افت تحصیلی دانش آموزان ابتدایی

«افت تحصیلی دانش آموزان»

چکیده

افت تحصيلي يکي از موضوعاتي است که شايد همه دانش آموزان در طول سالهاي تحصيل خود با آن دست و پنجه نرم کرده باشند پیشرفت درسی دانش آموزان، چرا دانش آموز علاقه ای به درس ندارد،چگونه دانش آموزان را به درس علاقمند کینم،مقاله در مورد افت تحصیلی،نقش بازیهای آموزشی در رغبت به درس،چه عواملی بر افت تحصیلی موثرند گاهي اوقات افت تحصيلي از عوامل دروني نشات مي گيرد و گاهي نيز عوامل محيطي دارد. اقتصاد بيمار، تدريس بد، وابستگي به کمکهاي آموزشي خارج از مدرسه، بيماري، سرخوردگي هاي اجتماعي و خانوادگي و… از جمله عواملي هستند که هر کدام در افت تحصيلي دانش آموزان نقش بسزايي دارند.

يکي از دلايل عمده افت تحصيلي مخصوصا در دانش آموزان دوران دبستان وابستگي آنها به والدين است. مثلا وابستگي اي که در دوران ابتدايي بين والدين و فرزندان شکل مي گيرد و وقتي آن نيروي کمکي به هر شکلي يا علتي نتواند ديگر به آنها کمک کند آن وقت زمينه افت تحصيلي در فرزند شما به وجود مي آيد. از آنجا که وابستگي به مرور زمان شکل مي گيرد قطع وابستگي نيز بايد در طول زمان صورت بگيرد. کودک شما بايد روزي روي پاي خود بايستد و بتواند تکاليفش را به تنهايي انجام دهد، ولي عادت دادن او به اين که هميشه کسي، دوستي يا قوم و خويشي است که در دروس مدرسه به آنها کمک کند اين تفکر که هميشه کسي براي تکيه کردن وجود دارد را در ذهن او تقويت مي کند و سرانجام با از بين رفتن اين تکيه گاه تحصيلي نشانه هاي افت تحصيلي در کارنامه فرزند دانش آموز شما جلب توجه مي کند.

مقدمه

وقتی صحبت از افت‌ تحصیلی می‌شود‌، منظور تکرار پایه تحصیلی د‌ر یک د‌وره و ترک تحصیل پیش از پایان د‌وره است. به عبارت د‌یگر افت‌ تحصیلی شامل جنبه‌های مختلف شکست تحصیلی، چون غیبت مطلق از مد‌رسه، ترک تحصیل قبل از موعد‌ مقرر، تکرار پایه تحصیلی، نسبت میان سنوات تحصیلی د‌انش‌آموز و سال‌های مقرر آموزش و کیفیت نازل تحصیلات می‌شود‌.

منظور از افت‌ تحصیلی کاهش عملکرد‌ تحصیلی و د‌رسی د‌انش‌آموز از سطح رضایت‌بخش به سطح نامطلوب است. افت‌ تحصیلی یعنی د‌انش‌آموز د‌ر هنگام تحصیل بعد‌ از یک د‌وره موفقیت تحصیلی یا متوسط، به‌تد‌ریج ظرفیت یاد‌گیری او کاهش یافته و یا تکرار پایه تحصیلی د‌اشته باشد‌.

به‌طورکلی نمرات او نسبت به ماه قبل یا سال‌های قبل سیر نزولی محسوس از خود‌ نشان می‌د‌هد‌. افت‌ تحصیلی به‌عنوان شاخص اتلاف آموزشی، از نظر مفهوم عام به هر گونه ضعف د‌ر سواد‌آموزی و یا وجود‌ بیسواد‌ی گفته می‌شود‌. اما از نظر مفهوم خاص عبارت از محقق نشد‌ن انتظارات آموزشی و شکست د‌ر اهد‌اف آموزشی است و نا بسامانی د‌ر فرآیند‌ یاد‌د‌هی – یاد‌گیری را د‌ر برمی‌گیرد‌. افت از نظر لغوي به معني کمبود، کمي، کم و کاست و نقصان است.

