«بهداشت دهان و دندان در دانش آموزان»

چکیده

     باید بدانی که دندان ها جزو استخوان هایی هستند که هرچه از عصب نرم محز بر آن ها وارد آید حس می کنند. هرگاه به درد آمده، احساس تپش و پریدگی و گاهی خارش و غلغلک می کند. دندان نعمت بزرگ الهی است که اغلب انسان ها در دوران کودکی و جوانی قدر آن را نمی دانند و اهمیتی به داشتن دندان های سالم و دائمی خود نمی دهند. در کهنسالی قدر آن را می داند که خیلی دیر است پس بیایید تا دندان های سالم و دائمی خود را داریم ارزش آن را بدانیم و در نگهداری و حفظ آن کوشا باشیم و آگاهی های لازم را در این مورد کسب کنیم.

مقدمه

     مهارت در مسواک کردن و حفظ بهداشت دهان و دندان یکی از مهم ترین نیازهای یادگیری دانش اموزان در زندگی امروز است. اما امروزه بیشتر خانواده ها درگیر این موضوع هستند چرا که بیشتر آن ها از درد دندان و خرابی آن رنج می برند به دلایل زیادی از جمله مشکلات اقتصادی، اهمیت ندادن خانواده ها به بهداشت دهان و دندان، آگاهی نداشتن از عوارض ناشی از عفونت دندانی، افزایش تعرفه های دندان پزشکی، ترس از دندان پزشک، ترس از سرایت بیماری های صعب العلاج از طریق وسایل دندان پزشکی همه ی این موارد موجب شده خانواده ها به امر بهداشت دهان و دندان اهمیت بدهند.

اهداف: اهداف کلی

الف) افزایش آگاهی مردم در زمینه بهداشت دهان و دندان

ب) بهبود کمی وضعیت ارائه خدمات اولیه بهداشت دهان و دندان

توصیف وضع موجود

     مدرسه الغدیر واقع در نعمت آباد شهرک احمدیه میدان دردشت خیابان ابوذر دبستان ابتدایی الغدیر دختران قرار دارد که از طبقه اجتماعی متوسط هستند. مدرسه ی ما دو نوبته می باشد که دختران آن در نوبت صبح است و تعداد دانش آموزان کل مدرسه 520 نفر می باشد. دارای 16 کلاس می باشد که شامل یک کلاس پیش دبستانی، 3 کلاس اول، 3 کلاس دوم، 2 کلاس سوم، 2 کلاس چهارم، 3 کلاس پنجم و 2 کلاس ششم می باشد.

تشخیص

جمع آوری اطلاعات شواهد (1)

آموزش مراقبت دندان ها، حفظ سلامت دندان ها با 40 نکته کلیدی

     با 40 نکته ای که از رازهای مهم حفظ سلامت دندان ها هستند و معمولاً دندان پزشکان در مطب خود فرصت و فراغتی برای گوشزد کردن آن ها به شما ندارند، آشنا می کنیم.

…

راه های تقویت علاقه مندی به مسواک زدن

1. انتخاب مسواک مناسب و مورد علاقه ی کودک و دسته ی مسواک باید به راحتی در دست جا شود و مواد تشکیل دهنده ی آن باید بی ضرر باشد.
2. مکان مسواک زدن باید زیبا و جذاب باشد.
3. خمیردندان باید مناسب سن کودک و با رایحه ی خوب و دوست داشتنی باشد.
4. تشویق والدین در جهت ترغیب کودک به مسواک کردن.

اهمیت مسواک کردن

1. تمیز و سفید شدن دندان ها
2. پیشگیری از پوسیدگی دندان
3. پیشگیری از درد دندان ها
4. پیشگیری از بوی بد دهان
5. زیبایی ظاهری دهان و دندان

شروع از دوران نوزادی

     نکته مهم آن است که مسواک زدن برای کودک را از همان نوزادی شروع کنیم. انجمن دندان پزشکان آمریکا پیشنهاد کرده که دهان نوزاد را از همان روزهای اول بعد از تولد تمیز کنید. البته در این زمان او هنوز دندانی ندارد و مسواکی هم لازم نیست اما می توانید بعد از هر وعده غذا یا شیر مادر، با یک گاز یا دستمال مرطوب، لثه های او را تمیز کنید. این کار سه فایده دارد: اول اینکه پلاکی را که روی لثه جمع شده بر می دارد. پلاک، ماده چسبناکی است که از باکتری ها، خرده های غذا و مخاط تشکیل شده است.

