آنالیز شخصیت در نگارگری و کاربرد آن در گرافیک

«آنالیز شخصیت»

مقدمه

هنر از بدو پیدایش آن و در طول تاریخ، تجلی گاه اندیشه و عقاید بشر بوده و این ویژگی و ظرفیت تا به امروز نیز تداوم داشته و ابعاد متنوع پذیری پیدا کرده است. هنر امروز به واسطه ی تنوع و تکثر، ضمن برخورداری از ویژگی های هنر دوران های اولیه، قابلیت های جدیدی نیز یافته است.

پیش از پیدایش اولین خطوط، که خود نیز حاصل تغییرات تدریجی نقاشی های انسان بودند، بهترین ابزار ثبت و انتقال مفاهیم و پیام های مورد نظر بشر نقاشی و حجاری بود. در میان آثار هنری و به ویژه بخش تاریخی آن، که پیش از پیدایش یا ثبت موسیقی، شعر، نمایش و رشته های نوین هنری به وجود آمده اند، هنرهای تصویری، که از آن ها به « هنرهای تجسمی » نام برده می شود، دارای جایگاهی ویژه اند.

تاریخ هنر نقاشی در جهان

هنر ابتدایی:

«مقصود ما از هنر ابتدايي جلوه هاي آفرينش هنري توسط انسان هايي است که هنوز نتوانسته اند پاي در جاده تمدن بگذارند و از اين رو فرهنگ آن ها ساده و ابتدايي است. هنر ابتدايي از يک طرف شامل هنر غارنشينان زما ن هاي بسيار دور مي شود و از سوي ديگرهنر انسان هايي را در برمي گيرد که در زمان هاي اخير و حتي امروز در نقاط دور افتاده کره زمين زندگي بدوي خود را مي گذرانند. در حدود 50 هزار سال قبل يعني دوران ديرينه سنگي انسان در غارها زندگي مي کرد. او نقاشي هايي از خود باقي گذارده که از هر لحاظ موجب شگفتي بشر امروزي است.

هنر غارنشينان را مي توان اولين بخش از تاريخ تفکر، تخيل و خلاقيت بشري بشمار آورد. چرا که به واسطه قابليت ساختن تصوير و نماد (سمبل) بود که بشر توانست بر محيط  خود مسلط شود.

هنرهاي بدوي:

در ميان فرهنگ هاي مختلف بشري فرهنگ سرخپوستان، اسکيموها و برخي سياه پوستان را اغلب بدوي (پريمي تو) مي نامند. مردم در اين فرهنگ ها در تماس مستقيم با طبيعت زندگي مي کنند

…

هنر هند:

تعداد زيادي از مهر هاي حکاکي شده سنگي که در موهنجودارو بدست آمده اند تداخل عناصر هنري هند و خاور نزديک را به نمايش مي گذارند. در حقيقت کشف يکي از همين مهرهاي موهنجودارو در يک ناحيه باستان شناسي بين النهرين بود که باستان شناسان را در تعيين قدمت و تاريخ تمدن هاي هندي ياري داد. مفهوم نوشته هاي روي مهرها هنوز کشف نشده است. نقش هاي چهارپايان، نمودار گاوکوهان دار هندي کرگردن و فيل است. در روي يکي از مهرها پيکرنشسته اي ديده مي شود که حالت نشستن او نماينگر يکي از حرکت هاي آيين هند است که تا به امروز هم مرسوم است و يوگا نام دارد.

شيوه ي باروك:

كلمه ي باروك در زمينه ي معماري و هنر به شيوه اي اطلاق مي شود كه در آن بجاي خطوط مستقيم از قوس ها و منحني ها و آرايش هاي پيچيده استفاده شده باشد. و به تعبيري شايد بتوان گفت كه معناي تحت اللفظي باروك عبارت است از پيرايه بندي شده (‌پرتكلف) يعني به آرايش و تزئينات خيلي پرداخته شده است. هنرمندان بزرگي چون رامبراند، كاراواجو،‌ روبنس و پوسن مي توان نام برد. كه به هيچ وجه نمي توانيم آثار آن ها را در يك قالب سبك شناختي واحد قرار دهيم.

