«شغل معلمی»
مقدمه
معلمی شغل نیست هنر است و معلم باید هنرش را با علم و تجربه ترکیب نموده و سپس به مردم ارائه کند.
معلم باید هر روز نسبت به روز قبل، معلومات و تجارب خود را بیشتر نموده و در اختیار دیگران قرار دهد و از تجارب دیگران استفاده کند تا بتواند دانش آموزانش را از نور علم و دانش و معرفت بهره مند ساخته و هدایت گر جوانان ایران زمین و جامعه ی فردا باشد.
برای دستیابی و استفاده از تجارب تنها سن و سال مطرح نیست بلکه از طریق دیدن و شنیدن و مطالعه نیز می توان به این هدف رسید. دست کم گرفتن معلم و صرفاً توجه به جنبه های شغلی، اداری، قانونی و حقوقی صرفاً موجب رفع تکلیف برای معلم شده و نشستن سر کلاس را برای دانش آموز طاقت فرسا و دیر گذر کرده و انگیزه ی او را برای کار و تلاش بیشتر و کسب مدارج علمی بالاتر ناتوان جلوه خواهد داد.
روحیه ی معلمی
روحی معلم همچون دانش آموز لطیف و لطیف تر و پاک تر می شود و با اندک برخورد ناخواسته و حساب نشده آزرده خاطر شده و این آزردگی در روح و روان نازک او موجب اختلال در برنامه های آموزشی ـ تربیتی شده و این آزردگی در روح و روان نازک او موجب اختلال در برنامه های آموزشی تربیتی و کم کم انگیزه و همت معلم مجبور به تدریس اجباری و رفع تکلیف کرده و با اتلاف وقت خود و دانش آموز در انتظار رهایی از زندان کلاس می ماند.
معلم برای حضور به موقع در مدرسه و کلاس، وجدانش او را آرام نمی گذارد بنده نیز علی رغم مشکلات، تلاش کردم و می کنم تا حضور به موقع خود را در کلاسم انجام دهم و وظایفم را به نحو احسن انجام دهم.
برخی از تجارب یک معلم هنرمند
- شروع درس با یاد و نام خدا که تأثیر معنوی در روحیه ی دانش آموزان دارد.
- یک شروع خوب و با ایجاد انگیزه و شور در کلاس
- تشویق دانش آموزان به تفکر و مشارکت گروهی
- تغییر صدا (بلندی و کوتاه صدا) جهت جلب توجه دانش آموزان به درس
- به روز کردن معلومات و اطلاعات و استفاده از آن ها در حین تدریس برای رفع خستگی دانش آموزان
- خود داری از مطالب بی روح و کلیشه ای و استفاده از مطالب مملوس و قابل درک برای دانش آموزان
- مطالعه ی کتب و مجلات متنوع و بیان قسمت های جذاب آن گاهی در کلاس و تشویق آنان به مطالعه ی کتب غیر درسی
- راهنمایی دانش آموزان و محبت آن ها
- حضور و غیاب دانش آموزان و مطالعه ی پرونده ی دانش آموزان در شروع سال تحصیلی جهت آشنایی بیشتر با آن ها
- پایبندی معلم به اصول مذهبی و اعتقادی و عمل به آن ها در داخل و خارج کلاس و توجه به اینکه برخی از دانش آموزان، تیزبین هستند و رفتار معلم خود را در داخل و خارج از کلاس زیر نظر دارند و از او الگو برداری می کنند.
- تشویق کلامی و قرآنی و گروهی دانش آموزان ساعی
- جلوگیری از توهین و موضع گیری در مقابل نظرات غلط و راهنمایی کردن و هم سخن شدن با دانش آموز برای رسیدن به پاسخ صحیح
- استفاده از حرکات دست و چشم و ابرو و تغییر تن صدا در طول تدریس جهت جلب توجه و تمرکز حواس دانش آموزان
- پرهیز از گفتن آنچه که به آن عمل نمی کنیم (البته با توفیق الهی می توان به تمامی گفته های خود عمل کرد)
- احترام به دانش آموزان و اجازه ی اظهار نظر دادن به دانش آموزان و صحبت با دانش آموزان کم صحبت.
