«اصول روابط عمومی»
مقدمه
با گذشت تقریبی یک قرن که از شروع فعالیتهای روابط عمومی در جوامع غربی می گذرد اما با این وجود نسبت به علل وجودی این رشته مشکلاتی وجود دارد. ، پشتیبانی و تفاهم مردم و مخاطبین به سازمان شده است.
مهمترین عوامل رشد روابط عمومی به عقیده کارشناسان در قرن اخیر به شرح زیر است:
1) پیشرفت روز افزون وسایل ارتباطی.
2) گسترش آموزش و پرورش و افزایش تعداد با سوادان.
3) لزوم توجه به افکار عمومی.
4) پیدایش وسایل حمل و نقل سریع که مکان را از بین برداشتند.
5) تکنولوژی جدید ارتباطی که زمان را از میان برداشتند.
6) لزوم توجه به مخاطبین.
7) استفاده از شیوه اتناع و آگاه سازی به جای زور و تهدید.
8) پیشرفت اقتصاد و صنعت و آزادی رقابت.
9) توسعه فرهنگ و دانش بشر
10) لزوم ارتباط متقابل بین سازمان و مخاطبین آن که هدف از آن ایجاد تفاهم و همکاری در جلب اعتماد و احترام می باشد.
به طور خلاصه می توان گفت هدف هر برنامه روابط عمومی نفوذ در افکار عمومی می باشد و تغییر و تثبیت طرز تلقی یا گرایش مردم نسبت به سازمان یا موسسه است.
نگرش و طرز تلقی مردم نسبت به موسسه = (روابط عمومی) Y + X (کارهاوخدمات انجام شده)
به عقیدۀ جامعه شناسان تفسیر و توجیه کارها و اعمال سازمان و خدمات انجام شده توسط سامان حائز کمال است. زیرا اغلب دیده شده تفسیر یک واقعه یا عمل مردم را تحت تأثیر قرار می دهد. از این رو سازمان و موسسات باید به شیواترین و بهترین وجهی و بهترین مواقع کلیه اعمال و اقدامات خود را برای مردم توجیه نماید تا حسن ارتباط و اعتماد متقابل بین سازمان و مردم محفوظ بماند.
چنین هدفی بدون خدمت واقعی از جانب سازمان یا موسسه به مردم و بدون توجه به خواسته ها و تمایلات و اعتراضات مردم هرگز حاصل نمی گردد. بنابراین ابتدا باید برای مردم کار و خدمات را داد و آن را به کمک وسایل ارتباط جمعی در صدد شرح و وصف آن خدمت برآمد.
در عصر ارتباطات در حالیکه مردم در تمام روز و شب در حال بمباران اطلاعاتی می باشند و همهمه تبلیغ در تمام دقایق و از همه جا برای تسخیر افکار انسانها به گوش می رسد هر سازمان و موسسه ای که در این غوغا و هیاهو نتواند پیام واقعی خود را به گوش مخاطب مورد علاقه خود برساند ناشناخته خواهد ماند و در نتیجه از پشتیبانی و همکاری مردم که شرط اساسی موفقیت هر سازمان در ادامه فعالیتش می باشد محروم خواهد شد و یا در نتیجه بی اطلاعی مردم و سوء تبلیغ رقیبان در معرض مشکلات و سوء تفاهم قرار خواهند گرفت و در بازار رقابت مجبور به صرف هزینه و وقت بسیاری برای جبران این مشکل می گردد.
دوران روابط عمومی هنر (متکی بر هنر مردم داری)
بعضی از کارشناسان معتقدند که روابط عمومی همان کاربرد متعارف و معمول عقل سلیم (Pure Reason) است. اگرچه این رشته بسیار پیچیده تر از آن است که این گفته مطرح می سازد ولی این نکته حقیقت دارد که روابط عمومی مبتنی مهم مرزگرایانه راه وروش متعارفی است که مردم به یاری آن پدیده های پیرامون خود را باز می شناسند و نسبت به آن عکس العمل نشان می دهند.