سوررئاليسم:

در سوررئاليسم هدف هنرمند اين است كه واقعيت هاي ذهني ضمير خودآگاه و نيمه خود آگاه را بصورت يك واقعيت تازه و مطلق در بياورد. به عبارت ديگر واقعيت و رويا را به هم مي آميزد.و واقعيتي برتر از واقعيت بيافريند. يكي از مشهور ترين هنرمندان سوررئاليست سالوادوردالي است.

هنر ايران باستان:

پيكره سازي و نقش برجسته:

مي دانيم كه نقاشي در صفحه فقط با دو بعد مطرح مي شود. و هنري است دو بعدي، اما پيكره سازي هنري است سه بعدي داراي حجم به همين دليل دست هنرمند در اين رشته براي نشان دادن حالت هاي قابل لمس باز تر است. اين نكته در مورد آثار سه بعدي ديگر مثل نقش برجسته كاري، مهرها، كنده كاري هاي روي ديوارها (كتيبه) و حتي سكه ها نيز صادق است.

بنابر اين تمام آثار سه بعدي را مي توانيم در اين رشته بگنجانيم، عالي ترين و قديمي ترين نمونه اي كه در اين زمينه بدست آمده دسته ي چاقويي از استخوان است كه از سيلك كاشان بدست آمده و مردي را نشان مي دهد كه لنگي در بردارد و كمربندي به كمرش بسته است.

2-1- نقاشی ایرانی در دوران شاهنشاهی ساسانی

«می دانیم در میان مانویان و سپس در میان بسیاری دیگر از فرقه های گوناگون هنر نقاشی جنبه ی تربیتی قوی داشته است. وظیفه ی این هنر آن بوده است که توجه را به عوالم بالاتر جلب کند. عشق و ستایش را به سوی «فرزندان نور» متوجه سازد ونسبت به «زاده های تاریکی» ایجاد نفرت کند.تذهیب کاری های کتاب های مذهبی که نزد مانویان رواج بسیار داشته در حقیقت صفحه ای از نمایش«آزاد کردن نور و روشنایی»به شمار می رفته است.

2-2- قرون اولیه هجری

با ظهور اسلام، هنرمندان ایرانی که اسلام آورده بودند با دیدگاهی تازه شروع به فعالیت هنری کردند. در دوران خلافت بنی امیه که پایتخت خود را دمشق (سوریه امروزی) انتخاب کرده بودند،به دلیل مجاورت با تمدن بیزانس در روم شرقی،تاثیرات سنت تصویرگری مسیحی در هنر نوپای اسلامی راه یافت که از جمله می توان به نقاشی های دیواری به جای مانده از بنی امیه اشاره کرد.

خصوصیات

در مکتب بغداد موضوعات فنی سوژه های نقاشی هستند و بدون تغییـرات اساسی، به طور ساده تکرار می­شد و نقاشی همیشه جزئی از متن کتاب بود.چهره های کار شده در این تصاویر به شکل چهره های سامی نقاشی شده است:بینی های کشیده و صورت ها با ته ریش سیاهی پوشیده شده است.دورگیری زخیم و زمخت با رنگ تیره یکی دیگر از عناصر هنر عربی در این نگاره هاست.