برداشتن آن مانع از رشد باکتری های متعدد روی لثه کودک می شود. دوم اینکه موجب می شود کودک به داشتن یک دهان تمیز و عاری از پلاک عادت کند و در نتیجه مرحله بعدی که مسواک زدن است، برای او ساده تر خواهد شد. سوم اینکه این مسأله موجب می شود که کودک شما به اینکه کسی در دهانش دست ببرد، عادت کند. در این صورت در آینده، مسواک زدن و یا معاینه دندان پزشک برای او آسان تر خواهد شد.

راه های آموزش مسواک زدن به کودکان نوپا

     تا زمانی که کودک 2 یا 3 ساله است بهترین کار این است که والدین دندان های او را خودشان مسواک بزنند تا زمانی که سطح هماهنگی و توجه به جزئیات مورد نیاز برای مراقبت بهتر از دهان و دندان در کودک بالا برود در حدود تولد 2 یا 3 سالگی کودک سعی کنید تا کم کم مسواک زدن را به او بیاموزید. برای این کار ابتدا خودتان مسواک زدن دندان های او را امتحان کنید سپس کاری را که انجام داده اید مجدد برای او تکرار کنید.

بهداشت دهان و دندان یعنی چه؟

بهداشت دهان و دندان یعنی مراقبت از دندان و لثه ها

دندان ها و لثه ی سالم به تو کمک می کنند تا

1. راحت حرف بزنی
2. غذا را خوب بجوی
3. لبخند قشنگی بزنی

پوسیدگی چیست؟

پوسیدگی یعنی ایجاد شدن سوراخ کوچکی در دندان

همراهی با بچه ها در مسواک زدن و آموزش روش های صحیح

     داشتن دندان هایی سفید و دهانی خوشبو نتایج مطلوب مسواک زدن درست و منظم است. وظیفه والدین است که کودکان را از سنین پایین به مسواک زدن تشویق و روش های مناسب را به آن ها آموزش دهند.

مراقبت از دندان ها در سنین مختلف

     توصیه می شود کودک از دوران خردسالی حداقل یک بار در سال مورد معاینات دندان پزشک قرار گیرد. با این حال بعضی سنین نیازمند توجه بیشتر و دقیق تر است:

     یک سالگی: در این سن کودک باید برای اولین بار پیش دندان پزشک برده شود تا نخستین دندان های او معاینه شود، خصوصاً در مواردی که احتمال می رود کودک دچار «سندروم شیشه شیر» است، نباید از این مسأله غفلت کرد.

     سه سالگی: حالا دیگر کوچولوی شما بیست دندان شیری دارد. دندان پزشک با معاینه دندان های او اگر لازم باشد، دهان شویه تجویز می کند و در مورد تغذیه و عادات اشتباه طفل مانند مکیدن انگشت، والدین را راهنمایی می کند.

     شش سالگی: در این سن نخستین دندان های کرسی ظاهر می شود. این دندان ها معمولاً به خوبی دیده نمی شوند زیرا دندان های شیری، آن ها را به عقب هل داده است. دندان های کرسی در واقع ستون دندان های دیگر اطراف آن ها به حساب می آیند. این دندان ها به خاطر موقعیت، کامل نشدن رشد و برجستگی سطح، بیشتر در معرض پوسیدگی هستند. برای جلوگیری از پوسیدگی، می توان روی دندان با مواد مخصوص پر کرد.

     نه سالگی: کودک در این سن هم دندان شیری و هم دندان دائمی دارد، لثه ها به خاطر رویش دندان های جدید دردناک هستند، بعضی از دندان ها «لق» شده و تکان می خورند؛ همه این شرایط عدم بهداشت صحیح و پوسیدگی دندان را در پی دارد.

