“حسن اخلاق مدیران از نظر اسلام” به سبد شما افزوده شد. مشاهده سبد خرید

خانواده چیست؟

4900 تومان

دسته: علوم انسانی برچسب: بنیان خانواده, پدر, پدر و مادر, پروژه خانواده چیست؟, تاثید دین بر خانواده, تاثیر دین بر خانواده, تحقیق خانواده چیست؟, خانواده, خانواده چیست, خانواده چیست؟, خانواده و اقتصاد, مادر, مقاله خانواده چیست؟, والدین

توضیحات
نظرات (0)

«خانواده چیست؟»

مقدمه

از بدو پیدایش انسان بر روی کره زمین، همواره زنان و مردان، با تشکیل کانونی به نام خانواده، عمری را در کنار یکدیگر گذرانیده و فرزندانی در دامان پرمهر خویش پرورانده و از این جهان رخت بر بسته اند.

طبیعی ترین شکل خانواده، همین است که هیچ عاملی جز مرگ نتواند پیوند زناشویی را بگسلد و میان زن و شوهر جدایی بیفکند.

کوشش مصلحان جامعه مخصوصاً پیامبران خدا این بوده است که نظام خانواده، یک نظام مستحکم و پایداری باشد و هیچ عاملی نتواند این کانون سعادت را متلاشی گرداند.

دنیای امروز که دنیایی مضطرب و پریشان است، علی رغم پیشرفت های حیرت انگیز علم و صنعت، در مسأله خانواده با مشکلات بزرگی روبه رو است.

برای این که بتوانیم مشکلات زندگی خانوادگی را از جامعه خود ریشه کن کنیم و گامی در راه تداوم بخشیدن به کوشش مصلحان و رهبران اجتماعی برداریم، ابتدا باید بدانیم که خانواده چیست و این واحد کوچک اجتماع از دیدگاه قرآن مجید چگونه است.

خانواده را از دیدگاه های مختلف می توان تعریف کرد. که پاره ای از آنها سطحی و پاره ای دیگر عمقی است.

خانواده

خانواده را با همین نگاه ظاهری می شود تعریف کرد، ولی این اندازه کافی نیست، عمده این است که ببینیم چرا زن و مرد، به دنبال تشکیل زندگی مشترک می روند و آیا این یک نیاز فطری و طبیعی است یا به قول مارکسیست ها که همه چیز را روبنای اقتصاد می دانند یک نیاز غیر طبیعی و طبقاتی است.

در این جا نمی خواهیم درباره نظریه مارکسیسم بحثی داشته باشیم شاید کسانی باشند و هستند که زناشویی آنها انگیزه اقتصادی دارد.

معیارها، در تشکیل خانواده

وقتی از معیارها سخن می گوییم، در درجه اول باید توجه داشته باشیم که اعضای اولیه خانواده، یک زن و یک مرد می باشند و هر دو عضو تشکیل دهنده هستند و بنابراین، هر دو باید در انتخاب یکدیگر کمال دقت را به کار برند و مخصوصاً از معیارها غفلت نورزند.

زن و مرد باید توجه داشته باشند که چه می خواهند و چرا می خواهند پیمانی را امضا کنند که برای آنها ایجاد تکلیف و مسؤولیت می کند و بسیاری از آزادی های آنها را از بین می برد.!

آنها باید به این حقیقت آگاه باشند که زندگی زناشویی برای هر یک از زوجین ایجاد حق می کند و خواه ناخواه باید در برابر حقوق متقابل یکدیگر تسلیم شوند و بپذیرند که در برابر هر حقی، وظیفه ای و در برابر هر وظیفه ای، حقی ایجاد می شود و ارزش انسان به وظیفه شناسی و ادای تکالیف است.

بنابراین، نه فقط مرد باید مواظب باشد که با امضای پیمان زناشویی به چه زنی حق می دهد و در برابر چه زنی موظف و مکلف می شود، بلکه زن نیز باید مواظب این جهت باشد و هیچ یکِ آنها گرفتار ظواهر فریبنده و جلوه های بی محتوا یا کم محتوا نشوند و با معیارهای مادی، خود را به دام مسؤولیت نیفکنند، بلکه به معیارهایی متکی شوند که ارزش تحمل مسؤولیت را داشته باشند.