این شناخت بخشی از چیزهای است که ما را به عنوان انسان از سایر موجودات جدا می سازد. از ابتدای تاریخ بشر تا کنون همواره افراد هوشمندی بوده اند که این شناخت را در جهت ارتقاء روابط خود با دیگران به کار گرفته اند و به نوعی روابط عمومی را در کارهایشان اعمال کرده اند. ادوارد برنیز (Bernays) در کتاب خود« شکل بخشیدن به افکار عمومی» شرح می دهد که اندیشه های مرتبط با روابط عمومی در خلال دورانی شکوفا شد که مردم اجازه یافتند آزادانه حرف های خود را بزنند و در رقابتهای اقتصادی شرکت نمایند.
در تمامی دوره های دموکراسی از جمهوری روم گرفته تا نظام کنونی رساله ها , مقاله ها , سخنرانی ها و دیگر قالبهای خطابه به قصد سلطه بر افکار عمومی به کار گرفته شدند. به عبارت دیگر روابط عمومی از هنگامی آغاز شد که بشر به جستجوی ایجاد ارتباط و کسب تفاهم و جلب پشتیبانی دیگران به شیوه هایی غیر از تهدید و ارعاب برآمد و به زندگی گروهی روی آورد.
عناصر و ارکان روابط عمومی
در تاریخ روابط عمومی سه مرحله مشخص وجود دارد. ابتدا دورانی که در آن روابط عمومی به این نام و نشان وجود نداشت ولیکن دانشمندان نوعدوست، ارزشهای بشری را با کلمات موثر به گوش زورمندان می رسانند که به آنها اشاره شد.
روابط عمومی متکی بر مدیریت علمی نوین
در دوران سوم که تا امروز را در بر می گیرد ما شاهد روابط عمومی متکی بر فلسفه نوین مدیریت هستیم یعنی دورانی که در کنار هنر مردم داری و استفاده از تکنیک های مختلف روابط عمومی بعد سومی می یابد و یکی از عناصر سیستم مدیریت می گردد. به عبارتی روابط عمومی آمیزه ای می گردد از هنر، فن و فلسفه مدیریت نو.
سیر تحول روابط عمومی به عقیده Edward Bernaye
ادوارد برنیز در کتاب خود به نام ” روابط عمومی ” چهار مرحله برای توسعه و پیشرفت روابط عمومی قائل شده است:
1) مرحله اول از سال 1914 – 1900 میلادی: در این دوره سعی شده است که پرده از فساد و نادرستی مأموران و مقامات دولتی آمریکا بردارد و آنها را در جامعه رسوا سازد.از طرف دیگر سازمانها و موسسات کوشش نموده اند که کارها و اقدامات خود را با آب و تاب تمام در انظارعمومی جلوه دهند.
روابط عمومي در ايران
روابط عمومي در سال 1332 هجري شمسي در شركت سابق نفت ايران و انگليس به همت دكتر حميد نطقي و ابوالقاسم حالت تشكيل شد. نام سابق روابط عمومي در اين شركت و سايرسازمانها دفتر اطلاعات و مطبوعات بود. از سال 1345 ه. ش به تدريج اداره اطلاعات و تبليغات و انتشارات در سازمانها و وزارتخانه ها به روابط عمومي تغيير نام داد. اولين سمينار مربوط به روابط عمومي در تاريخ 30 آذر 1342 در آبادان به همت شركت نفت برگزار گرديد. چند نفر از افراد برجسته اين سمينار ابوالفضل مرعشي، مسعود برزين، علي اكبر ديباج و ابوالقاسم حالت و دكتر حميد نطقي بودند.
در سال 1345 ه. ش مطالعاتي توسط شركت نفت ايران و وزارت علوم و همچنين موسسه كيهان صورت گرفت، كه اين مطالعات منجر به تشكيل موسسه عالي مطبوعات و روابط عمومي در سال 1346 ه. ش گرديد. در سال 1363 اولين گروههايي روساي روابط عمومي سازمانهاي دولتي در اسفند 63 برگزار گرديد. سال 63 نقطه عطفي در شكوفايي روابط عمومي ايران به حساب مي آيد. با اين وجود انجمن روابط عمومي ايران كه در سال 1346 ه. ش به همت شركت نفت تاسيس شده بود تا سال 1369 ه. ش فعاليت چشمگيري نداشت. در سال 1369 رسما روابط عمومي آغاز به کار می کند.