منظور از افت تحصيلي «کاهش عملکرد تحصيلي دانش آموز از سطح رضايت بخش به سطحي نامطلوب است.» همچنين افت در لغت به معناي ضايعات، ضايع کردن که بيشتر در نظر اقتصاددانان مطرح شده است. اما در بعضي از متون فارسي کلمه ترک تحصيل نيز معادل افت تحصيلي در نظر گرفته شده است.

افت تحصیلی و روشهای ایجاد انگیزه درسی در دانش آموزان

بر روی تاثیر این جمله در دانش آموزان، مقداری تامل کنیم؛ “ما هم اشتباه کرديم آمديم معلم شديم و با شما کله پوک ها سر و کله مي زنيم، اگر رفته بوديم به بازار، حالا وضع ما بهتر از اينها بود”…این جمله مشهور را در یکی دو دهه پیش برخی ها در کلاس عنوان می کردند…

منظور از افت تحصیلی چیست؟

افت تحصیلی کاهش نسبی فعالیت درسی و مطالعه یک دانش آموز در یک دوره نسبی در مقایسه با دوره نسبی قبل از آن می باشد.مثلاً کسی که طی سه ماه نمرات در حد 15 داشته اما در دو هفته اخیر در تمامی یا تعدادی از دروس نمرات حدود 12 کسب کرده، می گوییم در حال حاضر نسبت به سه ماه پیش افت تحصیلی دارد. منظور از آوردن کلمه نسبی این است که افت تحصیلی تنها شامل دانش آموزان ضعیف نبوده حتی کسی که چند ماه پیش نمرات حدود 18 داشته اگر در حال حاضر نمرات حدود 16 کسب می کند، دو نمره نسبت به دوره قبل افت دارد.

عوامل موثر در رفتار افت تحصیلی کدامند؟

1- عوامل درونی                        2- عوامل بیرونی

عوامـل درونی: عواملی که موجب بی انـگیزه شدن دانش آموزان نسبت به امـر تحصیـــل می شوند که عبارتند از:

الف) نامناسب بودن رفتار معلمین، والدین با توجه به نیازهای درونی کودک

ب) عدم وجود سرگرمی های سالم و کافی در منزل

ج) وجود فاصله سنی کودک و دانش آموزان با والدین

عوامل بیرونی: عوامل عاطفی و روانی که در شخصیت کودک تاثیر گذار است از جمله:

الف) فقر و محرومیت اقتصادی

ب) نگرش اجتماعی و خانوادگی نسبت به نوع نگاه دانش آموزان

ج) عوامل خانوادگی

د) نوع رفتار والدین و معلمین نسبت به افت درسی

پیشینه نظری

سابقه طولانی موفقیت و شکست تحصیلی از آغاز خواندن و نوشتن توسط بشر می باشد اما به طور رسمی پس از اجباری شدن آموزش و پرورش در اواخر قرن نوزدهم و همگام با تحولات صنعتی و نیاز به نیروهای تربیت شده و متخصص، افکار دولتمردان و دست اندرکاران آموزش و پرورش به مسئله پیشرفت و شکست معطوف شده است (برک، 1993)

…

مهارت های صحیح مطالعه

مطالعه با فاصله: مطالعه بی وقفه و مستمر موجب خستگی و بیزاری از مطالعه می شود؛ روش درست، مطالعه ی با فاصله و استراحت در میان دو وعده مطالعه میباشد. مورد زیر الگوی مناسبی است ‍‍» 90 دقیقه مطالعه و 15 دقیقه استراحت، 75 دقیقه مطالعه و 30 دقیقه استراحت، 60 دقیقه مطالعه و 45 دقیقه استراحت، 45 دقیقه مطالعه و استراحت نسبی زیاد و انجام سایر امور روزانه » یادتان باشد به هر میزان که میزان مطالعه در یک روز افزایش می یابد خستگی زیاد شده و به دقایق استراحت زیادتری نیاز دارید و مدت زمان مطالعه مرحله بعدی باید کاهش یابد.

