تنظیم خانواده

6900 تومان

دسته: پزشکی برچسب: تحقیق تنظیم خانواده, تحقیق دانش خانواده و جمعیت, تنظیم خانواده, تنظیم خانواده چیست, جمعیت, جمعیت کمتر, دانش خانواده, دانش خانواده و جمعیت, دانش خانواده و جمعیت چیست, درباره تنظیم خانواده, درباره دانش خانواده و جمعیت, روش های پیشگیری, روشهای پیشگیری از بارداری, مقاله تنظیم خانواده, مقاله دانش خانواده و جمعیت

توضیحات
نظرات (0)

«تنظیم خانواده»

تعريف

روش انديشه و زندگي که به صورت داوطلبانه و بر پايه آگاهي، بينش و تصميم گيري مسؤلانه توسط افراد و زوجين در جهت ارتقاي سلامت و بهزيستي خانواده‌ها اتخاذ مي‌شود و از اين رو در توسعه اجتماعي کشور سهم مؤثري دارد.

اهداف:

1)پرهيز از تولد کودک ناخواسته 2)داشتن کودک به تعداد دلخواه 3)تنظيم فواصل بين بارداريها 4)مراقبت زنان و زايمان در رابطه با سن پدر و مادر 5)تعيين تعداد کودکان براي خانواده

در نهايت هدف از برنامه‌های تنظيم خانواده فراهم نمودن زمينه مساعد براي تأمين سلامت جسمي و روحي کل خانواده مي‌باشد و تنها مترادف با کنترل مواليد نيست.

انواع روشهای تنظيم خانواده

الف)فاصله‌گذاري:

1- هورموني (قرص های ترکيبی، قرص شيردهی، آمپول DMPA )

2- وسايل داخل رحمي (IUD )

3- روشهاي ايجاد مانع به طريق فيزيکي يا شيميايي (کاندوم، مواد اسپرم‌کش)

پس از مشاوره و انتخاب روش پيشگيری توسط گيرنده های خدمت پرونده خانوار تشکيل و فرم فاصله گذاری بين تولد ها به شرح ذيل تکميل مي‌گردد:

فرم فاصله گذاری از دو قسمت تشکيل شده است، قسمت بالای فرم شامل: شماره خانوار يا پرونده و اطلاعات کلی در مورد خصوصيات خانوادگی و سوابق عادت ماهيانه، شيردهی، سقط، مرده زايي و ديابت است. قسمت پايين فرم حاوی نتيجه معاينات (فشار خون، وزن بدن، واريس، پستانها، معاينه قلب و ريه، معاينه زنانگی و پاپ اسمير) مي‌باشد.

آزمايشات لازم است بر اساس آخرين دستورالعمل تنظيم خانواده و بسته به نوع روشی که مورد استفاده متقاضی است و در فواصل تعيين شده انجام شود.

ب) قطعي ( توبکتومی، وازکتومي )

خانم های 35 ساله و بالاتر
خانم های با سابقه فاميلی نزديک، بيماری قلبی يا فشار خون بالا
ديابتی ها ( هر ساله)
خانم های با سابقه ديابت حاملگی ( هر ساله)
خانم های چاق

1) قرص دوران شيردهی(لاينسترنول)

اندازه گيری وزن و قد و محاسبه BMI
پاپ اسمير
چنانچه نکته خاصی در شرح حال بيمار موجود باشد، معاينه لازم حسب مورد ضرورت خواهد گرفت.

2) آی.يو.دي:

در اولين مراجعه، معاينه لگنی و بررسی موارد کنترااندکاسيونها انجام می‌گيرد.

کنترل های بعدی آن يک و 6 ماه بعد از کارگذاری آي.يو.دی شامل انجام اسمير و معاينه لگنی مي‌باشد.

3) آمپول ضد بارداری:

اندازه گيری وزن و قد و محاسبه BMI، اندازه گيری فشار خون، انجام پاپ اسمير.
آزمايش ليپوپروفايل (يکبار)

اگر LDL پايه متقاضی خدمت از 200 ميلی گرم در دسی ليتر بيشتر بوده و دو فاکتور خطر عروقی و يا اختلالات نادر ليپيدی وجود داشته باشد، آغاز استفاده از روش توصيه نمي‌ شود.

توجه: اگر انجام ازمايش و معاينه های فوق در اولين مراجعه ممکن نباشد، مي‌توان اولين نوبت آمپول را تزريق کرد. بايد به خاطر داشت که انجام بررسی‌های يادشده در فاصله زمانی سه ماه پس از تزريق اول ضرورت دارد.

