام اجتماعی، مدیریت محور زندگی است. از دیدگاه اسلام، ضرورت مدیریت تا آنجاست که اگر گروهی قصد مسافرت داشته باشند، در حالی که تعدادشان از سه نفر بیشتر نباشد، باید یکی از آن سه را به عنوان مدیر برگزینند تا روح نظم و انضباط را بر اجتماع خود حاکم گردانند و کارها با توجه به نظارت و هماهنگی مدیر به نتیجه مطلوب برسد.
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
مدیریت از دیدگاه اسلام
نظارت بر حسن اجرای مصوبه شرایط احراز مدیریت مدارس
شرایط و ویژگیهای مدیران آموزشی موفق
مدیریت چیست؟
نتیجه گیری
پیشنهادات
منابع
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 18 صفحه متن (در قالب word 
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(15) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.
قیمت این مقاله 2900 تومان می باشد، جهت پرداخت و دریافت کامل متن مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید.
همچنین ببینید 
نوشته شده در 15 تیر 1400