«اختلالات کودکان»
مقدمه
یکی از دلایل پیشرفت بشر راست قامتی و استفاده از دستها در جهت سازندگی و تحرک است. بدون شک اگر انسان راست قامت نبود و نمی توانست از دستان خود در سازندگی، از ابزار و ادوات مختلف بهره گیرد هرگز به این حد از پیشرفت و تمدن نمی رسید. تحرک و جابجایی نیز در پیشرفت بشر در طول تاریخ خلقت نقشی اساسی داشته است. لذا پیشرفت بشریت در تمام زمینه ها اقتصادی، صنعتی، اجتماعی و سیاسی مرهون و مدیون بکارگیری اندامهای مختلف بخصوص دست و پا و تحرک و جابجایی وی بوده است. با آگاهی به این واقعیت که تحرک و بکارگیری اعضای بدن چه نقش مهمی در پیشرفت زندگی بشر دارد، بخوبی در می یابیم که معلولیت جسمی و نقص عضو در هر یک از اعضای بدن بویژه دست و پا چه اثر نامطلوبی در گذران زندگی دارد و فرد معلول برای گذراندن زندگی عادی و معمولی خویش چه مشکلاتی را باید تحمل نماید.
کودک یا فردی که در اثر تصادف، جنگ، افتادن از بلندی یا به دلیل فلج مغزی دچار نقص بدنی است، علاوه بر آنکه خود ونزدیکانش بخصوص در اوایل این ابتلا، با تشویش و اضطراب وصف ناپذیری روبرو هستند، یادآوری این فکر که فرد فلج سالها و شاید تا آخر عمر نتواند به سهولت و چون دیگران تحرک داشته باشد گاه تا آن حد عذاب آور است که اطرافیان را مایوس و خود بیمار را نسبت به زندگی بی تفاوت می سازد. مدتی طول می کشد که فرد فلج و اطرافیان وی با این نقص خو بگیرند و در صدد چاره برآیند. آن وقت است که به بیمارستانها، پزشکان و سایر متخصصان مراجعه می کنند و بیمار درمی یابد که باید با نقص خود بسازد و آن را چون عضوی قبول کند. تخصصهای مختلف از جمله فیزیوتراپی و وسایل کمکی چون صندلی چرخدار، عصا و چوب زیر بغل به یاری آنها می آید و تا حدی به خودکفایی آنان کمک می کند.
فلج مغزی در کودکان
اگر در زمانی که جنین در داخل رحم مادر است و یا در هنگام زایمان و یا در دوران کودکی که مغز در حال رشد و تکامل یافتن است (تا سن 16 سالگی مغز در حال رشد و تکامل یافتن است) آسیبی به مغز برسد، کودک دچار اختلال در حرکت دادن طبیعی اندامها و اختلال در ایستادن و راه رفتن می گردد که آن را فلج مغزی می نامند.
علت فلج مغزی
تا سال 1980 میلادی متخصصین معتقد بودند که علت اصلی فلج مغزی مربوط به آسیبهای مغز نوزاد در هنگام تولد می باشد. بعدا مشخص شد که علت اصلی فلج مغزی مربوط به ضایعات مغز جنین در ماههای اول دوران داخل رحمی می باشد. نوزادانی هم که دچاز آزار و آسیب مغزی در هنگام تولد می شوند نیز آنهایی هستند که در ماههای اول دوران جنینی دچار ضایعات مغزی بوده اند و در داخل رحم مادر وضع و حالت طبیعی نداشته اند و در نتیجه دچار مشکل زایمانی هم شده اند.
علل ایجاد کننده فلج مغزی و انواع آن
دانستیم که هر عاملی که سبب صدمه مغزی قبل، هنگام یا بلافاصله بعد از تولد گردد می تواند ایجاد فلج مغزی کند. از جمله برخی علل مادرزادی، امراض عفونی مزمن، استفاده از اشعه X در مادر باردار ممکن است به مغز جنین صدمه زند و سبب فلج مغزی گردند. در زایمانهای سخت نیز امکان صدمه رسیدن به مغز بخصوص در مواردی که زایمان توسط متخصص انجام نمی گیرد و یا به سبب سختی زایمان ناچار از استفاده از وسایلی چون فورسیس می شوند زیاد است.
تشخیص فلج مغزی
پزشک و همچنین پدر و مادر اکثرا می دانند و تشخیص می دهند که کودک مشکلی دارد و مبتلا به فلج مغزی است، زیرا کودک طبیعی می تواند تمام اندامهای خود را به راحتی حرکت دهد، با قدرت مک بزند و در مواقع احتیاج به شدت گریه کند. قدرت عضلانی کودکی که دچار فلج مغزی است اکثر اوقات ضعیف است و حالت شلی دارد و مانند یک عروسک بی سر و صدا می باشد، یا برعکس عضلات بدن او حالت انقباض و سفتی دارد، و کودک مانند یک تکه چوب می باشد.
