«نقش برنامه ریزی آموزشی در علوم تربیتی»
کلیات پژوهش
بسیاری از فلاسفه و دانشمندان علوم اجتماعی بر این باورند که وجه تمایز اساسی انسان و حیوان امکان دستیابی به فرهنگ است و فرهنگ که ارزشهای
بیان مسئله
دیدگاههای مختلفی درباره فرهنگ و ماهیت آن وجود دارد که هر دیدگاه الگوهای خاصی از آموزش و تربیت را عرضه میکند به طوری که تمامی
ضرورت و اهمیت تحقیق
رویکرد سیاستگذاری فرهنگی کشورمان مبتنی بر رویکرد مهندسی فرهنگی است و به همین دلیل نیز دانشگاهها و مدارس در امر پاسخگویی به تنوعهای فرهنگی، قومی و مذهبی چندان موفق عمل نکردهاند. از دیگر سو متخصصان حوزه آموزش و برنامههای
هدف پژوهش
تعلیم و تربیت چند فرهنگی حوزهای مطالعاتی است که هدف عمده آن برابری فرصتهای تعلیم و تربیت برای نژادها
پیشینه پژوهش
مطالعات خارجی
کیت ویلسون (2012) در پژوهشی تحت عنوان آموزش و تعلیم و تربیت چند فرهنگی به این نتیجه دست یافت که آموزش چند فرهنگی میتواند به حذف پیشداوری، نژادپرستی و تعصب و ترس و جهل و عدم مالکیت در مدرسه میانجامد و پتانسیل بالقوهای برای هماهنگی همه نژادها را فراهم آورد.
گی(2010 ) در پژوهشی بعنوان (اهمیت تعلیم و تربیت چند فرهنگی) به تحقق در مورد سیستم آموزشی امریکا پرداخت و به این تتیجه دست یافت که نمیتوان به دموکراسی، مردم سالاری، رفاه اجتماعی و اقتصادی همبستگی ملی دست یافت مگر اینکه فرهنگها و اقوام و ملیتهای مختلف کشور توجه کرد و به این نتیجه رسید که نگرشهای منفی نژادی قومی نسبت به دیگران را میتوان با مداخلات اگاهانه تغییر داد ولی این فرآیند طولانی مدت نخواهد بود.
تعریف فرهنگ
از نظر لغوی فرهنگ مرکب ازپیشوند “فر”به معنی پیش و “هنگ”به معنی کشیدن است .کلمه فرهیختن درادبیات فارسی ناشی از همین ریشه است که به معنی تأدیب کردن، تربیت دادن و ادب آموختن است. اصطلاح فرهنگ در لغت نامه های مختلف به معنی ادب، عقل، دانش و بزرگی به کار میرود. اصطلاح “فرهنگ “دارای معانی و مفاهیم متفاوت و متنوع است و در سیر تکوینی خود تاریخ، معانی گوناگونی گرفته است.
اندیشمندان بیش از 250 تعریف از فرهنگ ارائه دادهاند. یونسکو 120تعریف از فرهنگ گردآوری کرده است. تنها دو انسان شناس آمریکایی”کروبر”و”کلاین”کتابی حاوی 164تعریف از فرهنگ تدوین کردهاند. برخی از معانی فرهنگ عبارت است از :کیفیت یا شیوهی بایسته وشایسته برای آن دسته ازفعالیتهای حیات مادی و معنوی انسانها که مستند به طرز تعقل سلیم و احساسات تصعید شده آنان در حیات معقول تکاملی باشد(استادمحمدتقی جعفری).
در اندیشه اسلامی کلیه باورها و ارزشها منشأ آسمانی دارند و تمامی رفتارهای فردی و اجتماعی بر اساس تعالیم و اصول الهی شکل میگیرند در نتیجه فرهنگ اسلامی به عنوان ریشه امور اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در تمامی ابعاد مادی و معنوی جامعه جریان داشته، ماهیت ریشه در تعالیم آسمانی دارد. مبانی فرهنگ اسلامی در قرآن کریم و احادیث پیامبرگرامی (ص) و ائمه طاهرین (ع) متجلی و ترسیم شده است .
“بروسکوئن” جامعه شناس آمریکایی فرهنگ را مجموع ویژگیهای رفتاری و عقیدتی اکتسابی به مقتضای یک جامعه تعریف میکند.”ساموئل کینگ”در تعریف فرهنگ میگوید فرهنگ مجموعه مساعی بشر برای تطبیق یافتن با محیط خودش و اصلاح طرز زندگیش میباشد.
روسو از تئوری پردازان انقلاب 1789 فرانسه نیز فرهنگ را مولود عقل میداند و پیدایی عقل را مقدمه پیدایش فرهنگ میداند. از دیدگاه او فرهنگ ریشه در قابلیتهای انسان و تکامل او دارد.”هربرت اسپنسر”در اصول جامعه شناسی خود فرهنگ را به عنوان محیط مافوق جسمانی تعریف کرده تا بدینسان تمایز آن را با محیط جسمانی، یعنی جهان حیوانات و نباتات متمایز کند.
“نیمکوف”جامعه شناس آمریکایی مینویسد: فرهنگ عصاره زندگی اجتماعی است که در تمامی افکار و امیال و الفاظ و تکاپوی ما منعکس میشود. حتی در اطوار و حرکات خفیف چهره ما راه دارد. فرهنگ ما را قدرت روز افزون میدهد. پیوسته دامنه لذایذ زندگی را بسط میدهد و خود نیز بسط مییابد.
از تعاریف فوق در مورد فرهنگ میتوان نتیجه گرفت که فرهنگ، عنصر هویت ساز جوامع و مظهر حیات عقلانی آنها است وکلیتی است که از ترکیب خصوصیات و نمادهایی به وجود آمده در هر جامعه پدید میآید که هسته مرکزی این کلیت و این حیات عقلانی نگرش خاص موجود در هر جامعه درباره انسان و حقوق بنیادی اوست.
با توجه به این نتیجهگیری میتوان مدعی شد که مدارس ما با وجود حضور تعداد زیادی از دانشآموزان اتباع خارجی از جمله افغانی و عراقی و همچنین مهاجرت اقوام ایرانی با گونههای مختلف زبانی وگویشی و آداب و رسوم و حتی مذهب به شهرهای بزرگ از جمله تهران، نیازمند به افرادی میباشدکه تخصص آنان در زمینه شناساندن فرهنگهای مختلف به دانشآموزان و همچنین آشنا ساختن مهاجرین با فرهنگ آداب و رسوم، سنن آن جامعه باشند که این افراد همان آموزشهای چند فرهنگی هستند.
تعریف آموزش چند فرهنگی
آموزش چند فرهنگی در مدارس را میتوان اینگونه تعریف کرد. معلمانی که مهارتهای لازم را برای کارکردن با گروههای مختلف فرهنگی داشته باشند و اهمیت فرهنگ را در فرایند یاددهی – یادگیری درک کنند. امروز ضرورت آگاه کردن معلمان و برانگیختن آنها به تأیید تنوع فرهنگی و رشد ارزشهای مثبت نسبت به گروههای اقلیت از هر زمان دیگر بیشتر احساس میشود.
لذا ضروری است که در برنامههای آموزشی معلمان برای یادگیری، دانستن و درک گروههای مختلف فرهنگی در سراسرکشور و حتی جهان موضوعات مربوطه گنجانده شود و حتی افراد خاص را با همین عنوان تربیت و راهی مدارس کرد(john kgrubb .2012).
اهداف برنامه درسی چند فرهنگی
اهداف اساسی و مهم برنامه درسی چند فرهنگی
رشد و توسعه فردی
مبانی روان شناختی برنامه درسی چند فرهنگی تأکید خود را بر توسعه و شناخت خودپنداریهای مثبت و بر هویت قومی و فرهنگی بنا مینهد. تأکید بر این حوزهها بخشی از اهداف آموزش چند فرهنگی درخصوص کمک به رشد و توسعه فردی دانشآموزان را شکل میدهند. رشد و توسعه فردی بیان میکند که داشتن حس بهتر درباره خویشتن و بر پیشرفتهای کلی ذهنی و تحصیلی و اجتماعی دانشآموزان تأثیر گذار است.
دانش آموزانی که درباره خود احساس خوبی دارند به احتمال زیاد اجتماعیتر بوده و تعاملات بیشتری را با دیگران پذیرفته و به فرهنگ و هویت آنان احترام میگذارند.
این استدلال را میتوان در مورد روابط میان خودپنداری، پیشرفت تحصیلی، قومیت، فرهنگ و هویت فردی بیشتر توجه نمود. آموزش چند فرهنگی به متولیان تعلیم و تربیت کمک میکند تا اهداف مربوط به افزایش حداکثری توانایی انسانی برآورده ساختن نیازهای فردی و آموزش به کودک را با تقویت احساسات مربوط به خود ارزشمندی اعتماد به نفس و توانایی آنها محقق سازند(فصلنامه راهبرد فرهنگ, 1391).
توسعه سواد قومی فرهنگی
یکی از اهداف اساسی جنبش کثرت گرایی فرهنگی در برنامههای مدرسه، اصلاح چیزی است که طرفداران کثرتگرایی فرهنگی که آن را “گناهان حذف و نمایندگی” نامیدهاند. نخست اینکه ما باید اطلاعاتی درباره تاریخ و کمکهای گروههای قومی اقلیت و اکثریت در اختیار دانشآموزان قرار دهیم که به طور سنتی از برنامههای درسی حذف شدهاند.
دوم اینکه باید تصورات تحریف شده و تعصب آمی درباره این گروهها را در برنامههای درسی گنجانده شدهاند با اطلاعات درست و مهمتر تغییر دهیم. این اهداف هنوز هم توجه اصلی برنامه درسی چند فرهنگی را به خود جلب کردهاند. زیرا دانشآموزان هنوز هم درباره تاریخ، میراث فرهنگی اقوام دیگر مطالبی بسیار اندک میدانند. حتی گروههایی که در فرهنگ عامه خیلی برجسته به نظر برسند.
بنابراین هدف اصلی برنامه درسی چند فرهنگی یادگیری پیش زمینههای فرهنگی، سیاسی و اقتصادی گروههای مختلف اکثریت و اقلیت قومی است. این اطلاعات باید فراگیر، تحلیلی و تطبیقی بوده و شباهتها و تفاوتهای درون و میان گروه ها را در برگیرد. این هدف هم برای دانشآموزان متعلق به گروههای اکثریت و هم برای اعضای گروههای مختلف اقلیت قومی مناسب است.
اشتباه رایج متولیان تعلیم و تربیت این است که تصور میکنند اعضای گروههای اقلیت قومی فرهنگ و تاریخ خود را به خوبی میشناسند. برنامه درسی چند فرهنگی عکس آن را میگوید. عضویت در یک گروه قومی، داشتن دانش و آگاهی نسبت به خود یا داشتن دانش فراگیر درباره گروه را تضمین نمیکند(احمدی، 1391).
کسب دانش درباره تاریخ، زندگی و فرهنگهای قومی برای همه دانشآموزان شایسته است زیرا آنان نیاز دارند با دقت زیاد راجع به میراث فرهنگی خود و میراث فرهنگی دیگران مطالب بیشتری یاد بگیرند. علاوه بر این دانش درباره کثرتگرایی قومی شالودهای ضروری برای احترام، قدردانی، ارزش قائل شدن و تحسین کردن تنوع هم در سطح بینالمللی به شمار میآید(همان).
تبیین نگرش و ارزشها
هم اکنون تعصب شدید قومی و ارزشهای قومیپرستانه در جامعه جهانی وجود دارد که برگرفته و مبتتی بر باورهایی است که هیچ مبنایی در واقعیت ندارند ولی عموماً زنده هستند. گی(2010 ) چندین نمونه از این نکته را از کشورآمریکا بیان میکند. نرخ بالای بیکاری در میان آمریکائیان آفریقاییتبار، پورتوریکویی، مکزیکی و سرخپوستان آمریکایی مردم را به این باور سوق میدهد که این گروهها تنبل بوده و اخلاق حرفهای کمتردارند.
کنترل اکثر مؤسسات عمده و مشاغل دارای قدرت توسط آمریکاییان اروپایی تبار مردم را به این گمان میاندازند که این مشاغل بدین علت در اختیار آمریکاییان اروپاییتبار است که تفوق فکری ذاتی داشته و تقدیرشان این است که رهبر باشند. اهمیت و برجستگی مهاجرین جدید و اعضای گروههای نژادی در مشاغل سطح پایین خدماتی برخی افراد را به این نتیجهگیری رسانده است که وضع اقتصادی آنها مترادف با ارزش انسانیشان است و آنها مطابق آن عمل میکند.
گمان میرود آمریکائیان آسیاییتبار خیلی متفکرند به این علت که آمریکائیان ژاپنی و چینیتبار اغلب بر اساس معیارهای انتخابی برای توانایی فکری که عملکرد خوبی را از خود به نمایش گذاشتهاند. تمایل برای نسبت دادن خصوصیت و رفتارهای افراد به کل گروه قومی که متعلق به آن هستند مبنایی برای زنده نگه داشتن کلیشهها و تعصبها و نژادپرستی محسوب میشود.
برنامه درسی چند فرهنگی ارزشهای اصلی را که از اصول عزت انسانی، عدالت، برابری آزادی، استقلال فکری و دموکراسی ناشی میشوند ارتقا میدهد. قصد بر این است که به افراد یاد داده شود تا به کثرت گرایی قومی احترام گذاشته و از آن استقبال کنند و در عین حال بدانندکه تفاوتهای فرهنگی با ناکارآمدیها و حقارتها مترادف نیست.
همچنین تشریح نگرشها و ارزشهای قومی به این منظور طراحی شده است که به دانشآموزان کمک کرده تا بدانند که تعارض برخی ارزشها در جوامعی که از لحاظ قومی و نژادی متکثر هستند اجتناب ناپذیر بوده و اگر تعارضات به خوبی مدیریت گردند نه تنها مخرب و تفرقه انگیز نبوده بلکه میتوانند پیشرفت جامعه را قوت بخشید(فصلنامه راهبرد فرهنگ,1391).
ویژگیهای چند فرهنگی
1) فرهنگ گروه حاکم را تشخیص میدهد و نسبت به آن اشراف کامل دارد.
2) فرهنگ گروه اقلیت را تشخیص میدهدکه نسبت به آن اطلاعات کافی دارد.
3) تنوع فرهنگی را به عنوان یک فرصت مناسب برای ایجاد ارتباط بین نکات مشترک آنها در نظر میگیرد.
4) به همشاگردان فرهنگ اقلیت و فرهنگ حاکم اجازه آزادی بیان میدهد تا بتوانند عقاید متفاوت خود را بیان کنند.
5) هرگز خود عقاید مخالف با عقاید حاکم را سرکوب نمیکند و به شاگردان نیز چنین اجازهای را نمیدهد.
6) فضای فیزیکی مدرسه وکلاسش نشان دهنده احترام به تنوع فرهنگی است .
7) سازمان دهی کلاسش هوشمندانه بوده و هیچگونه گزینشی نسبت به فرهنگ خاصی اقوام و یا طبقه صورت نمیپذیرد.
8) در آموزش و یادگیری به تفاوتهای زبانی توجه میکند.
9) در از بین بردن دیدگاه برتری جویی فرهنگی و قومی و طبقاتی تلاش میکند.