عدم مطالعه در کنار وسایل صوتی و تصویری روشن

لب خوانی به جای بلند خوانی

مطالعه در حالت نشسته و آرامش به جای حالت حرکت و قدم زدن

مطالعه به موقع و بیدار نماندن در شب برای حضور مناسب در کلاس یا جلسه امتحان روز بعد

مطالعه نکردن در موقع خستگی

عدم مطالعه طوطی وار (بدون درک و تلخیص و طبقه بندی)

مطالعه نکردن با حالت افسردگی

شروع مطالعه از مطالب آسان به مشکل

مطالعه نکردن در حالت نگرانی و اضطراب

مشکلات خانوادگي

دعواهاي خانوادگي زن و شوهر و تداوم آنها يکي از عواملي است که بشدت سبب تضعيف روحيه و افت تحصيلي دانش آموزان مي شود. از آنجايي که کودکان در چنين لحظاتي زود انرژي و توان خود را از دست مي دهند و نمي توانند همزمان با تحصيل بار مشکلات خانوادگي را نيز به دوش بکشند خسته و ناتوان مي شوند و اولين آثار خستگي روحي آنها را مي توان در کيفيت نمرات درسي آنها مشاهده کرد.

والدين نبايد در چنين شرايطي از فرزند دانش آموز خود توقع نمرات خوب داشته باشند و به او بگويند اين دعواها ربطي به تو ندارد. چنين چيزي غير ممکن است زيرا فرزندان جزيي از محيط خانواده هستند و هر چيزي چه مثبت چه منفي تاثيرات زيادي روي آنها در محيط خانواده خواهد داشت. اين وظيفه والدين است که مراقب روحيه فرزندان دانش آموز خود باشند تا مانع از فرورفتگي شخصيتي آنها شوند و به اين ترتيب راه را بر هر نوع زمينه انحرافي که در چنين لحظاتي آينده فرزندان را تهديد مي کند ببندند.

اظهارات نامناسب در حضور دانش آموزان

گاهي اوقات يکي از عوامل افت تحصيلي دانش آموزان معلمها هستند. گاهي ديده شده تعدادي از معلمان بعضي اوقات در سر کلاس درس شروع به شکايت از وضع مادي خود مي کنند و ناخواسته اين پيغام را براي دانش آموزان مي فرستند که تحصيل در شرايط امروز جامعه فايده اي ندارد و کساني که در جستجوي وضع مادي بهتري مي گردند بايد آينده بهتر را در بازار کار جستجو کنند. بايد به خاطر داشت که اين تبليغات سوئ دانش آموزان را منحرف مي کند و همين انحراف از تحصيل زمينه ساز افت تحصيلي آنها مي شود.

اعتماد به نفس دانش آموز خود را تقويت کنيد

کمبود اعتماد به نفس در دانش آموزان يکي از عواملي است که دانش آموزان را از تلاش و خودباوري باز مي دارد و سبب افت تحصيلي شديد آنها مي شود. والدين بايد به دانش آموزان خود کمک کنند تا خودشان را باور کنند و بتوانند خلاقيت هاي تحصيلي خودشان را بروز دهند. ترس از رفوزه شدن يا گرفتن نمرات بد در امتحانات آخر سال يکي از عوامل خطرناکي است که سبب افت تحصيلي شديد دانش آموزان مي شود.

ترس از شکست، انرژي دانش آموزان را ضعيف مي کند و آنها را به عقب هل مي دهد. مي شود با صحبت کردن و تعريف خاطراتي از دوراني که خودتان نيز دانش آموز بوديد ترس آنها را از امتحانات کاهش دهيد. بعضي از دانش آموزان خيلي زودرنج هستند و به همين علت زود به مرز افسردگي مي رسند. والدين بايد به آنها راه مبارزه با مشکلات را بياموزند. بايد به فرزند دانش آموز خود بياموزيد تمام مشکلاتي که بر سر هر انساني مي آيد به خاطر اين است که آنها نتوانند خوب پيشرفت کنند و مشکلات نيز همين را مي خواهند. به فرزند دانش آموز خود بياموزيد که مقاومت و استقامت را در خود تقويت کند. البته والدين خود بايد الگوي مناسبي براي فرزندان باشند. هر گام موثري که شما در راه تقويت اعتماد به نفس فرزندتان بر مي داريد زمينه سازي براي پيروزي هاي تحصيلي آينده آنها خواهد شد