از دیگر کتب این مکتب می توان به موارد زیر اشاره کرد:

الاغانی نوشته ابوالفرج اصفهانی

مختار الحکم و محاسن الکلم

دعوه الاطبا

اخوان الصفا

مرزبان نامه کاتب و نگارگر مرتضی بن ابی طاهر بن احمد کاشی

بیاض و ریاض

2-3- سلجوقیان

«مصور ساختن کتاب در دوره ی سلجوقی، به شیوه خاص و باخصوصیات بیشتر ایرانی و کنار گذاشتن خصلت هایی که در شیوه عباسی رواج داشت همچون خصوصیات نژادی و لباس ها به سبک مسیحی، ادامه یافت در مکتب سلجوقی، نقش ها وتزئینات بر روی متن رنگ آمیزی شده پدیدار گشته اند.این رنگ معمولا سرخ بوده است و زمینه را با آن می پوشاندند،در صورتی تصاویر موجود در مکتب بغداد بدون رنگ آمیزی زمینه نقش می­شده­اند.

2-4- مکاتب هنری

2-4-1- نقاشی ایرانی از حمله مغول تا تاسیس دولت صفوی (تبریز)

«از اوایل قرن هفتم هجری کشور ما مورد تاخت و تاز قبایل مغولی آسیای مرکزی واقع گردید و بیشتر سرزمین های ایران جز خطه پارس به دست ایلخانیان مغول افتاد با آن که این هجوم در آغاز ویرانی های بسیار ببار آورد ولی دیری نگذشت که فاتحان صحرا گرد در اثرآشنایی با فرهنگ ایرانی،خود از هواخواهان آن گشتند و صنعت و هنر ایرانی بوسیله آنان در سرزمین های وسیعی رایج گردید.

2-4-2- مکتب شیراز

«صاحبنظران علت اصلی رواج و رونق تذهیب و نگارگری را رواج و رونق خط و خوشنویسی و دیگر هنرهای مرتبط با کتاب آرایی در دوره ی تیموری و تأسیس مکتب هرات می دانند که به کوشش «بایسنغر میرزا» که خود خطاط و مذهب نامداری بوده است ونیز تنی چند از هنرمندان و هنرشناسان پایه گذاری شد.

2-4-3 مکتب هرات

«یکی از زیباترین آثار دوره تیموری و مکتب هرات کتاب کلیله و دمنه«نصرالله ابوالمعالی»است که در کتابخانه ی کاخ موزه گلستان نگهداری می شود. تصاویر این کتاب به صورت نگاره هایی جدا از متن و کاملا مستقل ترسیم شده است و همچنین به کار بردن رنگ زرد طلایی که آسمان تعدادی از این قطعات را با آن رنگ آمیزی کرده اند و تنوع گل و برگ ها از ویژگی های این نسخه به شمار می رود

2-5- دوره صفویه

«سلطان محمد شاید آخرین نگارگر شایان توجه این دوران باشد که خمسه ی نظامی را نیز در مدت چهار سال به همراه شاگردان بهزاد تهیه کرد.این کتاب با نقش مایه های متفاوت و ته رنگ طلایی در حواشی تزیین شده و به قلم خوشنویس و خطاط مشهور «شاه محمود نیشابوری» تحریر شده و به چهارده تصویر از مجالس بزرگ و زیبا زینت شده است.

2-5-1- مکتب قزوین

«کارگاه ابراهیم میرزا حدود بیست سال یعنی تا 982 هجری فعال بود،یک دست نویس با شکوه از اشعار جامی،هفت اورنگ،که اکنون در فریر گالری واشنگتن نگهداری می شود، بهترین و زیباترین یادگار زنده ذوق و سخاوت این شاهزاده است. این نسخه بین سال های 963-973 ه.ق به خط خوشنویسان معروفی همچون محمود نیشاربوری، رستم علی، محب علی نوشته شده

3-1- خصوصیات، ویژگی ها، شیوه ها

«با انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان در زمان شاه عباس اول در سال 1000 ه.ق./969 ه.ش و عزیمت هنرمندان به این شهر، در نقاشی ایران تغییر و تحول کلی پدید آمد و هنرمندان برای ارایه کارهای هنری خود فرصت و امکان بیشتری یافتند. در این دوره، نقاشی از صفحات کتاب ها و تزیین آن ها بیرون آمد و به صورت تک ورق رواج یافت. بیشترین موضوعی که نقاشان این دوره به تصویر کشیده اند