ويژگيهاي اجتماعي كارشناس روابط عمومي
اولين وظيفه كارشناس روابط عمومي اين است كه پشتيباني، اشتياق و علاقه كاركنان سازمان را نسبت به فعاليتهاي روابط عمومي جلب نمايد و سپس روح و اصول روابط عمومي را به مديران سازمان بقبولاند. كارشناس روابط عمومي فردي است كه مهارتهاي لازم را در زمينه روابط عمومي آموخته باشد و براي توفيق در وظايف خود و ايفاي نقش موثر بايد داراي دو ويژگي باشد:
الف) ويژگيهاي ذاتي و عمومي:
استعداد مديريت، كارآفريني،بهره هوشي بالا، كنجكاوي، شرح طبيعي، ظاهر مناسب، آينده نگري، حسن نيت، شخصيت اخلاقي، نداشتن روحيه چاپلوسي، نداشتن دوانگاري متضاد، نگرش شخصي ( منابع شخصي )، توانايي تصميم گيري، عدم پيش داوري، عدم پنهان كاري و راز آلودگي.
درسهاي چهارگانه چستربرگر
درس اول: ارتباط گران بايد در اغلب موارد به قدرت تشخيص و عقل سليم مخاطبان خود اعتماد كنند. مخاطبان با درك دقيق مسائل در شناخت مدعيان و انگيزه هاشان خواهد داد كه اعتماد بر حق بوده است. ارتباط گران براي اينكه پيام خود را موثر ابلاغ كنند، نبايد عنوانهاي زيركانه، شعارهاي تو خوالي، مفاهيم تحريف شده و يا دروغ و ترفند به كار برند. ذكاوت مخاطبان را دست كم نگيرند.
درس دوم:مردم معمولا از مسائل شما آگاهي اندكي دارند ويا بسيار كم به آن توجه مي كنند.
بنابراين ناگزيرند با ساده كردن و باز نمودن مسائل به شيوه اي صادقانه و با رعايت منافع مخاطبانتان آنان را آگاه سازيد.
روابط عمومي در جنگ جهاني اول
روابط عمومي تا جنگ جهاني اول جنبه تدافعي داشت و دردوران جنگ جهاني اول بود كه جنبه تدافعي پيدا كرد در اين دوره جرج كريل George Creel و كميته اطلاعات عمومي وي قدرت روابط عمومي و تجهيز افكار عمومي را به نحو بي سابقه اي اثبات نمود. از جمله دستياران كريل مي توان از برنيز و جن پرايس جونز نام برد. جونز در فروش اوراق قرضه دولتي به نام وام آزادي Liberty Loan به صاحبان صنايع و موسسات بازرگاني قدرت روابط عمومي را براي پيشبرد مقاصد را نشان داد كه هنوز نيز از شيوه هاي وي استفاده گردد.
فعاليتهاي كريل اثرات عميقي در فرهنگ آمريك گذاشت. برنيز در اين باره مي گويد: “در اين جنگ جهاني بود كه چشمان روشنفكران محدود آمريكا را در كليه شئون زندگي به امكانات و نتايج تجهيز افكار عمومي باز كرد.” و نيويورك تايمز اين جنگ را نخستين ((آژانسهاي مطبوعاتي)) لقب داد.
با اين وجود از جنگ جهاني اول افراطها و مبالغه هاي كريل باعث شد كه پرزيدنت ويلسن مغلوب شود و يكايك اصول وي مورد اعتراض ولقع شده و آمريكا متمايل به انزول گردد. طرح “جامعه ملل” در آمريكا نيز طرد شد.
روابط عمومي بعد از جنگ جهاني اول
بعد از جنگ جهاني اول اكثر سازمانهاي دولتي و خصوصي در آمريكا متوجه اثر و قدرت روابط عمومي شدند و به استخدام كارشناس روابط عمومي و تنظيم برنامه هاي روابط عمومي پرداختند. لي، برنيز و ديگران روابط عمومي را رسما به عنوان يك شغل مطرح ساختند و برنيز لقب كارشناس شماره يك روابط عمومي در سراسر كشور را پيدا نمود. نخستين دوره آموزش روابط عمومي توسط وي در 1920 در نيويورك برگزار شد و در سال 1923 كتاب روابط عمومي را منتشر نمود. اصطلاحي كه برنيز براي روابط عمومي بكار مي برد “تامين رضايت مردم” بود.