     دوازده سالگی: در این سن در واقع دومین مرحله رویش دندان های دائمی کامل می شود. این دندان ها نیز به خاطر وجود برجستگی ها باید به خوبی تمیز شوند. در این سن کودک بیشتر تمایل به خودن تنقلات و نوشیدنی های شیرین دارد و چندان به بهداشت دهان و دندان اهمیتی نمی دهد. از مسواک زدن نیز نباید به هیچ وجه غفلت کرد.

     پانزده سالگی: حالا دیگر با رشد کامل دندان های دائمی وقت آن رسیده که اگر پوسیدگی در دندان ها وجود دارد، قبل از آنکه دردناک شوند، معالجه شوند. دندان پزشک همچنین نوجوان را با اصلاح روش های تغذیه به عنوان مثال با اثرات منفی سوء تغذیه روی دندان ها آشنا می کند. همچنین دندان پزشک می توان مضرات سیگار بر لثه را برای وی توضیح دهد. 50% نوجوانان دچار التهاب لثه هستند.

     هجده سالگی: در این سن تمام دندان های دائمی دیده می شوند. از این به بعد جوان خود مسئول بهداشت دهان و مراقبت از دندان هایش است. پوسیدگی دندان قابل ترمیم اما در موارد خیلی حاد نیاز به درمان های پیچیده و حتی کشیدن است. در اینجا بار دیگر اهمیت مسواک زدن و تغذیه درست را یادآور می شویم.

ارتودنسی

     فاصله داشتن میان دندان ها، سابقه بی نظمی دندان ها در خانواده و مکیدن انگشت شست پس از 7 ـ 6 سالگی مواردی است که ارتودنسی ضروری و بهترین زمان برای آن بین 6 تا 7 سالگی است.

     عکسبرداری و معاینه فک نیز در سن 8 تا 9 سال برای تشخیص موقعیت دندان ها در فک توصیه می شود. این معاینات را می توان به 10 تا 11 سالگی که رشد اکثر دندان های دائمی تقریباً کامل شده است، به تعویق انداخت.

روش های آماده سازی کودکان برای کسب مهارت مسواک زدن

     اکثر خانواده ها علاقه مندند که فرزندانشان دندان های سالمی داشته باشند نکته ای که در این ارتباط باید مطرح کرد این است که خود والدین به مسواک زدن اهمیت دهند تا فرزندشان از آن ها الگو بگیرد با این کار کودک احساس شادی و لذت کرده و تلاش می کند خود در اسرع وقت به تنهایی مسواک بزند.

بد نیست بدانیم که کسی که بخواهد دندان های سال داشته باشد باید هشت چیز را رعایت کند:

1. از زیاد استعمال کردن خوراک و نوشابه های که به سرعت در معده فاسد می شوند مانند، شیر ماهی نمک سود. رعایت نکردن اصول بهداشتی در خوراک بپرهیزد.
2. خود را زورکی قی ندهد به ویژه قی شده ترش باشد بیشتر زیان به دندان می رساند.
3. از هر نوع جویدنی به ویژه اگر شیرین مزه باشد مانند حلوا مغزی و انجیر جاویدنی بپرهیزد.
4. چیزهایی سخت را با دندان نشکند.
5. از کندی بخش ها به دندان دوری جوید.
6. از بسیار سرد و به ویژه سرد بر گرم، و بسیار گرم و به ویژه گرم بر سرد دور باشد.
7. همیشه وسیله خلال دندان را پاک کند اما نه به حدی که زیان به گوشت میان دندان ها برساند و گوشت را بیرون بیاورد و دندان را لق نماید.
8. از چیزهایی که خاصیت آزار دهنده برای دندان دارند مانند: تره که برای دندان و لثه بسیار بد است و امثال آن که در داروهای ساده آمده اند بپرهیزید.

     کودکان زمانی می توانند به راحتی مسواک بزنند که والدین آن ها طرز صحیح مسواک زدن را به آن ها بیاموزند. در مسواک کردن باید میانه باشد کاری نشود که درخشندگی و مینای دندان را از بین ببرد. بنابراین لازم است که پدران و مادران از کودکی برای بچه هایشان مسواک کردن را آموزش دهند و بابت مسواک زدن به کودکانشان هدیه بدهند.