زن و مرد، هر کدام به تنهایی همچون الکتریسیته مثبت و منفی هستند. نه الکتریسیته مثبت به تنهایی نورافکن و حرارت بخش و انرژی زاست و نه الکتریسیته منفی! اینها هنگامی نور می دهند و حرارت می بخشند و مولد انرژی هستند که یکدیگر را بیابند. اینها هر کدام به تنهایی بی موج و بی حرکتند و حتی نشانی از هستی خود به ما نمی دهند؛ اما همین که تلاقی کردند، آشکارا از هستی خود خبر می دهند و فواید بی شماری از خود ظاهر می سازند.

نشاط و فروغ زندگی و تموج انسانیت انسان، هنگامی تحقق می یابد که این دو، براساس نیازهای روحی و جسمی و میل ترکیبیِ طبیعیِ یکدیگر را بیابند و با تمام وجود مجذوب یکدیگر شوند.

بنابراین، چه ناآگاه زنان و مردانی که فقط بر ثروت یا جمال جسمانی تکیه می کنند و یا تنها اشباع و ارضای غریزه جنسی را در نظر می گیرند و به دست خود، خویشتن را از همه مزایای زندگی خانوادگی بی بهره و محروم می سازند!.

اینها فکر می کنند کامجویی بشر فقط به رنگ پوست و درهم و دینار تأمین می شود و دل بهانه جوی انسان با سرابی از این گونه امور، سیراب و اشباع می گردد!.

واقعیت این است که این گونه زنان و مردان، در حقیقت، خویشتن خویش را نشناخته و به عمق نیازهای وجودی خود پی نبرده اند و نه تنها جنس مخالف خود را کشف نکرده، بلکه خود را هم کشف نکرده اند!.

مولوی در اوایل مثنوی، در داستان شاه و کنیزک، نکته های لطیف و ظریفی آورده و نشان داده است که تجملات و زرق و برقِ کاخ شاهی و سیم و زر و جواهرِ قیمتی و نقش و نگارها، هیچ کدام نتوانسته است قلب بی قرار کنیزک را صید کند و در کمند عشق شاه بیندازد.

مرغ جانش در قفس چون می تپید داد مال و آن کنیزک را خرید. چون خرید او را و بر خوردار شد آن کنیزک از قضا بیمار شد. آن یکی خر داشت و پالانش نبود یافت پالان، گرگ خر را در ربود. کوزه بودش آب می نامد به دست آب را چون یافت، خود کوزه شکست. سرانجام معلوم می شود که بیماری کنیزک از بیماری های جسمی نیست، بلکه از بیماری هایی است که منشأ آن، کمبودها و عقده های روانی است.

دید از زاریش کو زار دل است تن خوش است و او گرفتار دل است. عاشقی پیداست از زاری دل نیست بیماری چو بیماری دل. مادر یزید بن معاویه، زنی مسیحی و بیابان نشین بود که معاویه به خاطر زیبایی اش و با استفاده از نفوذ و قدرت خویش، او را از پدرش خواستگاری کرده و به همسری گرفته بود.

معاویه گمان کرده بود دختر ماهرویی که در هوای لطیف و آزاد و معتدل کوهستان ها و صحراهای سبز و خرم سوریه رشد کرده، در کاخ طاغوتی وی خود را کامیاب و سعادتمند می یابد و او را به عنوان یک همسر ایدآل می پذیرد و به او دل می بندد؛ اما معاویه هنگامی متوجه رؤیاهای پوچ خود شد که او را محزون و بی تاب دید و به او گفت: تو در سلطنتی بزرگ هستی و قدر آن را نمی دانی.