- نداشتن تکیه کلام و عدم به کار بردن و ندادن نقطه ضعف به دانش آموز
- تقسیم نگاه عادلانه بین تمام دانش آموزان کلاس
- پرهیز از کلمات ناپسند و غیر نامتعارف و کنترل خشم و پرهیز از بیرون کردن دانش آموزان
- رعایت بهداشت فردی و توجه به لباس و مرتب بودن ظاهر
- تنوع در تدریس و ابزار و ادوات و شاد سازی کلاس
- استفاده از قصه و داستان که لذت بخش و جذاب است و بیان داستان های قرآنی به صورت سریال در چند جلسه و در ابتدای درس و یا در اوقاتی که دانش آموزان احساس خستگی می کنند.
- جلوگیری از رعب و وحشت در کلاس
- نادیده گرفتن برخی از خطاهای دانش آموزان
- تلفیق دروس با یکدیگر و سوق دادن توجه دانش آموزان به محیط اطراف و قدرت پروردگار
- استفاده از مثال های عینی و مملوس و استفاده از تجارب موفق و ناموفق اطرافیان به صورت غیر مستقیم و داستان
- تشویق دانش آموزان به مساعدت و همیاری با اعضای گروه و اعضای خانواده و حتی جامعه و احساس مسئولیت کردن نسبت به اطرافیان و دوستان
- هماهنگی با اولیای مدرسه جهت بردن دانش آموزان به اردوهای علمی و تفریحی و زیارتی برای رفع کسالت های روحی
- احترام به خواست اکثریت دانش آموزان در نحوه ی اداره ی کلاس و ارائه ی مطالب و تکالیف مورد علاقه ی آن ها
- کشف استعدادهای دانش آموزان توسط خود و هم نوعان
- توزیع متناسب انرژی جمعی در طی سال جهت جلوگیری از آفت تحرک بیش از حد در ابتدای سال تحصیلی و خستگی فکری و روحی در پایان سال
- توزیع انرژی در طی روز برای شاگرد و معلم که بسیار کار ساز بوده و آمادگی لازم را برای هر دو حفظ می کند و از بی نظمی در ساعات پایانی روز می کاهد.
- تشویق دانش آموزان به برنامه ریزی در طی روز و توجه به ورزش و هنر
- دادن تکالیف در زمینه ی مسائل روز شهری، تاریخی و … و تشویق به آگاه شدن دانش آموزان در مسائل روز
- احترام به بزرگ تر ها و افرادی که برای ما زحمت می کشند و قدردانی از آن ها
- بلند شدن ناگهانی از جا، تغییر جا دادن یا بلند کردن ناگهای صدا ضمن تدریس جهت جلوگیری از حواس پرتی و یک نواختی کلاس
جلوگیری از بی نظمی در کلاس
نظم در کلاس در حین انجام وظایف یکی از مواردی است که نیاز به عمل دارد نه حرف زدن. بدین صورت که:
روش هایی برای برقراری آرامش در کلاس
- با صدایی آرام، شروع به صحبت کنیم.
- با طرح سؤالی جالب، حس کنجکاوی آن ها را برانگیزیم.
- گاهی با خطی خوش یکی از اسماء یا صفات زیبای خداوند را روی تابلوی کلاس بنویسیم (مانند به نام خدای پاکی ها یا به نام خالق زیبایی ها و …) این طرز نوشتن در روحیه ی بچه ها تأثیر لطیفی می گذارد.
- نوشتن موضوع یا مبحث درس روی تابلو نیز می تواند در ایجاد آرامش در کلاس مؤثر باشد.
- توجه به انجام تکالیف کلاسی توسط همه ی دانش آموزان
روش ها و فنون آموزشی جهت پرورش استعدادهای خلاق دانش آموزان
یکی از معروف ترین این روش ها روش «بارش مغزی» یا طوفان فکری است. در این روش، معلم مسئله ای را به دانش آموزان می دهد و از آن ها می خواهد تا هرچه راه حل برای مسئله ی مورد نظر به ذهنشان می رسد بگویند. معلم دانش آموزان را برای ارائه ی نظرها راه حل های مختلف تقویت می کند ولی پیش از ارائه ی تمامی راه حل ها از سوی دانش آموزان، درباره ی آن ها هیچ گونه اظهار نظری نمی نماید.