بعضی از مواقع قدرت مکیدن کودک آنقدر ضعیف است که پزشک لوله پلاستیکی داخل معده کودک می گذارد و کودک از طریق این لوله تغذیه می گردد. چنین کودکی که دچار فلج مغزی است به محیط خود هم توجهی ندارد.
پزشک، کودک را از نظر عصبی معاینه می کند و قدرت عضلانی و رفلکس های کودک را (بوسیله چکش پزشکی و با زدن ضربه های آهسته به زانو ، مچ پا و آرنج) ارزیابی می نماید. کم شدن یا شدید شدن این رفلکس ها نشانه آسیب مغز کودک می باشد. پزشک همچنین پاشنه کودک را ناگهان حرکت می دهد و در نتیجه پای کودک شروع به لرزش خواهد کرد که آن را کلونوس می نامند. پزشک رفلکس های اولیه را که در ابتدای دوران شیرخواری وجود د ارد و در سن سه ماهگی از بین می رود، مورد بررسی قرار می دهد مانند تونیک نک (اگر سر کودک را به یک طرف خم کنیم دست و پای کودک در همان طرف باز و کشیده و دست و پای طرف مقابل خم و تا می شود) و یا لابیرنت نک (اگر سر کودک را بطرف بالا ببریم، شانه ها بطرف بالا و پاهای کودک به حالت کشیده در خواهد آمد). باقی ماندن این رفلکس های اولیه نشانه ابتلای کودک به فلج مغزی است و وجود همین رفلکسها است که مانع نشستن و یا راه رفتن کودک می گردند.
چگونه با کودک معلول بدنی رفتار کنیم
عکس العمل کودکانی با ابتلا به فلج مغزی یا سایر نارساییهای جسمی که باید با وجود نقص عضو گذران زندگی کنند با توجه به رفتار اطرافیان متفاوت است. به عبارتی رفتار اطرافیان به صورتی محسوس می تواند در زندگی و آینده کودک موثر باشد. اگر اطرافیان بکوشند تا از کودک مفلوج، فردی خودکفا بسازند که حداقل کارهای روزانه خود را شخصا انجام دهد و به دیگران متکی نباشد زندگی کودک به زندگی طبیعی نزدیکتر خواهد شد.
گاه عکس العمل های مناسب در بهبود فیزیکی یا لااقل در استفاده بهتر از اعضای بدن موثر خواهند بود و زندگی شادی را برای کودک در بر خواهند داشت.
تعلیم و تربیت کودکان معلول جسمی
کودکانی با کمبودهای جسمی با توجه به نوع کمبود، زمان معلولیت، مدت معلولیت، میزان معلولیت می توانند به طرق مختلفی تحت آموزش قرار گیرند. به طور کلی می توان معلولان بدنی را به دو دسته نیمه متحرک استفاده کنندگان از یک عصا ،دو عصا، چوب زیر بغل یا کراچ و معلولان استفاده کننده از صندلی چرخدار تقسیم نمود. گروه اول یعنی کودکانی که با وسیله ای کمکی از جمله چوب زیر بغل قادر به تحرک هستند می توانند و بهتر است از کلاسهای عادی بهره گیرند و همپای سایر دانش آموزان عادی به فراگیری و تحصیل مشغول باشند. مربیان مراکز آموزش عادی باید با دیدن دوره های تخصصی طریقه رفتار با اینگونه کودکان را فراگیرند و به سایر دانش آموزان بیاموزند که رفتاری عادی و مناسب با همکلاس معلول خود داشته باشند.
محدودیت حرکتی معلولان جسمی و وظایف جامعه
اگر توانبخشی معلولان را جریانی در جهت نزدیک ساختن هر چه بیشتر معلول به حد طبیعی زندگی و خودکفایی بدانیم بدین معنی که با استفاده از امکانات، بکوشیم تا فرد معلول در حداکثر امکان و توان به زندگی عادی و طبیعی در جامعه برگردد. برای رسیدن به این هدف باید محلهای عمومی مانند ادارات، سینماها ، ورزشگاهها، مدارس، دانشگاهها ،کتابخانه ها بخصوص هتلها و رستورانها و بطور کلی تمام ساختمانهایی که محل رفت و آمد همگان است به طریقی طراحی و بنا گردند که هر شخص معلول با هر میزان کمبود بتواند به راحتی به اینگونه مکانها رفت و آمد نماید.
وسایل و لوازم کمک کننده
- برای کودکانی که دچار اشکال در دراه رفتن هستند و یا نمی توانند مسیرهای طولانی راه بروند، صندلیهای چرخدار تهیه شده که بسیار کمک کننده است. این صندلیها دارای کف و پشت محکم و سفت می باشد. برای کودکانی که کنترل سر و یا بدن ندارند صندلیهایی که سر کودک را حمایت می کند و وسایل اضافی نیز دارند، ساخته شده است که که باید برای کودک تهیه کرد تا او از این طریق بتواند از محیط خود بیرون برود و با دنیای خارج خود آشنا گردد.