میسون بی درنگ، در پاسخ وی اشعاری سرود که ترجمه فارسی آنها، چنین است:

علل خشونت در خانواده چیست ؟

“خشونت” و “تنبیه” در خانواده گاهی تبلور ترس و دلهره است زیرا فرزندانی که از کودکی فقط آموخته‌اند که به همه درخواستهای موجود پاسخ “آری” بدهند و اگر “نه” بگویند در معرض تنبیه قرار می‌گیرند، در بزرگسالی احتمال آنکه هرگاه “نه” می‌شنوند،از ابزار خشونت استفاده کنند بیشتر است، همانطور که فرزندان خانواده‌های پدرسالار، غالبا یا خشونتگرا هستند و یا از افسردگی رنج می‌برند.

حقوق مردان در خانواده چیست ؟

ابتدا لازم است اشاره شود قانون مشخصی در ارتباط با حقوق خانواده در کشور وجود ندارد و شاید مشکل اصلی همین بی قانونی باشد.مباحث خاصی در قانون حمایت خانواده وجود دارد که مربوط به قبل از انقلاب میشود، در عین حال تمام سعی قانون مذکور جلوگیری از ازدیاد طلاق و سختتر کردن مقررات آن بوده است ولی حمایتهای این قانون عموماً ضمانتهای اجرائی ندارد و در واقع یک قانون ناقص است.

در حالی که برای موارد مختلف بعد از انقلاب تلاشهای مختلف شده تا قانون مدون وجود داشته باشد اما در حیطه خانواده این سعی و تلاشها بسیار ناچیز و اندک بوده است.

متاسفانه باید اشاره کنم اگر تلاشهای انجمنهای بانوان سعی داشته که به حقوق زنان توجه شود و همین تلاشها بهمراه همراهی گروهها و تشکلهای دیگر منجر به تصویب قوانینی مثل حق حضانت و یا مهریه به نرخ روز و اصلاح مقررات طلاق و…. شده در مقابل کمترین اهمیتی به حقوق خانواده داده نشده است.در این سالها سعی گروههای خاص عموماً در جهت توجه به حقوق زنان بوده و هرگز به حقوق قسمت خیلی مهم جامعه انسانی ایران با عنوان حقوق خانواده توجه نشده است.

ما در کشورمان برای دادرسی اعضای خانواده و در محدوده حقوق خانواده آئین دادرسی خاصی نداریم و آئین دادرسی مدنی بر این امر حاکم است، دادگاههای عمومی در این خصوص فعالیت میکنند و قوانین محدود مربوط به حقوق خانواده را که در قانون مدنی وجود دارد مورد توجه قرار میدهند.

قوانینی که در این رابطه مراجعین دادگاهها را به دادگاهها راهنمائی میکنند حقوقی مثل مهریه و نفقه و طلاق و حضانت میباشد که بصورت دست و پا شکسته کشتی قضاوت قضات را به پیش میبرد. و میتوان گفت دادگاهها اصلاً مجالی برای اصلاح خانواده ها و حل مشکل آنها ندارند.

حقوق زن در خانواده

زندگی هر دسته از موجودات مفهوم ویژه ای دارد كه با توجه به فلسفه آفرینش آن ها تفسیر می گردد. خداوند از آفرینش گیاهان هدف هایی داشته، متمایز از هدف هایی كه برای آفرینش حیوانات رقم زده است.

بنابراین مفهوم زنده و با نشاط بودن گیاهان غیر از معنی زنده و با نشاط بودن حیوانات است.
انسان نیز موجود زنده ای است كه شاكلة آفرینش او از لحاظ ظاهر و باطن و جسم و روح با سایر موجودات متفاوت و كامل تر از آن ها است.

او می تواند دامنة شناخت و معرفت خویش را تا اعماق هستی رسوخ دهد و از ملك تا ملكوت را به تسخیر خویش در آورد و همة هستی را در اختیار خویش بگیرد و از تمامیت آن ابزار و نردبانی بسازد تا به هدف نهایی آفرینش و حیات طیبه نایل گردد و زندگی حقیقی را در جوار قرب الهی و وصول به كمال مطلق جستجو نماید،

و این است تفسیر زندگی و حیات انسانی. در چنین صورتی انسان وظیفة خویش را انجام داده، توانسته است به مقام انسانیت نایل گردد.

پس وظایف زن یا مرد در خانواده یا جامعه را باید در راستای فلسفة آفرینش و چیستی زندگی اش جستجو كرد.

نقش زن در زندگی

زن به دلیل نقش خاصی كه در دستگاه خلقت بر عهده دارد، به سرمایه های درونی بس گرانبهایی مجهّز است كه جامعة بشری در رشد خود نیازمند این ارزش ها است.

یكی از این سرمایه های درونی عاطفه است كه در طول تاریخ و در تمامی اجتماعات نمودهای بسیار شكوهمندی داشته است.

مسئولیت‌های متقابل زن و شوهر در خانواده چیست؟

اسلام براي ازدواج اهداف و آثاري را بيان کرده است. براي تحقق اين اهداف همه اعضاي خانواده مسئوليت‌هاي ويژه يا مشترکي دارند و بايد روابط خود را با ساير اعضا به گونه‌اي تنظيم کنند که تا حد توان به اهداف و آثار موردنظر اسلام در خانواده دست يابند. در اين مقاله به مسئوليت‌هاي متقابل زن و شوهر در خانواده مي‌پردازيم.

سازگاري اوليه:

‌اساس تشکيل خانواده، ازدواج دو بزرگسال با جنسيت‌هاي مخالف است. اولين وظيفه اين دو، سازگاري و تطابق با يکديگر است. همانندي و تشابهات زن و شوهر، آنها را به زندگي مشترک برانگيخته است. با وجود اين دو شخصيت متفاوت و منحصر به فرد هستند که خلق و خو، عواطف و انگيزه‌ها و ارزش‌هاي ويژه‌اي دارند. زن و شوهر بايد براي سازگاري، بخشي از حقوق مستقل ديگري را بپذيرد. تعاليم اسلام براي تنظيم روابط زن و شوهر توصيه‌هايي به هر دو دارد که با ابعاد روانشناختي آنها متناسب است.

ویژگی های خانواده برتر در اسلام

اسـلام، در روش تـربـیـتـی خـود، انـسان ها را به الگوها، ایده آل ها و نمونه های برتر تـوجـه مـی دهـد. تاثیر الگوهـا در ساخته شدن فرد و اجتماع برکسی پوشیده نیست. خـانـواده، کـوچـک تـریـن واحـد اجـتـمـاعـی اسـت کـه سـلول اولیـه آن را زن و شـوهـر تـشـکـیـل مـی دهـنـد. الگـوی اسـلام بـرای خـانـواده ایـده آل کـدام است؟ اسلام چه خانواده ای را برتر می شمارد؟ خانواده برتر از نظر اسلام چه ویژگی هایی دارد؟

خـانـواده، کـانـونـی است مقدس که در سایه پیوند زناشویی دو انسان از دو جنس مخالف پـایـه گـذاری شـده و بـا پـیـدایـش و تـولیـد فـرزنـدان کامل تر می شود. به عقیده صاحبنظران، خانواده از نـخـسـتـین نظامهای نهادی عمومی و جهانی است که برای رفع نیازمندی های حیاتی و عاطفی انـسـان و بـقـای جامعه ضرورت تام شریفه ((وَاجعَلنا لِلمُتّقینَ اِماما)) (فرقان: ۷۴)، آرمانی است که خانواده های اسلامی باید آن را عینیت بخشند و صلاحیت الگویی اسلام را برای تربیت شایستگان و خانواده های برتر برای جهانیان به اثبات برسانند.