شیوه رضا عباسی و شاگردانش در نقا شی

مهمترین و جالب ترین کارهای نقاشی این دوره متعلق به رضا عباسی و شاگردان اوست وی مدت زیادی ریاست کتابخانه دربار را به عهده گرفت

عوامل مهم در شکل گیری مکتب نقاشی اصفهان

در این مورد می توان به دو عامل اساسی اشاره نمود که عبارتند از:

1-ترکیب دو خصیصه، یعنی گرایش به هنر غرب و توجه به سنت های شرقی مکتب اصفهان، بر این اساس رضا عباسی خط و مشی خاصی در نقاشی به وجود آورد.

2- عامل دیگر شاید ورود بی شمار ارامنه از مرزهای غربی بود که به امر شاه عباس در جلفا اسکان داده شدند و اینان سلیقه خاصی در تزیین اماکنی چون کلیسا از خود بروز می دادند.

3-2-شرح احوال و آثار نگارگران صفویه

میرزا علی

«قاضی احمد  منشی قمی مورخ عصر صفوی و نگارنده گلستان هنر، در خصوص او می نویسد: مولانا میرزا علی،فرزند سلطان محمد نگارگر،در هنر منظره سازی بی همتاست،همچنین می گوید که میرزای جوان، تحت نظارت پدرش سلطان محمد، در کتابخانه شاه تهماسب به نگارگری مشغول بوده است.

تاثیر نگارگری در هنر گرافیک

«مقاله حاضر به بررسی مفهوم مشترک و کاربرد بعد چهارم در هنر نگارگری ایران، نقاشی سبک کوبیسم و هنر گرافیک در بخش طراحی نشانه پرداخته، همچنین اشاره ای به پیشینه بعد زمان در هنر  پیش از تاریخ و عهد باستان دارد. این پژوهش با روش تحلیلی و تطبیقی انجام شده است.

…

بعد چهارم در نگارگری

امروزه هرگاه صحبت از فضا می شود مقصود صرفا همان عالم زمان و مکان مادی است که با واقعیت، یکی دانسته می شود. اما وجود فضا و مکان غیر مادی و مجازی را نمی توان نادیده گرفت. به همین دلیل است که هنرمندان با مصور کردن و تجسم ایده های خود، در واقع جهان ذهنی خود را ثبت می کنند و در اصل دریافت های خود از جهان پیرامون را با الهامات ذهنی خود به شکلی خلاق پرورانده و ارائه کرده اند

نتیجه گیری

در این مقاله سعی شده بعد از بررسی و شناخت مفهوم تجسمی بعد چهارم و روشن کردن نحوه به کارگیری آن، به صورت تطبیقی در هنر نگارگری ایران، نقاشی کوبیسم و طراحی نشانه مورد مطالعه قرار داده و کاربرد این بعد را در نشانه های گرافیکی بررسی کند.

از تطبیق یافته های تحقیق مفهوم مشترکی از بعد چهارم در هنرهای یاد شده حاصل شد. در واقع دست یابی به بعد چهارم در صورت بکارگیری تمهیدات تجسمی تقریبا مشابهی میسر است که بتوان در یک زمان واحد، با استفاده از زوایای دید مختلف و فضاهای مثبت و منفی، سطوح و اجزاء و نماهای مختلف، یک یا چند موضوع را در قالب یک تصویر با طرح یا نقاشی در یک سطح دو بعدی تلفیق کرد و به صورت مجازی به بعد چهارم دست یافت. با توجه به شواهد موجود، اگر بعد چهارم به واسطه این تمهیدات در هنر کوبیسم رخ نموده است: در طراحی نشانه نیز بعد چهارم حضور دارد؛

با این تفاوت که در طراحی نشانه ساده سازی یک اصل مسلط بوده و هرگز در پی پیچیده و غامض کردن تصویر نیست، بلکه در طراحی نشانه به دنبال حذف زاویه و سرعت بخشی به درک بصری بوده است. در این روش، چنان چه در نشانه ای از فضای مثبت ومنفی به درستی استفاده شود و قابلیت تلفیق عناصر و زوایای متنوع دید آن وجود داشته باشد، می توان از بعد چهارم در موجزترین حالت بهره برد.