هدف اصلی در تدریس
همیشه باید در نظر داشت که هدف اصلی در تدریس چیست؟
آیا فقط آموزش مبحث خاصی می باشد یا آنکه در ضمن آموزش باید سعی کنیم، دانش آموز را به عنوان فردی مفید برای جامعه به بار آوریم. یعنی روش درست زندگی کردن و انسان بودن را به او بیاموزیم و از خود، خاطره ی خوبی در ذهن او به جا بگذاریم.
علل لزوم پرسش
در مورد درس پرسی، معمولاً همکاران و شاگردان اتفاق نظر دارند که اگر پرسش و پاسخی نباشد بازدهی و کارایی کلاس پایین می آید.
شیوه های تشویق و تنبیه
یکی از روانشناسان می گوید به هر کس اظهار اطمینان کنید سعی خواهد کرد که خود را لایق آن سازد. اگر دانش اموزان جدید و ضعیف در ابتداری سال تحصیلی به عنوان شاگردان زرنگ معرفی شوند پیرامون این معرفی هم روحیه ی خود دانش آموزان و هم برخورد کلاس با وی تغییر کرده و پس از مدتی این شاگرد ناموفق سابق، چه بسا به فرد موفق و ساعی و خوبی تبدیل شود و تغییر کند. به قول فردوسی:
روحیه ی ملعم و جذابیت کلاس
تبسم بر لب داشتن باعث جذابیت کلاس می شود. تحمل کلاس هایی با معلمین اخمو و عبوس زجر آور و خسته کننده است. نشاط توأم با لبخند به کلاس درس روح تازه ای می بخشد. حضرت علی (ع) می فرماید: «گشاده رویی و خوش خلقی دام دوستی است و از دست دادن فرصت غم و اندوه می آورد» با خوش خویی و گشاده رویی می توان دامان مردم را به دست آورد با مردم چنان رفتار کنید که اگر در آن حال مردید بر جدایی شما بگریند و اگر زنده ماندید خواهان معاشرت با شما باشند.»
اگر شاگردی به کلی به خطا رود چه کنیم؟
اگر به شاگردی برخورد کردیم که به کلی خطا کار است باید بدانیم که خودش چنین تصوری از خود ندارد. پس نباید هرگز او را محکوم کرد. بلکه باید ریشه یابی کنیم و به عمق اندیشه اش پی ببریم. باید سعی کنیم نقطه نظرش را دریابیم، آن زمان می توانیم او را اصلاح کنیم، بدون خشمگین شدن و بدون خشمگین کردن. با این روش می توانیم مخاطب را مشتاق شنیدن گفتار خودمان نماییم. باید توجه داشت که در ابتدا از کلمه هایی نظیر «نه» یا جمله هایی مانند «تو اشتباه می کنی» استفاده نکنیم و به جای آن ها بگوییم: «بسیار خوب منم موافقم» و … یعنی سعی کنیم تصور کند که خودش به نتیجه ای که ما می خواهیم رسیده است.
تمجید و انتقاد
معلم نباید مستقیماً عیب دانش آموز را بیان کند زیرا نتیجه ای جز ناراحتی او در بر نخواهد داشت. می توان ابتدا محاسن کار و فعالیتش را بیان کرده وس پس عیب کار مشخص شود. مثلاً مطالبت را خواندم خیلی مطالب جالبی نوشته بودی ولی به سختی خواندم اگر کمی خوش خط تر می نوشتی جالب تر می شد. یعنی بعد از تمجید مزایا و و هنرهای او، معایب کارش را گوشزد کرده ایم. برای تبدیل رفتارهای اشخاص به نحوی که منجر به خشم و خصومت نشود باید خطاها را به طور غیر مستقیم به آن ها خاطر نشان کنیم.
الگوهای تدریس
روش ها و فنون در تعلیم و تربیت و یادگیری به عنوان امری مستمر و دائمی معمول و متغیر بوده است و در اعصار مختلف، اسنان برای سهولت یادگیری و انتقال مفاهیم از ابزارهای مختلف استفاده می کرده است. یکی از ویژگی های انسان، اثر پذیری و اثر گذاری آموخته ها در خانواده، مدرسه، جامعه و اداره و جهان است. برقراری ارتباط در محیط های آموزشی صورت می پذیرد که نتایج آن معادل کردن مسائل عاطفی، روحی و ذهنی انسان هاست.