4) توبکتومی:

قبل از ارجاع به توبکتومی، گرفتن سابقه بيماری، تست گراويندکس، معاينه لگنی، اندازه گيری فشار خون، انجام پاپ اسمير صورت می‌گيرد. مراجعه بعدی در فاصله 14-7 روز بعد از عمل به منظور کشيدن بخيه ها و معاينه محل عمل انجام می‌گيرد.

5) وازکتومی:

معمولا قبل از انجام وازکتومی نياز به درخواست هيچگونه آزمايشی نمی‌باشد. در گرفتن شرح حال بيمار، سابقه پزشکی متقاضی بررسی شده و معاينه فيزيکی عمومی با توجه ويژه به دستگاه ژنيتال انجام شود.
بهتر است فرد وازکتومی شده يک هفته بعد از عمل برای معاينه محل عمل به پزشک ارائه دهنده خدمت مراجعه نمايد.
فرد وازکتومی شده بايد سه ماه بعد از عمل از نظر آزواسپرمی ( نبودن اسپرم در مايع منی) آزمايش شود انجام اسپرم آناليز بعدی با فاصله زمانی يک ماه از ازمايش اول ( چهار ماه پس از عمل ) خواهد بود. لذا تا ناپديد شدن اسپرم در مايع منی، فرد بايد حتما از يک روش ديگر پيشگيری استفاده کند.

انواع روشهای تنظيم خانواده

1- بلند مدت دائم ( توبکتومی، وازکتومي )

2- بلند مدت غير دائم (آمپول DMPA )

3- کوتاه مدت (قرص های ترکيبی، قرص شيردهی، کاندوم، IUD )

قرص های ترکيبی:

قرص های ترکيبی به سه شکل LD و HD و تری فازيک موجود می‌باشد. اين قرصها بهترين روش برای اوايل ازدواج که زوجين نمی‌خواهند فوراً بچه‌دار شوند می‌باشد.

نحوه مصرف صحيح:

مصرف اين قرص ها بايد در 5 روز اول قاعدگی ( روز اول تا روز پنجم ) اغاز گردد. برای اطمينان بيشتر بهتر است که مصرف آن روز اول خونريزی قاعدگی شروع شود. قرص در ساعت خاصی از شبانه روز تا پايان بسته 21 عددی خورده می‌شود مصرف بسته بعدی پس از يک فاصله 7 روزه آغاز خواهد شد، ديگر مهم نيست که در اين 7 روز چه زمانی قاعدگی رخ می دهد. مهم اين است بين مصرف دو بسته قرص بايد 7 روز کامل فاصله و استراحت باشد. در اولين دوره مصرف قرص در دو هفته اول بايد علاوه بر آن از روش ديگری مثل کاندوم هم استفاده کرد.

فراموشی مصرف قرص LD و HD :

1- در صورت فراموشی خوردن يک قرص و بخاطر آوردن تا زمان مصرف قرص بعدی، به محض به ياد آوردن قرص فراموش شده، ان قرص خورده شده و بقيه قرص ها طبق معمول ادامه يابد.

2- چنانچه دو قرص فراموش شود بقيه قرص ها طبق معمول ادمه يافته و تايک هفته نيز از يک روش کمکی پيشگيری از بارداری استفاده می‌شود.

3- در صورت فراموشی بيش از دو قرص در هر زمان از سيکل، خوردن بقيه قرص ها (روزی يک عدد) ادامه يافته و تا يک هفته از روش کمکی ديگر نيز استفاده شده و بلافاصله پس از اتمام اين بسته، مصرف بسته بعدی ( بدون فاصله 7 روزه) آغاز می‌گردد.

فراموشی مصرف قرص تری فازيک:

1- در صورت فراموشی مصرف يکی از قرص ها در زمان مقرر و بخاطر آوردن آن در کمتر از 12 ساعت پس از زمان هميشگی، بلافاصله آن قرص مصرف و بقيه قرص ها در موعد مقرر خورده خواهد شد شايان ذکر است که گذشت زمان کمتر از 12 ساعت از زمان معمول خوردن قرص تاثير پيشگيری از بارداری آن را کاهش نمی‌دهد.