خانواده برتر

در اسلام بـرای تـشـکیل خـانـواده، استانداردهایی معرفی شده است. هرقدر ارکان تـشکیل دهنده خانواده با آن استانداردها منطبق باشند به همان مقدار از شایستگی و برتری بـرخـوردار خـواهـنـد بـود. در روایات، ویژگی های فراوان برای شایسته ترین زنان و مردان بیان شده است و در سیره معصومین (ع ) نیز ارشاداتی وجود دارد که می توان از آنها خـانـواده هـای بـرتـر و شـایـسـتـه را شـنـاخـت. از ایـن رو، بـه طـور اجـمـال مـی توان گفت خانواده برتر از نظر اسلام، آن است که ارکان آن شایسته و منطبق بـا اسـتـانـداردهـای اسـلامـی باشد، مناسبات و روابطی منطبق با آموزه های دینی بر آنها حـاکـم بـاشـد، خـروجـی آن انـسـانـهـایـی شـایـسـتـه ومـوثـر در سـاخـته شدن جامعه ایده آل اسـلامـی بـاشـد. وامـا مـلاک بـرتـری، از نـظـر اسـلام، مـال و ثروت و مانند آن نیست که کسی به آنها ببالد و بگوید: ((نَحنُ اَکثرُ اَموالاً وَاَولادا)) (سباء: ۳۵). از این رو، اگر خانواده ای را برخوردار یافیتد نباید شگفت زده شوید ((فَلا تـُعـجِبُکَ اَموالُهم وَلا اَولادُهُم )) (توبه: ۵۵) زور وقوت مادی نیز معیار برتری نیست که کسی در ارزیابی افراد در خانواده ها بگوید: ((کانواُ اَشَدَّ مِنکُم قُوّةً)) (توبه:۹) چنانکه برخورداری از قوم و قبیله و عشیره، جاه و مقام وشهرت نیز ملاک برتری نست.

بـرتـری خـانـواده بـه انـطـباق آن با استانداردهای اسلامی و برخورداری از ویژگیهای ارزشـی و فـضـیـلتـهـاست. هر خانواده ای از آن استانداردها بهره مند باشد برتر است. بـنـابـرایـن، مـنـظـور از بـرتـری خـانـواده، بـرتـری در فـضـایـل انـسانی و ارزشهای اسلامی است که برخی از آنها باعنوان ویژگیهای خانواده برتر خواهد آمد.

خانواده برتر در قرآن

قرآن کریم بهترین الگوها را برای شناسایی خانواده برتر به جهانیان معرفی کرده است. خاندان حضرت ابراهیم (ع ) از آن جمله است. در آیه ای از قرآن کریم می خوانیم: اِنَّ اللهَ اصـطـَفـی ادَمَ وَ آلَ ابـراهـیـمَ و آلَ عـِمـرانَ عـَلَی العـالَمـیـن. (آل عمران: ۳۳)

به عبارت ديگر خانواده از فرديت‌هاي گوناگون تشکيل شده است که با پذيرش اصول اساسي زندگي مشترک و پايبندي به آن در جامعه فراتر گرد آمده‌اند. عدم شناسايي فرديت و تلاش براي يکسان‌سازي آمرانه فضاي خانواده، هزينه‌هاي عاطفي، شخصيتي سنگيني را بر اعضاي آن تحميل مي‌کند که خودبيگانگي اعضا کمترين و فروپاشي خانواده تا بزرگترين پيامد رفتار و نگرش فوق است.

استمرار روابط مطلوب:

تهیه شده از اینترنت

فهرست مطالب

مقدمه 1
خانواده 2
معیارها، در تشکیل خانواده 10
علل خشونت در خانواده چیست ؟ 14
حقوق مردان در خانواده چیست ؟ 18
حقوق زن در خانواده 23
نقش زن در زندگی 24
مسئولیت‌های متقابل زن و شوهر در خانواده چیست؟ 25
ویژگی های خانواده برتر در اسلام 27
خانواده برتر 28
خانواده برتر در قرآن 29
برترین خانواده در اسلام 31
ویژگیهای خانواده برتر 32
اهمیت اقتصاد خانواده 44
اقتصاد خانواده چیست؟ 45
رابطه «اقتصاد» و «خانواده» 47
منابع: 50

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 50 صفحه متن (در قالب و ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Yagut(13) و برای تیترهای داخل مقاله B Jadid می باشند.