در سال 1929 به لحاظ ركورد اقتصادي Big Depression روابط عمومي را دچار تحول عميقي نمود و از آوازه گري و انتشار صرف فراتر رفته و سعي نمود تا ارتباطي متقابل و راستين ميان سازمان و مخاطب فراهم آورد و انقلابي در روابط عمومي پديد آمد كه نتيجه اين بود كه بايد ميان مصالح فردي و منابع عمومي وفاق و سازگاري ايجاد گردد و فعاليتهاي روابط عمومي هدفش تامين اين منظور و پيشبرد اين گرايش جديد گرديد.
سياست آئين نو New Deal كه توسط فرانكلين روزولت انجام گشت اين زمينه را فراهم نمود كه منافع عمومي نيز بايد توسط موسسات رعايت شود و موسسات در مقابل مردم داراي مسئوليت اجتماعي مي باشد و موسسات در سياستهاي خود تجديد نظر نمودند و براي بازسازي اعتبار از دست رفته خود و نيز دفاع از خويش، از روابط عمومي استفاده نمودند تا بتوانند با جلب پشتيباني عمومي به اهداف خود نائل گردند.
در زمان روزولت روابط عمومي موسسات دولتي گسترش فوق العاده اي يافت. موسسات آموزش عالي و رهبران مذهبي و كليساهاي نيز متوجه لزوم توجه به افكار عمومي شدند و توجه محققين به قدرت افكار عمومي جلب شد.
روابط عمومي در جنگ جهاني دوم
بعد از حادثه يكشنبه پرل هاربر (1941) Pearl Harbor آمريكا ناگهان خود را در ميان جنگ يافت و برنامه اطلاعات و ارتباطات جنگي با شتاب تنظيم شد و اداره اطلاعات جنگ توسط المرديويس Elmer Davis تشكيل گرديد. كه اين اداره محل آموزش مهمي براي دست اندركاران روابط عمومي گرديد. هدف اين اداره آگاه ساختن مردم از اوضاع و احوال زمان جنگ و تفسير و توضيح سياست آمريكا و جلب حمايت و پشتيباني مردم بود. از جمله وظايف ديگر روابط عمومي در دوران جنگ به شرح زير بود:
– بالا بردن ميزان توليد وجلب همكاري كارگران وجلوگيري از تعلل و غيبت آنها
– فروش اوراق قرضه
– حفظ اجناس و كالاها و آماده نگه داشتن نيروي كارگران
– اجراي جيره بندي و حفظ روحيه سربازان در جبهه و در پشت جبهه
اساس ارتباط در جنگ جهاني دوم بر اظهار حقايق ولو تلخ استوار بود و مردم هر روز از آنچه كه مي گذشت آگاهي مي يافتند.
روابط عمومي بعد از جنگ جهاني دوم
در سال 1948 انجمن روابط عمومي آمريكا به منظور ايجاد استانداردها و ضوابط كار روابط عمومي و در عين فراهم آوردن محلي براي اجتماع كارشناسان و مبالغه تجارت و اطلاعات جديد تخصصي در اين رشته تشكيل شد. شكل گيري انجمن نشانگر بلوغ روابط عمومي بود و از اواسط دهه1950 در زمينه روابط عمومي پيشرفتهاي فوق العاده اي صورت گرفته است. توسعه مقررات دولتي و افزايش تعداد گروههاي حافظ منافع مصرف كنندگان را آگاه ساخته است و موسسات را ناگزير ساخت كه در قبال گروههاي گوناگون مخاطب احساس مسئوليت پيدا نمايند.
فنون و روشهاي روابط عمومي در بخش غيرانتفاعي، بيش از پيش اين موسسات را در شناساندن خدمات خود به مردم و جمع آوري كمكهاي مالي كمك كرد. روابط عمومي در زمينه هاي سياسي نيز روزبه روز صورت ابزار مهمي در آمد و به نامزدهاي انتخاباتي كمك كرد تا برنامه هايشان به خوبي پيش برود و به مقامات دولتي و قانونگذاري ياري نمود تا سياستها و قوانين پيشنهادي خود را به مخاطبان مورد نظر قالب كنند.