2- در صورت فراموشی مصرف يکی از قرص ها در نوبت مقرر و به خاطر آوردن آن پس از 12 ساعت از زمان هميشگی، قرص فراموش شده خورده نشده ولی مصرف بقيه قرص ها طبق برنامه ادامه می‌يابد در اين مورد حتماً بايد از يک روش کمکی ديگر ( مثل کاندوم) نيز به منظور جلوگيری از بارداری تا پايان بسته استفاده شود.

عوارض قرص های ترکيبی:

لکه بينی، تهوع، استفراغ، سردرد، کم شدن بيش از حد خون قاعدگی، کاهش شير در صورت استفاده در زنان شيرده.

کاندوم:

کاندوم يک وسيله پيشگيری از بارداری از جنس لاتکس است، کاندوم تنها روشی است که علاوه بر پيشگيری از بارداری از انتقال بيماريهای قابل انتقال از تماس جنسی مانند ايدز پيشگيری می‌نمايد.

نحوه صحيح استفاده از کاندوم:

1- در هر بار نزديکی کاندوم جديد استفاده شود.

2- کاندوم بايد پيش از مصرف مشاهده و از سالم بودن آن اطمينان حاصل شود ( با استفاده از روش باد کردن)

3- کاندوم بايد در حالت نعوظ و قبل از نزديکی به روی آلت کشيده شود.

4- لازم است بلافاصله پس از انزال برای خروج کاندوم اقدام شود برای اينکار در حاليکه هنوز نعوظ وجود دارد با گرفتن حلقه بالايي کاندوم نسبت به خارج نمودن آن اقدام خواهد شد.

5- با توجه به اينکه ماليدن وازلين، روغن نباتی و گياهی، احتمال آسيب به کاندوم و پاره شدن آن را افزايش خواهد داد لازم است که از استفاده از اينگونه موارد خودداری گردد ( با توجه به افزايش احتمال پاره شدن کاندوم در صورت استفاده همسر فرد از کرم های طبی بايد مصرف اين کرمها به پس از تماس جنسی موکول گردد.)

6- حين استفاده بايد مواظب بود که کاندوم با ناخن، انگشت يا انگشتر سوراخ نشود.

7- بايد توجه نمود که کاندوم پس از انزال در داخل واژن باقی نماند.

8- نبايد از کاندوم های شکننده، تاريخ گذشته، تغيير شکل و تغيير رنگ داده و يا کاندومی که بسته بندی داخلی آن صدمه ديده است استفاده کرد.

عيب ها يا عوارض کاندوم:

ايجاد حساسيت به کاندوم، کاهش لذت جنسی به دليل کاهش حس لمس، لزوم استفاده پس از نعوظ، احتمال خارج شدن يا پاره شدن.

در شرايطی که به هنگام نزديکی کاندوم پاره شود و شک به حاملگی وجود داشته باشد لازم است از روش اورژانس پيشگيری از بارداری استفاده شود.

روش اورژانس پيشگيری از بارداری

روشی است که پس از تماس جنسی بدون استفاده از روش های مطمئن پيشگيری از بارداری و يا هر موردی که احتمال بارداری ناخواسته پس از تماس جنسی را داشته باشد استفاده می‌شود. اين روش نبايد به عنوان يک روش دائمی پيشگيری از بارداری استفاده شود.

نحوه مصرف صحيح:

اگر بيش از 72 ساعت از زمان نزديکی مشکوک نگذشته باشد ( مصرف اولين دوز اين روش بايد حداکثر در فاصله زمانی 72 ساعت از تماس جنسی مشکوک صورت گيرد):

1- قرص HD، 2 عدد در اولين فرصت و 2 عدد 12 ساعت بعد.

2- قرصLD، 4 عدد در اولين فرصت، و 4 عدد 12 ساعت بعد

3- قرص تری فازيک، 4 عدد قرص سفيد در اولين فرصت و 4 عدد قرص سفيد 12 ساعت بعد.

تذکر های حين مصرف:

*بهتر است که قرص ها با شکم خالی خوردن نشود.

* در صورت استفراغ تا 2 ساعت پس ار استفاده از روش، خوردن مجدد قرص ها ضروری است.

*حداکثر دفعات مجاز استفاده از اين روش در هر سيکل قاعدگی يکبار است.

*در صورت قاعده نشدن فرد يا عدم وجو خونريزيهای منطبق با قاعدگی در عرض 3 هفته پس از مصرف EC برا ی بررسی و معرفی برای انجام تست بارداری اقدام شود

* با توجه به تراتوژن نبودن اين روش برای جنين در صورت وقوع حاملگی، نيازی به ختم آن نخواهد بود.