در واقع با ترکیب زوایای مختلف، به فرم های با معنا تر رسید و در نتیجه فضای بهتری جهت نمایش هویت یک موسسه ایجاد شود. در نتیجه اگر در شیوه کوبیسم چرخیدن دور یک شی ء سه بعدی و ترکیب زوایای دید مختلف از جمله فضاهای مثبت و منفی بکار گرفته شده، این چنین تمهیداتی در هنر طراحی نشانه امری معمول است و پیراسته ترین طرح را با حداکثر معنا زایی ارائه می کند. طبیعتا اگر مفهوم بعد چهارم به واسطه چنین تمهیداتی به مثابه زمان در نقاشی کوبیسم حاصل شده، در هنر طراحی نشانه هم به دلیل بکارگیری همان تمهیدات بعد چهارم، مستتر خواهد بود.

بعد زمان در هنر پیش از تاریخ، نگارگری، گرافیک و سبک کوبیسم به گونه هایی متفاوت ظاهر شده است. در نگارگری قالب فیگوراتیو و هندسی دارد، در هنر پیش از تاریخ هندسی – تجریدی است چنان که در طراحی نشانه هم همین گونه است. در کوبیسم ترکیبی از فیگوراتیو – هندسی و اکسپرسیونیسم است.

اگر در هنر نقاشی کوبیسم چرخیدن دور یک شی ء و ارائه زوایای دیدی که در حال عادی پنهان از نظرهاست یک تمهید تجسمی در ارائه همه زوایای متصوره برای یک موضوع است، و اگر در نگارگری فضای خود مختاری در ترکیب زوایای دید متنوع حاکم است، پس در هنر طراحی نشانه نیز، استفاده صحیح و به جا از فضای مثبت و منفی اشکال و ترکیب زوایای دید متنوع و یا اجزای مختلف از یک یا چند شی ء، موجز ترین شکل به حداکثر معنا در نمایش هویت سازمانی دست یافته است.

فهرست مطالب
مقدمه 1
فصل اول: تاریخ هنر نقاشی ایران
تاریخ هنر نقاشی در جهان 4

فصل دوم: تاریخچه نگارگری از دوره ساسانیان تا دوره صفویه
2-1- نقاشی ایرانی در دوران شاهنشاهی ساسانی 21
2-2- قرون اولیه هجری 25
2-3- سلجوقیان 29
2-4- مکاتب هنری 34

2-4-1- نقاشی ایرانی از حمله مغول تا تاسیس دولت صفوی (تبریز) 34
2-4-2- مکتب شیراز 40
2-4-3 مکتب هرات 43
2-5- دوره صفویه 46
2-5-1- مکتب قزوین 48
2-5-2- مکتب اصفهان 51

فصل سوم: خصوصیات،ویژگی ها، شرح حال و احوال تنی چند از نگارگران دوره¬ی صفویه
3-1- خصوصیات، ویژگی ها، شیوه ها 55
3-2-شرح احوال و آثار نگارگران صفویه 61

فصل چهارم: تاثیر نگارگری در هنر گرافیک
تاثیر نگارگری در هنر گرافیک 71

فصل پنجم: کارهای عملی
فهرست منابع و مآخذ 93 

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، شکل، فهرست مطالب (فصل بندی شده) و 93 صفحه متن (در قالب word ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله  B zar(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.

قیمت این مقاله 15800 تومان می باشد، جهت پرداخت و دریافت کامل متن مقاله بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید

مشاهده فهرست مقالات گرافیک

نوشته شده در 25 شهریور 1400

لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن