«حسابداری حقوق»
چکیده
اداره امور حقوق و دستمزد در یک سازمان به منظور برقراری یک ارتباط منطقی بین وظایف و مسئولیت های شغلی و میزان حقوق و دستمزد پرداختی به کارکنان است.
حقوق و دستمزد عبارت است از وجه نقد و یا هرگونه مزایای غیر نقدی و یا مجموع آنها که کارکنان در مقابل انجام کار از کارفرما دریافت می دارند.
البته دستمزد برای کارگران است که معمولاً بر اساس ساعت، روز، هفته و با قطعه کاری محاسبه و پرداخت می گردد و حقوق برای کارمندان است که معمولاً بر مبنای ماهانه برای انجام کارهای جسمی و فکری به آنان پرداخت می شود.
مقدمه
اگر احیاناً از نیروهای انسانی یک سازمان سؤال شود که چرا کار می کنند، احتمالاً آنها دلایل مادی و معنوی گوناگونی را برای پاسخ به این سؤال مطرح می نمایند که یکی از آن دلائل ممکن است کسب درآمد باشد. حتی افرادیکه انگیزه های گوناگون معنوی از کار را مطرح می نمایند، کسب درآمد و دریافت حقوق و دستمزد مناسب و عادلانه را در مقایسه با همکاران خود اعم از داخل و خارج سازمان، امری مهم برای زندگی خویش تلقی می نمایند.
بعنوان مثال کارکنان عموماً ممکن است توجهی به این مسئله نداشته باشند که حقوق و دستمزد آنان شاید از یک بنا و کارگر ساختمانی هم کمتر باشد، ولی آنها اگر متوجه شوند از همکاران دیگرشان که از نظر تحصیلات، تجربه و دوره های آموزشی طی شده تقریباً یکسان هستند حقوق و دستمزد کمتری دریافت می نمایند مسلماً ناراحت خواهند شد، حتی اگر با میزان حقوق و دستمزد بتوانند نیازهای زندگی خود را تامین نمایند.
بنابراین حقوق و دستمزد در واقع چیزی بیشتر از ارضای نیازهای زندگی کارکنان را دربر دارد و در طرز سلوک و رفتار نیروهای انسانی در محیط کار، خانواده و اجتماع اثرات عمیقی را بجای خواهد گذاشت و عدم توجه به آن، معنویات و اصول اخلاقی جامعه را هم تحت الشعاع خود قرار خواهد داد. اگر قدری تأمل کنیم، در می یابیم که بسیاری از رفتارهای نا به هنجار در محیط خانواده، اجتماع و بالاخص محیط کار ممکن است ریشه در حقوق و دستمزد و یا درآمد انسان ها داشته باشد ولی به طریق دیگری ظاهر می گردد.
به عنوان مثال رفتارهای نا به هنجار در محیط کار از قبیل کم کاریهای آشکار و پنهان، عدم ارائه تولیدات استاندارد، عدم ارائه خدمات صحیح، عدم توجه به ارباب رجوع، نقل و انتقالات بی جا، اخراج ها، استعفاها، مانع تراشی ها، سوء استفاده ها، قصورها و تقصیرها و… در محیط کار ممکن است ریشه در عدم توجه مدیران به مسئله حقوق و دستمزد عاملان کار داشته باشد.
سیستم حقوق ودستمزد
تعریف حسابداری حقوق و دستمزد
هزینه حقوق و دستمزد بیانگر سهم نیروی کار در تولید محصولات یا ارائه خدمات است و به عنوان یکی از عوامل بهاء تمام شده مستلزم اندازه گیری ، کنترل و تجذیه و تحلیل مستمر می باشد.
در سیستم حقوق و دستمزد بعلت تراکم و استمرار اطلاعات،نحوه پردازش اطلاعات و اهمیت سرعت و صحت آن از اتوماسیون استفاده می شود. اطلاعاتی نظیر نرخ ساعتی و یا روزانه حقوق و دستمزد که ممکن است برای مدت مدیدی تغییر نکند و همچنین برنامه هایی نظیر نحوه محاسبه کسورات مالیات و حق بیمه صندوق تامین اجتماعی که در طول سال، قوانین آن ثابت می باشد را بهتر است در حافظه کامپیوتر ذخیره نمود. با استفاده از این اطلاعات، می توان محاسباتی مانند حقوق و یا دستمزد ناخالص، کسورات، تعیین حقوق و دستمزد خالص و بروز درآوردن سابقه هر کارمند و کارگر را به طور الکترونیکی انجام داد.
در قسمت حقوق برای هر کارمند اضافات و کسورات تعلق می گیرد.
اضافات حقوق یا حقوق متعلقه عبارتند از:
حقوق مبنا، فوق العاده، شغل، بن لباس، شرایط محیط کار فوق العاده محل خدمت، هزینه اولاد، فوق العاده جذب، کار حد اقل دریافتی، محدودیت از مطب، حق مسکن، بیمه ۲۰ درصد، بیمه عمر، صندوق پس انداز، بیمه جانبازی، فوق العاده ویژه.
از آنجایی که هزینه حقوق و دستمزد و مخارج مربوط به آن درصد تقریباً بالایی از هزینه های هر مؤسسه را تشکیل می دهد ضروری است در این سیستم پیش بینی های لازم برای حصول اطمینان از پرداخت صحیح حقوق و دستمزد بعمل آید.از سوی دیگر سیستم حقوق و دستمزد باید بنحوی طراحی شود که اطلاعات لازم را بسرعت گردآوری، کسورات لازم را محاسبه و رقم خالص قابل پرداخت به هر یک از کارکنان را محاسبه نموده و تدابیر مناسبی برای جلو گیری از پرداخت به افراد واهی و سایر انواع سوء استفاده ها فراهم نماید.
برای رعایت قانون ، کارفرما موظف است اطلاعات لازم در مورد کارکنان و میزان حقوق و مزایای آنان را به مراجع ذیصلاح ارسال نماید.در ایران نیز طبق قانون مالیات بر درامد،کارفرما موظف است اسامی کارکنان و مشخصات آنها را به حوزه های مالیاتی متعلق به کارکنان را به حساب مخصوصی واریز نماید. بعلاوه طبق قوانین تأمین اجتماعی لازم است هر ماهه اسامی کارکنان و میزان حقوق و دستمزد آنها طی لیستی به ادارات تأمین اجتماعی محل تسلیم و حق بیمه سهم کارمند و کارفرما به حسابهای مخصوص واریز گردد.
باید توجه داشت که سیستم حقوق و دستمزد تنها کارکنان واحد تجاری را در بر گرفته و افرادی که به صورت پیمانکار و حقالزحمه بگیر در واحد تجاری ارایه خدمت می نمایند را شامل نمی شود. مبالغ پرداختی به این دسته از کارکنان تحت عنوان حق الزحمه یا عناوین دیگر تلقی شده و بخشی از حقوق و دستمزد مؤسسه محسوب نمی گردد.
حقوق و مزایای کارکنان
انچه در ازای کار انجام شده توسط کارکنان اداری،مدیران یا ارایه کنندگان خدمات مشابه به طور ماهانه به آنها پرداخت می گردد((حقوق)) وپرداختی به کارگران(ساده یا ماهر) اصطلاحاً دستمزد نامیده می شود که بر حسب ساعت،روز،ماه و یا مقدار تولید تعیین می گردد.
معمولاً علاوه بر حقوق و دستمزد ثابت مزایای دیگر از جمله فوق العاده،پاداش،سهم داز سود واحد و غیره به کارکنان پرداخت میگردد.که این مزایا گاهی بطور مستمر و زمانی نیز به طور غیر مستمر پرداخت می گردند
مزایای فوق ممکن است بصورت نقدی یا غیر نقدی به کارکنان تعلق گیرد.
نرخ حقوق و دستمزد معمولاً از طریق توافق بین کارکنان و کارفرما تعیین می شود. این نرخ مربوط به ساعت عادی و قانونی می باشد.چنانچه کارگری پس از اتمام ساعات قانونی کارکرد روزانه، مدتی را به عنوان اضافه کار انجام وظیفه نماید و یا در ایام تعطیل مشغول انجام وظیفه در واحد تجاری باشد، مستحق به دریافت حقوق و دستمزدی علاوه بر حقوق و دستمزد عادی خواهد بود که نرخ ساعات کاری این اوقات توسط قانون مشخص می شود.
طبق قوانین سازمان تأمین اجتماعی هر کارفرما باید ماهانه درصد معینی از حقوق و مزایای هر یک از کارکنان خود را بعنوان حق بیمه سهم کارمند کسر و به همراه حق بیمه سهم کارفرما حد اکثر تا پایان ماه بعد به حسابهای مربوط واریز و ماهانه فهرست کاملی از مشخصات حقوق بگیران و میزان حقوق هر یک از آنها به ادارات تأمین اجتماعی محل ارسال نمایند.
دایره حسابداری حقوق و دستمزد چگونه عمل می نماید
پس از اینکه اطلاعات حقوق و دستمزد پرسنل از جمله قراردادهای کاری، نرخ دستمزد، ساعت کار و سایر موارد از دایره کارگزینی به واحد حسابداری حقوق و دستمزد ارسال گردید.
اوقات کارکرد پرسنل و زمان کارکرد آنها و سایر اطلاعات مربوط نیز از دایره ثبت اوقات کار به دایره حسابداری حقوق و دستمزد ارسال می شود و دایره حسابداری حقوق و دستمزد بالحاظ موارد قانونی در ارتباط اضافه کاری، نوبت کاری و سایر موارد و تعیین کسورات اقدام به تهیه لیست حقوق و دستمزد می نماید و هزینه حقوق و مبلغ خالص پرداختنی هر فرد مشخص می گردد.
لیست حقوق و دستمزد چیست و از آن چه استفاده ای می شود
لیست حقوق و دستمزد فرمی است به شکل صفحه بعد که از بخشها و قسمتهای متفاوت و مختلفی تشکیل شده است که هر قسمت با توجه به اطلاعات ارائه شده از کارگزینی و دوایر ثبت ورود و خروج و لحاظ قوانین کار تکمیل می گردد باید بدانید لیست حقوق و دستمزد به یک شکل ثابت نمی باشد بلکه بخشهای آن براساس فعالیت شرکت و نوع قراردادهای کار کارکنان با کارفرما و موارد مورد نیاز دیگر تهیه می گردد. ولیکن به طور کلی یک لیست حقوق و دستمزد معمولاً دارای محل درج موارد زیر می باشد.
نام و نام خانوادگی پرسنل شاغل، دستمزد، اضافه کاری، نوبت کاری، شب کاری، فوق العاده های حق اولاد، حق مسکن، خوار و بار، کمکهای غیرنقدی، حق ایاب و ذهاب، جمع حقوق و مزایا، ستون کسورات شامل حق بیمه های اجتماعی، مالیات، وام و سایر کسورات و ستون مبلغ خالص پرداختنی. در ادامه نحوه محاسبه و تکمیل هریک از ستونهای لیست حقوق و دستمزد و روش حسابداری مرتبط را با مثالهای بسیار ساده و در پایان با بیان یک نمونه کامل بیان خواهیم نمود.
اجزاء و عناصر سیستم حقوق و دستمزد
اجزاء و عناصر تشکیل دهنده یک سیستم حقوق و دستمزد به طور کلی و بدون در نظر گرفتن اینکه این سیستم برای موسسه بازرگانی و خدماتی و یا تولیدی طراحی شده به شرح زیر می باشد.
قرارداد کارو شرایط اساسی انعقاد کار
قرارداد کار عبارت است از قرارداد کتبی یا شفاهی که به موجب آن کارگر در قبال دریافت حق السعی، کاریرا برای مدت موقت یا مدت غیر موقت برای کارفرما انجام می دهد.
در قرارداد کار علاوه بر مشخصات دقیق طرفین باید موارد زیر مشخص شود.
الف) نوع کار یا حرفه یا وظیفه ای که کارگر باید به آن اشتغال یابد.
ب) حقوق یا مزد مبنا(پایه)
ج) ساعات کار،تعطیلات و مرخصی ها
د) محل انجام کار
ه) تاریخ انعقاد قرارداد
و) مدت قرارداد چنانچه کار برای مدت معیین باشد.
ز) مواردی دیگر که عرف و عادت شغل یا محل ایجاب می نماید.
طرفین میتوانند با توافق یکدیگر مدتی را به نام دوره آزمایشی کار تعیین نمایند که مدت دوره آزمایشی باید در قراردادکار مشخص شود.
اضافه کاری چیست و چه شرایطی دارد
در شرایط عادی ارجاع کار اضافی به کارگر با شرایط ذیل مجاز خواهند بود.
الف)موافقت کارگر
ب)پرداخت 40% اضافه بر مزد هر ساعت کار عادی
ج)ساعت اضافی ارجاعی به کارگران نباید از 4 ساعت در روز تجاوز نماید مگر در موارد استثنایی با توافق طرفین.
حقوق:
در قسمت حقوق برای هر کارمند اضافات و کسورات تعلق می گیرد.
اضافات حقوق یا حقوق متعلقه عبارتند از:
حقوق مبنا، فوق العاده، شغل، بن لباس، شرایط محیط کار فوق العاده محل خدمت، هزینه اولاد، فوق العاده جذب، کار حد اقل دریافتی، محدودیت از مطب، حق مسکن، بیمه 20 درصد، بیمه عمر، صندوق پس انداز، بیمه جانبازی، فوق العاده ویژه.
کسورات، عبارتند از:
مالیات ، بیمه عمر، بیمه حقوق 27 درصد، بازنشستگی جاری سرانه تعهدی، حسن انجام کار، وام صندوق ، آتیه سازان صندوق پس انداز.
اضافه کار:
تا سقفی مبلغ پرداخت می شود و حد اکثر آن 135 ساعت می باشد که سرپرستان یا مدیران بالا به آنها تعلق می گیرد.
محاسبه نرخ یک ساعت اضافه کار:
+ فوق العاده جذب+ حد اقل دریافتی+ فوق العاده شغل+ حقوق= فرمول اضافه کار
برجستگی + حق مسئولیت
مراحل پرداخت حقوق
1- دریافت گواهی کار:در اولین مرحله جهت پرداخت حقوق پرسنل ، امور اداری تأییدیه ای مبنی بر انجام کار توسط پرسنل صادر می کند وبه امور مالی می دهد.
2- تنظیم لیست حقوق ودستمزد توسط حسابدار حقوق ودستمزد: در این مرحله حسابدار لیست حقوق و دستمزد پرسنل را بر اساس احکام حقوقی پرسنل وبر مبنای 30 روز کاری محاسبه می کند.
نگاهي به نحوه سيستمي شدن حقوق و دستمزد در صنعت بيمه
صنعت بيمه همانند ديگرصنايع براي پيشبرد اهداف خود ناگزير بوده است كه از تكنولوژي روز، جهت ارائه خدمات نوين وطرحهاي مختلف بيمه اي بهره گيرد وهمچنين به منظور ترويج فرهنگ بيمه واعلام فوائد بيمه در سطح كشور، با بهره جوئي از علوم و فنون روز دنيا تجهيزات وامكانات خود را مكانيزه نموده است ودراين راستا واحدهاي ستادي اين صنعت،
بخصوص واحدهائي كه به اموراداري ومالي پرسنل مي پردازند نيز مشمول اين تغييرات گرديده وبه همين منظور اقدام به تهيه وراه اندازي نرم افزارهاي پيشرفته اي نموده اند، يكي از واحدهاي ستادي كه با توجه به آئين نامه هاي مخصوص اين صنعت وپيچيدگيهاي خاصي كه درعمليات اجرائي آن وجود دارد، سيستم پرداخت حقوق و دستمزد پرسنل مي باشد.
مقاله حاضر به بيان چگونگي مراحل مختلف تحليل وسيستماتيك نمودن محاسبه وپرداخت حقوق با درنظرگرفتن ضوابط در صنعت بيمه مي پردازد.
اطلاعات حقوقي را مي توان از طريق سيستم دستي، مكانيكي، كامپيوتري با تركيبي از آنها پردازش كرد اما درهرحال هرسه سيستم، نتايج يكساني را فراهم مي آورد. مؤسسات كوچك مي توانند پرداخت حقوق خود را به آساني وبا كارآيي، با سيستم دستي مناسب انجام دهند. اما درمؤسسات بزرگ وبسيار بزرگ معمولاً از سيستم پردازش كامپيوتري استفاده مي شود وفقط معدودي از اطلاعات با سيستم دستي پردازش مي گردد.
ازآنجا كه انواع مختلف كامپيوتر، درنگهداري انبوهي از اطلاعات وپردازش سريع آنها توانايي زيادي دارند، امروزه تمامي مؤسسات، اموري چون تهيه ليست هاي حقوق دستمزد واسناد حسابداري مربوطه به آن را با استفاده از كامپيوتر انجام مي دهند.
توسعه سريع كامپيوترها كه ازلحاظ اندازه كوچك وازنظر قيمت، ارزان و كاربا آن نسبتاً آسان است ودرعين حال، ازلحاظ پذيرش برنامه وپردازش اطلاعات توانايي زيادي دارد. ساده ترشدن كار برنامه نويسي درسالهاي اخير و رواج برنامه هاي آماده كامپيوتري (package ) براي انجام دادن عمليات مختلف حقوقي نيز ازعوامل ديگري است كه ميزان استفاده از سيستمهاي مالي كامپيوتري درحسابداري مؤسسات مختلف را افزايش داده است.
استفاده از اين سيستمها علاوه برتهيه سريع و بموقع اطلاعات مورد نياز، اين مزيت را دارد كه مي تواند كار حسابداري يك مؤسسه را با دقت وصحت زيادي وپرسنل بسيار كمتري درمقايسه با سيستمهاي دستي ومكانيكي انجام دهد وبدين ترتيب علاوه بر صرفه جويي در وقت، مسائل ومشكلات پرسنلي واداري هزينه هاي يك مؤسسه را نيز درمجموع كاهش دهد.
روش محاسبات و آموزش حقوق و دستمزد
اضافه کاری = ساعات اضافه کاری * ۱۴۰% * ۲۲۰ ساعت / حقوق پایه
نحوه محاسبه حقوق ماهیانه ( ماده ۳۷ قانون کار )
برابر مفاد قانون مدنی جمهوری اسلامی ، ماه شمسی ۳۰ روز است، لذا در قانون کار ، مزد و مزایای متعلقه به کارگر بر مبنای ۳۰ روز محاسبه میگردد. البته پرداخت مزد و مزایای متعلقه ، در ماههای ۳۱ روزه تقسیم بر ۳۰ شده و در عدد ۳۱ ضرب میگردد و طبیعتا در ماههای ۲۹ روزه نیز بر عدد ۳۰ تقسیم شده و در ۲۹ ضرب میگردد .
یعنی تعیین حقوق و دستمزد بر مبنای ماه ۳۰ روزه ، و پرداخت آن بر مبنای تعداد روزهای ماه انجام میگردد. به این معنی که وقتی از سوی شورایعالی کار ، حداقل مزد کارگران اعلام میگردد ، این مبلغ بر مبنای ماه شمسی ( ۳۰ روزه ) اعلام شده ، ولی هنگام پرداخت آنبایستی به تناسب تعداد روزهای ماه مورد نظر محاسبه گردد.
با توجه به اینکه ساعات کاری در روز ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه میباشد پس هر شخص باید در ماه ۳۰ تا ۷٫۳۰ کار کند که میشود ۲۲۰ ساعت حالا اگه جمعه ها و نصف روز پنج شنبه ها و سایر روزهای تعطیل رو ازش کم کنیم میشود خالص کارکرد شخص .مثلا وقتی شخصی در ماه ۱۸۰ ساعت کار میکند و کل حقوق یک ماه را دریافت میکند در واقع قسمتی از حقوق که دریافت میکند بابت ساعاتی است که شخص فعالیتی نداشته.
در قانون کار ۴۴ ساعت کار در هفته اعلام شده و یک روز جمعه هم استراحت ولی حقوق پرداخت میشود پس:
فهرست مطالب
مقدمه 1
سیستم حقوق ودستمزد 3
حقوق و مزایای کارکنان 5
محاسبّه حقوق و مزایا 5
اجزاء و عناصر سیستم حقوق و دستمزد 7
قرارداد کارو شرایط اساسی انعقاد کار 9
کنترلهای داخلی حسابداری حقوق و دستمزد 11
مراحل پرداخت حقوق 13
نگاهي به نحوه سيستمي شدن حقوق و دستمزد در صنعت بيمه 15
روش محاسبات و آموزش حقوق و دستمزد 18
آشنایی با ثبت حقوق و دستمزد 20
آموزش کاربردی حقوق و دستمزد 21
منابع 31
تهیه شده از اینترنت
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 31 صفحه متن (در قالب word 
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Nazanin می باشند.
قیمت این مقاله 3000 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید
مشاهده فهرست مقالات حسابداری 
نوشته شده در 22 آبان ۱۴۰۰
لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.