توبکتومی:

بعد از انجام مشاوره و رضايت زوجين از انتخاب روش دائمی، فرم ارجاع تکميل می‌گردد و زن داوطلب به همراه بهورز جهت توبکتومی به بيمارستان مراجعه مينمايد.

زمان انجام توبکتومی:

در صورت اطمينان از باردار نبودن متقاضی، بستن لوله های رحمی در هر زمانی از سيکل قاعدگی امکان‌پذير است ( دو هفته اول سيکل قاعدگی دوره زمانی مناسب‌تر)
پس از زايمان طبيعی
هنگام سزارين ( پس از سقط و نيز در فاصله 42-7 روز پس از زايمان، زمان مناسبی برای انجام توبکتومی نيست).

سن مناسب برای بستن لوله های رحمی:

در خانم های مولتی پار بالای 35 سال مناسب است. در مورد متقاضيان زير 30 سال با توجه به احتمال طلاق و ازدواج مجدد بهتر است ارائه خدمت مشروط به مشاوره دقيق شده و با در نظر گرفتن احتياطهای لازم همراه گردد.

عوارض توبکتومی که بايد فورا ارجاع داده شوند:

تب بالای 38 درجه، درد، تورم محل عمل و خروج چرک و خون از آن تا يک هفته، درد شکمی که بدترشده يا از بين نرود، اسهال، از حال رفتن.

مراجعه بعدی: مراجعه در فاصله 14-7 روز بعد از عمل به منظور کشيدن بخيه ها و معاينه محل عمل.

تذکر های مهم : خودداری از برداشتن اجسام و اشيای سنگين تا يک هفته، نداشتن رابطه زناشويي تا يک هفته ( اگر درد پس از يک هفته ادامه يابد لازم است که تا زمان رفع درد از رابطه جنسی خودداری شود.)

مراقبت مادران باردار

مادران باردار پس از تشخيص بارداری، لازم است طبق برنامه زير ويزيت شوند:

از هفته اول تا هفته 28، هر 4 هفته يک بار

از هفته 28 تا هفته 36، هر دو هفته يک بار

از هفته 36 تا موقع تولد، هر هفته يک بار

در اولين ويزيت مادر باردار، بايد شرح حال با توجه به نکات زير گرفته شود:

تاريخچه پزشکی : سابقه يا ابتلا فعلی به بيماری ها اعم از بيماری های زمينه ای (ديابت، فشار خون بالا، صرع، سل، کليوی، آسم، قلبی و… )، اختلالات روانی، بيماری تيروئيد، سوء تغذيه، ناهنجاری اسکلتی، عفونت HIV، ايدز، ناهنجاری دستگاه تناسلی، تالاسمی مينور در زوجين، هپاتيت، اختلالات انعقادی، سابقه سرطان پستان در افراد درجه يک خانواده مادر ( مادر، خواهر، مادر بزرگ ) و يا سابقه قبلی سرطان پستان در مادر و يا لمس توده در پستان توسط مادر، مصرف دارو و حساسيت دارويي، نمايه توده بدنی غير طبيعی.
تاريخچه بارداری: تعداد بارداری، تعداد زايمان، تعداد سقط، تعداد فرزندان، سوابق بارداری و زايمان قبلی، وضعيت بارداری فعلی، آخرين روش پيشگيری از بارداری،
تاريخچه اجتماعی : سن زير 18 و بالای 35 سال، داشتن فرزند کمتر از 3 سال، بارداری پنجم و بالاتر، اعتياد به مواد مخدر، داروهای مخدر، کشيدن سيگار يا ساير دخانيات، مصرف الکل، شغل سخت و سنگين، رفتارهای پر خطر، همسر آزاری.

در هر ويزيت، معاينه فيزيکی مادر باردار با نوجه به نکات زير انجام می‌گردد:

معاينه اندامها و صورت : پاها، صورت و دستهای مادر از نظر وجود ادم بررسی می‌شود. ادم يکی از علائم هشدار دهنده می‌باشد. وجود مقدار کمی ادم در پاهای زن باردار طبيعی است، ولی هر گاه محل ادم در پاهای زن باردار بالاتر از قوزک پا باشد همانند ساق پاها بايد به آن توجه کرد و مادر را مورد بررسی قرار داد. در ناحيه دستها و صورت هر گونه ادمی می‌تواند نشانه مسموميت حاملگی باشد. ادم صبحگاهی در صورت بيشتر در اطراف چشمها خود را نشان می دهد و ادم دستها را می توان با تنگ شدن مثلاً انگشتری يا حلقه نامزدی تشخيص داد.