مشکلاتی که درد دندان به وجود می آورد:

     درد دندان یا از به درد آمدن گوهر دندان است یا از دردی است که عصب بیخ دندان را در برگرفته است، یا این که از ورم زیادی گوشت لثه است که پذیرای ماده می باشد یا از سستی لثه و فروهشتگی آن است که مواد بد را می پذیرد و در آن تعفن یا بد و سبب درد دندان شود و آرامش دندان را به هم زند.

اکثر کسانی که درد دندان دارند میان سبب ها فرقی نمی دانند.

سبب درد دندان:

1. یا سوء مزاج ساده از سردی یا گرمی است
2. یا خشکی از دریافت نکردن غذای سالم است
3. یا سوء مزاج همراه مایده یا باد است. ماده یا از بسیاری یا از غلظت یا از تند مزاجی دردآور است گاهی ماده سبب ورم دندان می شود، یا مخورد یا کرم پدید می آورد.

 زخم ها و ضایعات دهان

     بیماری های دهان و دندان بسیار متنوع اند. از بیماری های شایع دهان زخم های دهان هستند که آفت و تبخال از سایر مواد شایع تراند.

     زخم های دهان گوناگون هستند و علل بسیاری دارند که از جمله عبارتند از: ضربه فیزیکی یا شیمیایی، عفونت ناشی از میکرو ارگانیسم ها یا ویروس ها، بیماری ها یا مصرف داروها، بیماری های سرطانی و گاهی فرایندهای غیر اختصاصی.

بهداشت دهان و دندان

     بیماری های دهان و دندان به خصوص پوسیدگی و بیماری های پریودنتال (عفونت لثه ها و انساج محافظ دندان ها) از جمله شایع ترین بیماری های مردم دنیا هستند. این بیماری ها با فراوانی های متفاوت در بین مردم منطاق مختلف دیده می شوند.

پیشینه ­ی تحقیق

با توجه به اطلاعات کسب شده از سایت به 4 تحقیق و پژوهش برخورد کردیم با عناوین زیر:

…

اجرا

راه های پیشنهادی

الف: راه حل های موقت

1. تذکرات پی در پی و مکرر به دانش آموزان
2. دادن قول جایزه به بچه هایی که مرتب مسواک می زنند
3. کشیدن نقاشی درباره ی بهداشت دهان و دندان
4. درست کردن ماکت در زمینه جنگ مسواک و خمیردندان

ارزیابی

     پس از اجرای این راه حل در مدت یک ماه به نتیجه ی مطلوب نرسیدیم لذا بر آن شدیم که با مشورت با همکاران، اساتید و استاد راهنما و کارشناسان مجرب درصدد اصلاح راه حل ها بر آمدیم.

چگونگی اجرای راه حل پیشنهادی

     مسئله مورد نظر ما این بود که بچه ها به بهداشت دهان و دندان خود اهمیت نمی دادند و با توجه مسواک زدن و رعایت بهداشت یک امر بسیار مهم است و در حین پرسش و پاسخ مختلف متوجه شدیم که بچه ها علاقه ی چندانی به مسواک زدن ندارند. (با توجه به بوی بد دهان)

     الف) اولین کاری که انجام دادیم، چند تا کتاب مفید در این زمینه به بچه ها معرفی کردیم. بعد از مطالعه خواستیم خلاصه ی آن را در کلاس توضیح دهند. یا برای آن نقاشی بکشند چون مجبور بودند کتاب را بخوانند. پس اطلاعات آن ها در این زمینه افزایش پیدا کرد.

     ب) با خواندن کتاب ها اطلاعات و آگاهی های آنان افزایش پیدا کرد و همچنین با تعریف آن در کلاس دیگر دانش آموزان از اطلاعات هم آگاهی پیدا کردند.

     ج) با توجه به هفته ی بهداشت در 23 فروردین از یک دندان پزشک دعوت کردیم ابتدا برای دانش آموزان کمی درباره ی بهداشت دهان و دندان صحبت کرد. بعد دندان های آنان را معاینه کرد و به آن هایی که دندان خراب داشتند معرفی نامه داد.

چگونگی نظارت بر اجرای راه حل ها

با توجه به راه حل های اجرا شده در کلاس و نظارت و کنترل معلم در کلاس

1. بچه ها به حفظ بهداشت دهان و دندان خود علاقه مند شدند.
2. بچه ها آموختند به دهان و دندان خود اهمیت بدهند.
3. دانش آموزان یاد گرفتند که چگونه مسواک بزنند.
4. بچه ها یاد گرفتند که بعد از هر نوبت غذا خوردن، شیرینی خوردن مسواک بزنند.
5. فرهنگ استفاده از مسواک و خمیردندان در بین بچه ها و خانواده ها تقویت شد.
6. بچه ها ترغیب شدند که در خانه در هر نوبت مسواک بزنند.
7. آن ها فهمیدند که علاوه بر استفاده از مسواک نخ دندان و خلال نیز استفاده کنند.

جمع آوری اطلاعات (شواهد)

     بهداشت فردی متشکل از روش ها و اصولی جهت پیشگیری از بروز انواع بیماری ها و پاکیزه نگه داشتن اعضای بدن است. ساده ترین کارها مانند شستشوی دست ها یا کل بدن، مسواک کردن، پاکیزگی مو و ناخن می تواند سلامت فرد را تا حدود بسیار زیادی تأمین کند. بهداشت فردی پایه ی اصلی سلامت فرد و در نهایت یک جامعه را تشکیل می دهد.

مستند سازی و اعتبار بخشیدن به راه حل های جمع آوری شده

     با توجه به شواهد: با استفاده از فرهنگ استفاده از مسواک و نخ دندان و سفارشات انبیاء و امامان در این زمینه رعایت بهداشت دهان و دندان یکی از ضروریات هر فرد می باشد. علاوه بر اینکه توانستیم دانش آموزان را به رعایت بهداشت دهان و دندان علاقه مند کنیم آن ها را به رعایت بهداشت فردی ترغیب کردیم

فهرست مطالب

مقدمه 1
اهداف: اهداف کلی 3
توصیف وضع موجود 3

فصل اول 4
تشخیص 4
جمع آوری اطلاعات شواهد (1) 4
راه های تقویت علاقه مندی به مسواک زدن 7
اهمیت مسواک کردن 8
راه های آموزش مسواک زدن به کودکان نوپا 12
بهداشت دهان و دندان یعنی چه؟ 14
رعایت بهداشت: مراحل یادگیری مسواک زدن 18
راه های مراقبت از دندان ها در سنین مختلف 20

همراهی با بچه ها در مسواک زدن و آموزش روش های صحیح 21
مراقبت از دندان ها در سنین مختلف 22
روش های آماده سازی کودکان برای کسب مهارت مسواک زدن 24
راه های پیشگیری از ضربه (تروما) 25
زخم ها و ضایعات دهان 29
بهداشت دهان و دندان 31
نقش ژن در ایجاد پوسیدگی دندان 32
طرح کشوری بهداشت دهان و دندان و دانش آموزان مقطع ابتدایی 33
روش های پیشگیری از پوسیدگی دندان 35
دندان پزشکی در دانشگاه تهران 35
سیر تحولی و رشد دندان پزشکی ایران 36
پیشینهی تحقیق 40
تجزیه و تحلیل 41

فصل دوم 42
اجرا 42
راه های پیشنهادی 42
ارزیابی 42
چگونگی اجرای راه حل پیشنهادی 43
چگونگی نظارت بر اجرای راه حل ها 44
جمع آوری اطلاعات (شواهد) 44
مستند سازی و اعتبار بخشیدن به راه حل های جمع آوری شده 45
نتایج کلی پژوهش 46
توصیه و پیشنهادات 46
منابع و مآخذ 48

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب (فصل بندی شده) و 48 صفحه متن (در قالب word ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.

قیمت این مقاله 3400 تومان می باشد، جهت پرداخت و دریافت کامل متن مقاله روی تصویر زیر کلیک کنید

مشاهده فهرست مقالات آموزش و پرورش

نوشته شده در 22 شهریور 1400