- کامپیوتر: وجود کامپیوتر نقش مهمی در مورد کودکان مبتلا به فلج مغزی دارد مخصوصا آنهایی که از در نظر تکلم مشکلی دارند، زیرا آنها را سرگرم می کند و کودک از این طریق می تواند با افراد دیگر خانواده رابطه برقرار کند. کامپیوتر نه تنها کودک را سرگرم می کند بلکه او را آموزش می دهد.
- پدر و مادر کودکان مبتلا به فلج مغزی باید برای رفاه کودک در منزل تغییراتی به وجود آورند تا کودک بتواند مستقلا از خود پرستاری و مواظبت نماید. باید در محلی که کودک رفت و آمد می کند دسته ها و یا نرده هایی قرار داد تا با کم ک آن دسته ها و نرده ها کودک بتواند حرکت کند. بهتر است درب اتاقها پهن تر و گشادتر باشد تا رفت و آمد کودک با مشکل روبرو نشود و همچنین بهتر است در محل ورودی و خروجی کودک از منزل شیب ایجاد شود تا به رفت و آمد کودک با صندلی چرخدار کمک شود. همه اینها به کودک کمک می کند تا زندگی طبیعی داشته و بتواند موستقلا از خود مواظبت و پریتاری نماید.
درمان کودکان مبتلا به فلج مغزی
چون کودک مبتلا به فلج مغزی مسائل و مشکلات متعددی دارد، بنابراین پزشک متخصص کودکان باید مسئولیت بیمار را قبول نماید و ترتیبی دهد که بر حسب مسائل و مشکلات کودک از متخصصین دیگر مانند متخصص اعصاب، فیزیولویست، متخصص کلام درمانی و متخصص تغذیه کمک بگیرد.
مسائل و مشکلات کودک شیرخوار مبتلا به فلج مغزی، تحریک پذیری و تغذیه آنهاست. در صورتی که کودکان بزرگتر مبتلا، مشکلات دیگری مانند آب ریزش از دهان، یبوست، تغییر شکل اندامها، جابجایی مفاصل و بالاخره زخمهای ناشی از خوابیدن دارند.
مسائل و مشکلات کودک شیرخوار مبتلا به فلج مغزی، تحریک پذیری و تغذیه آنهاست. در صورتی که کودکان بزرگتر مبتلا، مشکلات دیگری مانند آب ریزش از دهان، یبوست، تغییر شکل اندامها، جابجایی مفاصل و بالاخره زخمهای ناشی از خوابیدن دارند.
کلید موفقیت در درمان کودکی که مبتلا به فلج مغزی است، این است که پزشک پس از تشخیص قطعی، پدر و مادر کودک مبتلا را هر چه زودتر آگاه و با بیماری کودک آشنا سازد و آنها را هر چه زودتر آماده سازد که قبول کنند و بپذیرند که کودکی معلول دارند که به مراقبت بیشتر از کودک طبیعی احتیاج دارد و هر چه زودتر قدمهای اساسی در جهت درمان کودک برداشته شود.
گریه کردن دائم و حالت تحریک پذیری: شیرخواری که مبتلا به فلج مغزی است تا سن 18 ماهگی ممکن است که زیاد گریه کند، و در حالت تحریک پذیری باشد. چنین کودکی کم می خوابد و بیشتر بیدار است و از بغل کردن (برخلاف کودکان سالم) آرام و راضی نخواهد شد و بهگریه کردن خود ادامه می دهد. در چنین مواردی برای آرام کردن کودک باید از داروهای آرام بخش استفاده کرد، ولی موقعی باید چنین داروهایی را به کودک داد که مشخص شود که کودک دچار بیماری حادی نشده باشد.
داروهایی که در این رابطه بکار می روند عبارتند از:
- شربت کلرال هایدریت
- دیازپام
یبوست: کودکان مبتلا به فلج مغزی به علت اینکه قدرت عضلانی انها طبیعی نیست و همچنین فعالیت بدنی ندارند دچار یبوست می شوند و این مشکل برای پدر و مادر بسیار آزار دهنده می باشد. درمان یبوست این کودکان عبارتست از:
منابع
- به استناد از کتاب کودکان استثنایی / مولف: محمود پاکزاد
- کتاب مغز کودک من / مولف: دکتر جواد فیض، استاد دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
فهرست مطالب
مقدمه 1
فلج مغزی در کودکان 3
علت فلج مغزی 3
علل فلج مغزی در دوران قبل از تولد 4
علل ایجاد کننده فلج مغزی و انواع آن 5
تشخیص فلج مغزی 8
چگونه با کودک معلول بدنی رفتار کنیم 9
تعلیم و تربیت کودکان معلول جسمی 10
محدودیت حرکتی معلولان جسمی و وظایف جامعه 13
وسایل و لوازم کمک کننده 14
درمان کودکان مبتلا به فلج مغزی 15
منابع 19
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 19 صفحه متن (در قالب word 
و 
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(15) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.
قیمت این مقاله 2200 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید
مشاهده فهرست مقالات سلامت و بدن 
نوشته شده در 13 دی ۱۴۰۰
لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.