علائم خطر فوری

در هر ملاقات، ابتدا مادر از نظر وجود علائم خطر فوری بررسی می‌شود. در اين شرايط مادر برای انجام ساير مراقبت ها معطل نمی‌گردد.

خونريزی: خروج هر مقدار خون روشن يا تيره از مهبل (بيشتر از لکه بينی)

پارگی کيسه آب: خروج ناگهانی مايع آمنيوتيک از مهبل

درد شديد شکم: هر نوع درد خفيف يا شديد، متناوب يا متوالی در هر ناحيه از شکم و پهلوها، در مواردی که سن بارداری بالای 37 هفته است، درد متناوب پايين شکم می‌تواند نشانه زايمان باشد.

تشنج: حرکات منظم بدن يا قسمتی از بدن که اغلب همراه با سفتی عضلات است و گاهی ممکن است هوشياری نيز دچار نقصان شود.

مراقبتهاي ويژه در بارداري

در موارد زير مادر باردار نياز به مراقبت ويژه دارد:

سابقه سقط جنين، مرده‌زايي در آخرين بارداري، سابقه غش يا تشنج در هر يک از بارداريها، سابقه ادم خصوصاً در صورت و دستها، سابقه فشار خون، سابقه زايمان غير طبيعي، زايمان بيش از چهار مورد، بارداريهاي با فاصله کم (حداقل دو سال)، سابقه خونريزي بيش از حد طبيعي بعد از زايمان، طولاني بودن مدت زايمان بيش از 24 ساعت، سابقه تولد نوزاد با وزن کمتر از 2500 گرم، سابقه مرگ نوزاد در هفته اول تولد، حاملگي بار اول، شکم بسيار بزرگ، سابقه بيماريهايي مانند قلب، کليه، سل، گواتر، ديابت، فشار خون و….

در اولين مراجعه مادر باردار به واحد بهداشتي، کارکنان بهداشتي بايد در مورد هر يک از مشکلات فوق از مادر سؤال کنند و در صورت مشاهده هر يک از موارد فوق بيمار نياز به مراقبت ويژه داشته به پزشک ارجاع غير فوري مي‌شود، زايمان او بايد حتماً در بيمارستان يا زايشگاه باشد و تعداد مراجعات او در دوران بارداري دو برابر مي‌شود.
لازم است به کليه مادران آموزش داد که در صورت مشاهده هر يک از علايم هشدار دهنده زير در هر موقع شبانه روز سريع به پزشک مراجعه کنند (ارجاع فوري):

لکه‌بيني يا خونريزي واژينال، استفراغ مداوم، سوزش ادرار، کاهش حرکات جنين، عدم تحرک جنين، ادم صورت يا دستها يا ادم شديد پاها، سردرد شديد يا مداوم، درد شکم، تاري ديد، تب يا لرز، خروج هر نوع مايع از واژن.

معاينه پستان مادران (اعم از باردار يا شيرده)

1) بررسی مشکلات پستان:

پرسنل با بررسی و معاينه پستان مادران باردار و شيرده مشکل دار را شناسايي نموده و نسبت به رفع مشکل و آماده سازی آنها در امر شيردهی اقدام مي‌نمايند.

نوک پستان به اشکال مختلف معمولی، کوتاه، صاف، فرو رفته و بلند ديده می‌شود. شيرخواران در تمامی موارد می توانند بخوبی از پستان بخورند گر چه در نوع فرورفته به کمک بيشتری نياز دارد.

…

فهرست مطالب

بخش اول: تنظیم خانواده
تعريف 2
انواع روشهای تنظيم خانواده 3
انواع روشهای تنظيم خانواده 5
روش اورژانس پيشگيری از بارداری 11
بخش دوم: بهداشت خانواده
مراقبت مادران باردار 19
علائم خطر فوری 23
مراقبتهاي ويژه در بارداري 25
معاينه پستان مادران (اعم از باردار يا شيرده) 26
ارزيابی و مراقبت از نوزاد 28
مراقبت ويژه کودکان 28
مراقبتهای ادغام يافته کودک سالم 31
پايش رشد کودکان 35
مراقبت های ادغام یافته ناخوشیهای اطفال(مانا) 44
مراجع 59

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب (فصل بندی شده) و 59 صفحه متن (در قالب word و ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.