مثلا وقتي معلمي به جاي تقويت انگيزه دانش آموزان براي ادامه تحصيل و کسب نمرات بهتر به آنها مي گويد که پول در بازار ريخته و با گفتن اين که ما هم اشتباه کرديم آمديم معلم شديم و با شما کله پوک ها سر و کله مي زنيم يا اگر رفته بوديم به بازار، حالا وضع ما بهتر از اينها بود اين گونه افکار را در سر کلاس درس مطرح مي کنند و مقام معلم را پايين مي آورند، همين پيام در ذهن دانش آموزان تاثير مي گذارد و سبب انحراف ذهني آنها مي شود.

به همين ترتيب والدين نيز در افت تحصيلي خيلي نقش دارند. يک حرف مي تواند سرنوشت دانش آموزي را عوض کند و سبب دلسردي او از ادامه جدي تحصيلات شود. بايد مراقب اظهاراتي که در حضور دانش آموزان درخصوص آينده و فارغ التحصيل شدن مي شود بود. بعضي از والدين ناخواسته اين طرز فکر را در ذهن فرزندان خود به وجود مي آورند که درس خواندن به بيراهه رفتن است. به خاطر داشته باشيد از آنجا که فرزندان شما در سن کم تجربگي هستند و از اظهارات اطرافيان نزديک خود الگوبرداري مي کنند نبايد در حضور آنها چيزهايي را بيان کرد که تاثيرات منفي بر آنها داشته باشد.

دوستان ناباب

يکي از عوامل ديگر که سبب افت تحصيلي شديد دانش آموزان مي شود معاشرت با افراد ناباب است. فراموش نکنيد که دوستان در سرنوشت فرزندان شما نقش خيلي موثري دارند. بکوشيد به طور غير مستقيم کنترلي روي دوستان فرزندان خود داشته باشيد و مراقب ارتباطهايي که آنها با ديگران در خارج از محيط خانواده برقرار مي کنند باشيد. در مدرسه دانش آموزان زيادي با افکار و شخصيت هاي متفاوت وجود دارند که همگي آنها مي توانند تاثيرات مثبت و گاه نامطلوبي روي فرزند شما داشته باشند. طبيعتا شما هميشه نمي توانيد همراه فرزند خود باشيد، ولي مي توانيد به او بياموزيد هر کسي را به دوستي قبول نکند. بکوشيد علاوه بر داشتن شناختي از دوستان نزديک فرزندان خود شناختي نيز از خانواده آنها داشته باشيد.

غذا و بيماري

بيماري مي تواند در افت تحصيلي دانش آموزان نقش داشته باشد. والدين همواره بايد مراقب جسم و روح فرزندان خود باشند و به تغذيه آنها در طول سالهاي تحصيل بخصوص هنگام امتحانات اهميت ويژه اي قائل شوند. دانش آموزان بايد غذاي مناسبي ميل کنند تا انرژي مورد نياز براي يادگيري در سر کلاس درس را داشته باشند. دانش آموزاني که غذاي کافي نمي خورند همواره در سر کلاس درس خسته، افسرده و زودرنج هستند و چيزي ياد نمي گيرند.

محتواي كتب درسي

از عوامل مهم و تعيين كننده در افت يا پيشرفت تحصيلي دانش آموزان كتابهاي درسي است كه به دانش آموزان ارائه مي شود. اين مسئله از دو جهت در نظام آموزشي حائز اهميت است. اول آنكه: ارزشيابي تحصيلي و استخدامي، تعيين صلاحيت علمي افراد و نيز ملاك ورود به دانشگاهها و مراكز آموزشي عالي، و… بر محور كتابهاي درسي و فهم محتواي آن استوار است. دوم اينكه: اگر بگوييم كتب درسي تنها وسيله آموزشي است كه در اختيار معلمين قرار مي گيرد، سخني به گزاف نگفته ايم.