تعريف نظريه عمومي نظام ها
انديشه اصلي نظريه عمومي نظام ها توسط فون برتالانفي (FronBertalanffy) (1979) تشريح گرديد و بدين معناست كه كل چيزي بيش از اجزاي خود است كه به آن اثر سيندژستيك (Synergisitic effect) مي گويند. به اين ترتيب اين نظريه مربو ط است به كل هايي كه از اجزاي وابسته به هم تشكيل شده اند روابطي كه بين اجزاء وجود دارد و روابطي كه ميان كل ها و محيط هاي آنها برقراراست.
كاتزوكان (Katz and kahn)(1987) اين ديدگاه را پديد آوردند كه سازمان ها نيزمانند نظام هاي اجتماعي مي باشند كه از ويژگي هاي اين نظام هاي مرزهاي قابل نفوذ Permeable boundaries مي باشد كه به آن ها اجازه مي دهد تا با محيط خود تعامل داشته باشند به عقيد ه آن ها سازمان ها كلاً داراي نظام هاي فرعي زير مي باشند كه بر يكديگر و بر كل نظام تاثير مي گذارد.
1- نظام هاي فرعي توليد: بخش هايي كه كالا و خدمات توليد مي كنند.
2- نظام هاي فرعي نگهداري (maintenance): بخش ها يا كاركردهايي كه سازمان اداره مي كنند. (مثل اداره كارگزيني)
3- نظام هاي فرعي توزيعي (disposal): بخش هايي كه كالا و خدمات را توزيع مي كنند. (مثل بازاريابي)
4- نظام هاي فرعي تطبيقي (adaptive): بخش هايي كه سازمان را قادر مي كنند كه خود را با محيط تطبيق دهند. (مثل بخش تحقيق و توسعه)
5- نظام هاي فرعي مديريت: بخش هايي كه نظام هاي فرعي منفرد را هماهنگ و بر آن ها نظارت مي كنند وبرخوردها و روابط ميان نظام هاي فرعي و ميان سازمان و محيطش را اداره و هدايت مي كنند روابط عمومي يكي از حوزه هاي ارتباطات برنامه ريزي شده است كه به سوي ارتباطات مستمر بلند مدت و نهادينه گرايش دارد. گرونيك و روابط عمومي به دليل اين كه دچار فقدان نظريه است و بيش تر بر ذوق و برداشت شخصي متكي است و به اصول علمي كمتر توجه دارد بارها مورد انتقاد قرار گرفته است.
ليكن اين نه بدان معني است كه نمي توان اصول يا الگوهاي مختلف را در كار و روابط عمومي استفاده نمود با استفاده از الگوي تئوري سيستمي عمومي مي توان از روابط عمومي مانند يك زير مجموعه نام برد كه در يك سيستم باز و پيچيده عمل مي نمايد روابط عمومي بخشي از يك سيستم است كه با زير مجموعه هاي ديگر در ارتباط بوده تا حد زيادي تحت تاثير عملكرد آنها مي باشد.
در نيرو معتقد است كه در زير مجموعه روابط عمومي در مرز جداسازي قرار دارد اظلاعات را از خارج مرزهاي سازمان جمع آوري نموده تا به سازگاري سازمان با محيط كمك كند به زبان تئوري سيستمي به عمومي فعاليت هاي جستجوي محيطي (يعني تحقيق و جمع آوري اطلاعات) به روش هاي مختلف به صورت ورودي در مي آيند درحالي كه اعمال ارتباطي خروجي هاي زير سيستم روابط عمومي را تشكيل مي دهند.
دربسياري از سازمان ها روابط عمومي مسئوليت رسمي حفظ و تنظيم ارتباطات داخل و خارج را بر عهده دارد كه يك عملكرد مهم در تئوري سيستمي بازاست گرونيك و هانت به اين نكته و برپايه تئوري عمومي سيستمي الگوي سيستم باز چهار مدل از روابط عمومي به شرح زير ارائه نمودند و مدعي هستند كه هر فرد شاغل در روابط عمومي را مي توان در يكي از چهارالگوجاي داد.