شکل گیری روند طبیعی انسان، چون خو گرفتن و عادت کردن در محیط های خانوادگی و مدرسه و سازمان امری طبیعی و خصیصه ای انسانی است که در موقعیت های مختلف زندگی شکل می گیرد. حال اگر ضرورت تغییر در روش های انجام دادن کار به لحاظ سرعت، دقت، صحت و کیفیت انجام کار پیدا شود در نخستین وحله واکنش نشان می دهد.
نظام آموزش و پرورش
منظور ما از نظام آموزش و پرورش، نظام رسمی آموزش کشور از مقطع ابتدایی تا پایان دوره ی دبیرستان می باشد. تأثیر شگرف اساسی نظام آموزش و پرورش به خصوص مقطع ابتدایی و راهنمایی در باروری و شکوفا سازی فرایند اعتماد انکار نکردنی است. مدرسه اولین مکانی است که کودکان در آن به طور منظم آموزش می بینند. بنابراین نحوه ی برخورد، سطح معلومات، شیوه ی تدریس و روان سالم معلمان در دانش آموزان تأثیر عمیق برجای می گذارد.
ابتکار
باید دانش آموزان را به دانش ایده ها، اندیشه ها و تفکرات بکر تشویق نماییم. معلم لازم است در تمامی دروس علاوه بر اینکه خودش اندیشه های جدید و بکری را ارائه می دهذ پذیرای ایده های جدید دانش آموزان خود باشد و به اندیشه های آنان احترام بگذارد. یعنی باید کلاس خود را به جهتی سوق دهیم که خواهان کتاب و مطالعه شوند. این خطر وجود دارد که معلمان به سبب اصرارشان در انتقال دانش، خیلی سریع جریان اندیشه های کودک را قطع کرده و به ریشه های تفکر خلاق آسیب بزنند.
خود شکوفایی
خود شکوفایی، نیازمند خود آگاهی است. مدرسان باید فراگیران را نسبت به توانایی ها و استعدادهایشان آگاه سازند. آنان باید بدانند اگر خود را بسازند آینده ی خود را خواهند ساخت. بدون اعتقاد به زیستن برای خود شکوفایی و یاری دیگران در شکوفاسازی خویش، تلاش برای پرداختن به خود، به نوعی انحطاط ناسالم خود پرستی منجر می شود. خودِ خلاق برای شکوفایی درست، به خودهای دیگر نیازمند است.
تحوّل بنیادین در آموزش و پرورش و نظام 3+3+6
تحقق ارزش ها و آرمان های متعالی انقلاب اسلامی مستلزم تلاش همه جانبه در ابعاد فرهنگی، علمی، اجتماعی و سیاسی و اقتصادی است. عرصه تعلیم و تربیت از مهم ترین زیر ساخت های تعالی همه جانبه کشور و ابزار جدی برای ارتقای سرمایه انسانی شایسته ی کشور در عرصه های مختلف است. تحقق این هدف نیازمند ترسیم نقشه راهی است که در آن نحوه ی طی مسیر، منابع و امکانات لازم، تقسیم کار در سطح ملی و الزامات در این مسیر به صورت شفاف و دقیق مشخص شده باشد.
آثار ارزشیابی توصیفی
- بهبود یادگیری:
در این الگو دانش آموزان نگران باز پس دهی درس نیستند تلاش آن ها معطوف به فهم دقیق و درک عمیق تر از مفاهیم و موضوعات درسی است.
- ایجاد نگرش مطلوب نسبت به مدرسه
دانش آموزان، نگرش مطلوبی نسبت به یادگیری پیدا می نمایند و از آن لذت می برند زیرا فضای خالی از استرس و اضطراب، رابطه ی انسانی قوی بین معلم و شاگرد ایجاد می کند و دانش آموزان نسبت به یادگیری و به دنبال آن، اجزاء و عناصر دیگر محیط آموزشی نگرش مثبتی پیدا می نمایند.
اقدام پژوهی و پژوهش
پژوهش از جمله ابزار قدرت مندی است که می تواند در دریافت راه حل های بسیاری از مسائل پیرامون اثر بخش باشد.