نقش انگیزش درپیشرفت تحصیلی دانش آموزان و یادگیری آنها

ایجاد هوشیاری وتوجه دردانش آموزان: وجوددقت وتوجه ازعوامل مهم درفراگیری مطالب درسی است ودقت وتوجه کم سبب یادگیری ضعیف دردانش آموزان می گردد.بنابراین معلمان ومربیان برای افزایش سطح توجه ودقت دانش آموزان، باتوسل به تدابیروروشهای مختلف،می توانند توجه دانش آموزان رابه مطالب درسی جلب نمایند.درحقیقت معلم بایددرکلاس درس،نقش یک محرک رابازی کند.معنی دار کردن مطالب،پیچیدگی وسهولت یاسختی وآسانی مطالب وگفته ها،رفتارهای معلم ازقبیل نگاه کردن یکسان وهمه رامخاطب قراردادن،کیفیت نوشته های معلم برروی تخته،همه به طورمستقیم توجه ودقت دانش آموزان راتحت تأثیرقرار می دهد.معلم بااستفاده ازتدابیرآموزشی می تواند بعدازایجادتوجه ودقت دردانش آموزان آن رادرسطح مطلوب حفظ نماید.ازسوی دیگرکم یازیادبودن علاقه دانش آموزان نسبت به یادگیری وآموختن موضوعهای مختلف درسی به تجارب آنها دربرخوردبااین موضوع ها ارتباط دارد.تجارب یادگیری دانش آموزان دردرسهای مختلف وقتی به صورت موفقیت ها یا شکست های پی درپی باشد، سبب ایجاد تصوراتی نسبت به تواناییهادررابطه بایادگیری موضوع های مختلف می شودوحتی انگیزه آنهارادررابطه باموضوع های مشابه،تحت تأثیرقرار می دهد.اگردانش آموز معتقد باشدکه درگذشته،دریادگیری مطالب مشابه بامطالب جدید موفق بوده است باعلاقمندی ودقت به مطالب جدیدگوش فراداده وآنها رامی آموزد، اما اگر به این اعتقاد رسیده باشدکه یادگیری مطالب جدید نیزمانند یادگیری مطالب مشابه درگذشته منجر به شکست خواهد شد،نسبت به یادگیری آن مطلب ازخودعلاقه نشان نخواهد داد.این انگیزه های مثبت ومنفی ابتدا مشخص ومحدود به موضوعهای خاص درمدرسه هستند، اما باافزایش تجارب مثبت یامنفی، گسترش می یابند وتا آنجا پیش میروند که تمام دروس رافرامی گیرند. اگر تجارب داتش آموزازمحیط مدرسه خصوصاً درسالهای نخست تحصیلی حاکی از وجودشایستگی ولیاقت درمدرسه باشد،تجارب احساس موفقییت وافزایش اعتماد به نفس درسالهای آتی نیزتکرار خواهد شد.چنین فردی قادرخواهد بود باتکیه براین تجارب موفقیت آمیزدرحین تحصیل آن رابه زندگی واقعی خودتعمیم دهد وبدون تحمل سختی بربحران ها،فشارهاواسترس های شدیددرزندگی غلبه کند.این احساس لیاقت وشایستگی که در مدرسه آموخته می شود،وی راقادرمی سازددرحل مسائل ازروشهای واقع بینانه ای استفاده کند.ازسوی دیگر،تجارب شکست وعدم شایستگی طی سالیان تحصیل درمدرسه دردانش آموزان سبب ایجاد علائمی ازاحساس حقارت وخودکم بینی وپریشانی می شودوبرارتباطات آنها دردنیای خارج ازمدرسه نیز تأثیرمی گذارد.

…

رابطه معني‌دار سردرد و مقطع تحصيلى

پژوهشي كه در دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي زاهدان انجام شده است نشان مي دهد كه ارتباط معنى دارى بين نوع سردرد و مقطع تحصيلى دانشجويان وجود دارد.