هانت مدعي مي باشد كه روابط عمومي در نظام فرعي مديريت جاي مي گيرد به نظرآن ها بخش روابط عمومي از طرفي بر فعاليت هاي ارتباطي سازمان با محيط آن نظارت مي كند و از طرف ديگر بر فعاليت هاي ارتباطي آن ميان نظام هاي فرعي و درون محيط ويژه اين نظام ها (مثلاً رابط نظام توزيع با نظام تحقيق و توسعه) يا رابطه نظام نگهداري با ساير بخش هاي سازمان مثلاً از خبرنامه كاركنان اطلاق مي گردد.
الگوي تبليغ يا كارگزاري مطبوعاتي (ارتباط يك سويه نامتقارن)
الگوهاي روابط عمومي به لحاظ زماني از دوره هاي مختلف كاربرد روابط عمومي آمريكا تاثير مي گيرند. سابقه الگوي تبليغ يا كارگزاري مطبوعاتي به اواخر قرن نوزدهم برمي گردد. اين الگويي يك سويه است كه در آن هدف اصلي ارتباطات تبليغات است. دراين الگو، گيرنده كسي است كه بايد انديشه خاص را بپذيرد ودراين راهبرد حقيقت كامل ضرورت ندارد و به نظرمي رسد بي اعتمادي هميشگي نسبت به روابط عمومي تا حد زيادي ناشي از كاربرد اين الگو است.
الگوي تبليغ موجود نوعي از روابط عمومي است كه براي فروش محصولات پديد آمده است.ابزار تحقيق كه در اين الگو به كار مي رود عبارت است از سرشماري ساده يا نظائر آن. اين الگو ريشه در فعاليت هاي عامل هاي مطبوعاتي يا تبليغ گران پيش ازسالهاي 1900 مي باشد و بر جسته ترين فرد آن فينياس.تي بارفام بوده اعتقاد داشت: حقيقت عنصري ضروري براي ارتباط با مردم نمي باشد.
به اين الگو ارتباط يك سويه نامتقارن نيز مي گويندOne-Way symmetric Model و در آن تنها به منفع موسسه انديشه مي شود و پيام ارسالي سمت گيري جانبه ارائه به نفع پرسشنامه درآن وجود دارد و تنها منافع سازمان اهميت دارد و به اعتقادي نقش روابط عمومي در اين ميان ترغيب مردم يا ‹‹مهندسي پذيرش›› مي باشد.نمايندگي مطبوعاتي تبليغات الگويي رباني است ازاين نقطه نظر كه درنقطه آغازين ضروري اين رشته بود و برابزارهاي افسانه اي يا تخيلي براي تاثير گذاري بر رفتار اتكا داشت.
تهیه شده از اینترنت
فهرست مطالب
مقدمه 1
دوران روابط عمومی هنر (متکی بر هنر مردم داری) 3
عناصر و ارکان روابط عمومی 7
روابط عمومی متکی بر مدیریت علمی نوین 8
سیر تحول روابط عمومی به عقیده Edward Bernaye 9
ویژگی چهار الگوی ارتباطی در روابط عمومی 18
روابط عمومي در ايران 26
ويژگيهاي اجتماعي كارشناس روابط عمومي 27
درسهاي چهارگانه چستربرگر 28
روابط عمومي در جنگ جهاني اول 35
روابط عمومي بعد از جنگ جهاني اول 36
روابط عمومي در جنگ جهاني دوم 37
روابط عمومي بعد از جنگ جهاني دوم 38
حالت ارتباط ميان يك سازمان و مخاطبان آن 46
اصول روابط عمومي 48
الگوي ارتباطي نوين 55
نظريه هاي كنش ارتبطي (هابرماس) 57
تئوري عامليت Agency throry 59
نظريه عمومي نظام ها General system theory 59
انواع سيستم 62
تعريف نظريه عمومي نظام ها 64
الگوي تبليغ يا كارگزاري مطبوعاتي (ارتباط يك سويه نامتقارن) 66
الگوي اطلاع عمومي 67
الگوي دوسويه ناهمسنگ Two way asymmertic Model 67
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، جدول، فهرست مطالب و 68 صفحه متن (در قالب و
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.
قیمت این مقاله 3500 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید
مشاهده فهرست مقالات اجتماعی، حقوقی و سیاسی – همچنین ببینید
نوشته شده در 7 خرداد 1401
لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.