پروژه ی علمی جابربن حیان
علوم تجربی ظرفیت بی انتها در به چالش کشیدن خداجویی و کنجکاوی انسان دارد. اگر حاصل دوره ی تحصیلات مدرسه ای تنها انتقال پاره ای از مفاهیم به ذهن دانش آموزان باشد، با فراموش شدن آن مفاهیم حاصل کلیه ی سال های تحصیل نیز از دست می رود.
نتیجه
بدون تردید ایجاد هر تحولی در سطح ملی نیاز به برنامه ریزی اساسی و تفصیلی دارد که در آن تحولات جهانی و نیازهای ملی، تفاوت های اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ویژگی های مشترک و غیر مشترک فراگیری به دقت مورد بررسی قرار گرفته است.
فهرست مطالب
مقدمه 1
فصل اول
روحیه ی معلمی 3
برخی از تجارب یک معلم هنرمند 5
جلوگیری از بی نظمی در کلاس 9
فصل دوم
روش هایی برای برقراری آرامش در کلاس 11
چند نکته 12
روش ها و فنون آموزشی جهت پرورش استعدادهای خلاق دانش آموزان 15
هدف اصلی در تدریس 15
استفاده از روش های فعال یاد دهی و یادگیری و فناوری های نوین 15
نحوه ی تدریس 16
اولین جلسه در تدریس 17
شروع مناسب و ایجاد انگیزه در جلسه ی اول 17
نحوه ی شروع تدریس 18
روش موفق تدریس از منظر دانش آموزان 18
کلاس فعال 19
علل لزوم پرسش 20
فصل سوم
توجه به موارد تربیتی در آموزش 22
قرآن و تعلیم 22
بُعد عاطفی و برخورد معلمان با دانش آموزان 23
فصل چهارم
شیوه های تشویق و تنبیه 25
بهترین روش تنبیه از نظر شاگردان 25
تشویق موفق 25
تشیوق و تنبیه از دیدگاه نهج البلاغه 26
نحوه ی برخورد با دانش آموزان ناسازگار 27
شناخت عوامل مخرّب 27
روحیه ی ملعم و جذابیت کلاس 28
فصل پنجم
چند راز شاد بودن و خوش حالی 30
دوست داشتن و دوست داشته شدن 30
چگونه شاگردان را به درس خواندن علاقمند کنیم؟ 31
اگر شاگردی به کلی به خطا رود چه کنیم؟ 32
پرهیز از مباحثه در کلاس 32
چگونگی متقاعد کردن دانش آموزان 33
تمجید و انتقاد 34
ارزش و احترام به خود 34
فصل ششم
الگوهای تدریس 38
نظام آموزش و پرورش 40
ابتکار 41
چند راهبرد 42
خود شکوفایی 44
فصل هفتم
تحوّل بنیادین در آموزش و پرورش و نظام 3+3+6 46
چارچوب نهادی و نظام اجرایی تحول بنیادین آموزش و پرورش 47
تحول بنیادین و برنامه ریزی درسی ملی 47
فصل هشتم
ارزشیابی کیفی = توصیفی 50
روش های سنتی و ارزشیابی 50
ارزشیابی توصیفی 51
رهنمودهایی برای بهبود یادگیری در ارزشیابی کیفی ـ توصیفی 51
تغییر در ساختار کارنامه 52
تغییر در مرجع تصمیم گیرنده درباره ی ارتقاء دانش آموزان 52
ویژگی های ارزشیابی توصیفی 53
انواع باز خورد 53
آثار ارزشیابی توصیفی 55
چگونگی اجرای ارزشیابی کیفی ـ توصیفی 56
تکالیف درسی با توجه به ارزشیابی کیفی ـ توصیفی 57
تکالیف درسی با توجه به تعداد دانش آموزان 57
تکالیف درسی از نظر محتوا 58
فصل نهم
اقدام پژوهی و پژوهش 60
پروژه ی علمی جابربن حیان 61
چند پیشنهاد و راهکار 63
نتیجه 64
منابع 65
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب (فصل بندی شده) و 65 صفحه متن (در قالب word و
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(15) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.
قیمت این مقاله 9900 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید
مشاهده فهرست مقالات آموزش و پرورش
نوشته شده در 29 آبان ۱۴۰۰
لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.