به گزارش برنا، علي تاجيك قنبري در پايان نامه خود با عنوان “بررسي شيوع ميگرن در دانشجويان پزشكي علوم پايه و كارورزان دانشگاه علوم پزشكي زاهدان” تصريح كرده است: تجزيه و تحليل داده ها نشان داد در نمونه مورد بررسي شامل 210 دانشجوي پزشكي شامل 94 نفر مرد و 116 نفر زن؛ در مجموع 5/90درصد افراد شامل8/88 درصد كل خانم ها و 6/92درصد مجموع آقايان، سردرد را تجربه كرده بودند و 2/26درصد افراد، سردرد عودكننده داشته اند.

همچنين اين پژوهش نشان مي دهد كه 14/7 درصد افراد مورد بررسي، مبتلا به ميگرن بودند و متوسط سن شروع ميگرن شايع، كلاسيك و سردردهاى غيرميگرنى به ترتيب 87/19، 75/19 و 95/20 سال بود.

به گزارش برنا، نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه 80 درصد سردردهاى ميگرنى متوسط و در 20 درصد موارد شديد بودند، در حالي كه سردردهاي غيرميگرنى در 5/52 درصد موارد خفيف، 5/42درصد موارد متوسط و پنج درصد موارد شديد بودند. همچنين متوسط فركانس سردرد عودكننده در كل افراد با سردرد راجعه، 9/68 بار در سال بود.

در اين مطالعه، ارتباط معنى دارى بين ابتلا به ميگرن و جنسيت افراد يافت نشد. ولى بين نوع سردرد و مقطع تحصيلى، ارتباط معنى دارى وجود داشت.

اين پژوهش پيشنهاد كرده است: با وجود فاكتورهاى استرس زا و شيوع ميگرن در گروه دانشجويان مورد بررسي آموزش تكنيك هاى غلبه بر استرس به دانشجويان ييشنهاد شود.

اين مطالعه توصيفى و مقطعى تقسيم بندى سردرد افراد براساس معيارهاى انجمن بين المللى سردرد صورت گرفت، به گونه اى كه نمونه ها به سه گروه مبتلا به سردرد ميگرنى، مبتلا به سردردهاى غيرميگرنى و افراد بدون سردرد تقسيم شدند.

شايان ذکر است، سردرد شايعترين حالت دردناكى است كه انسان با آن روبرو مى شود. ميگرن يكى از انواع شايع سردرد راجعه مى باشد كه همه ساله باعث زيان هاى اقتصادى و اجتماعى فراواني مي شود.

فهرست مطالب

چکیده 1
مقدمه 3
افت تحصیلی و روشهای ایجاد انگیزه درسی در دانش آموزان 4
منظور از افت تحصیلی چیست؟ 4
عوامل موثر در رفتار افت تحصیلی کدامند؟ 4
مهارت های صحیح مطالعه 19
لب خوانی به جای بلند خوانی 19
محتواي كتب درسي 23
علل ضعف دانش آموزان در درس ریاضی 24
مهمترین علل آموزشگاهی موثردر ضعف دانش آموزان دوره ابتدایی در درس ریاضی 25
نقش انگیزش درپیشرفت تحصیلی دانش آموزان و یادگیری آنها 29
پیشنهادهایی برای برانگیختن وحفظ توجه و علاقه به یادگیری در دانش آموزان 30
چگونه دانش آموزم را به درس علاقه مند کنم 33
اضطرابي که مستقيم وارد کارنامه‌ها مي‌شود 37
افت تحصيلي بدليل اضطراب است 40
رابطه معني‌دار سردرد و مقطع تحصيلى 50
منابع 52

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 52 صفحه متن (در قالب word و ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله  B Yagut(13) و برای تیترهای داخل مقاله B Jadid می باشند.

قیمت این مقاله 9400 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید

مشاهده فهرست مقالات آموزش و پرورش

نوشته شده در 27 بهمن ۱۴۰۰

لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