10) نسبت به همه دانشآموزان با احترام رفتار میکند و این حس را در آنان ایجاد میکند که او عضو مؤثرکلاس است .
11) با اولیاء و دانشآموزان در ارتباط بوده و در طی جلساتی اطلاعاتی کافی در خصوص سایر فرهنگها در اختیار آنان قرار میدهد.
12) تلاش میکند تا بر دانشآموزان در زمینه فرهنگی و قومی و زبانی بیافزاید .
13) اطلاعات خود را به سایر دبیران انتقال داده و دانشآموز یا دانشآموزان با فرهنگ و آداب و رسوم اقلیت را به آنان معرفی و نحوه برخورد با آنها را بیان میکند( آرینپور,1390).
آموزش چند فرهنگی و زبان
زبان به مثابه یکی از وجوه عمده فرهنگ حاکم وسیله تعامل در مدرسه است. اگر زبان گروههایی از دانشآموزان به علت تعلق آنها به خرده فرهنگهای جامعه با زبان رسمی جامعه متفاوت باشد در شرایط خاصی در تداوم آموزش آنان احتمالاً مشکلاتی پیش میآید که افت تحصیلی و نیزخروج زود هنگام آنها از مدرسه را موجب میشود.
با این وصف اکثر نظامهای آموزشی کشورهای مختلف تا اوایل قرن بیستم تلاش کردند تا با برقراری آموزش تک فرهنگی و تأکید بر زبان رسمی در کلیه مناطق کشور به جذب و ادغام اقلیتها در فرهنگ مسلط اقدام کنند ولی به استناد شواهد موجود این روش نه تنها موجب افزایش افت تحصیلی و خروج زودهنگام این نوع دانشآموزان از مدرسه شد بلکه نتایج عاطفی و شناختی نامناسبی را نیز در پی داشت (براهنی، 1392).
تربیت معلم درآموزش چند فرهنگی
اگر آموزش چند فرهنگی را آموزش بدانیم که از چند فرهنگی فرهنگ حمایت میکند و به حق طبیعی هر انسان برای دست یابی به آموزش اعتیاد دارد ضرورت آموزش معلمان در جهت پذیرش و حتی قدردانی از این نوع فرهنگی آشکار میشود.
محتوای آموزش چند فرهنگی و برنامه درسی
به نظر اسلیتر وگرایت (1988) محتوای آموزش چند فرهنگی باید بصورت زیر باشد:
ب : تبیین ضرورت تدوین برنامه درسی چند فرهنگی از منظر ضرورتهای عصری
یکی دیگر از ضرورتهای طراحی و تدوین برنامههای درسی متناسب را تنوع فرهنگی ضرورت عصری است در عصر حاضر به دلیل تعاملات گسترده فیزیکی و مجازی افراد و فرهنگها و از میان رفتن مرزهای قراردادی سنتی پیوندهای گریزناپذیری بین افراد و فرهنگ به وجود آمده است.
حضور فرهنگها درکنار یکدیگر و تلاقی آنها احتمال ایجاد چالش و کنش در میان افراد و فرهنگها را افزایش داده است بدین جهت پیش بینی ساز وکار مناسب به منظور نزدیکی فرهنگها، ایجاد تفاهم و تعامل میان آنها درجهت همزیستی مسالمتآمیز و رفع سوء تفاهمهای احتمالی ضرورت مضاعف مییابد. در این راستا از جمله رسالتهای اساسی نظم تعلیم و تربیت در جوامع چندفرهنگی طراحی برنامههای درسی حساس به فرهنگ و پاسخگو به ویژگیهای چند فرهنگی است (صادقی،1391).
نیروی انسانی چند فرهنگی
نه تنها باید در رویکرد سیاستگزاریهای فرهنگی تجدید نظرکرد بلکه برای پاسخگویی به نیازهای متنوع فرهنگی دانشآموزان باید نیروهای انسانی موجود مدارس نیز دارای ظرفیتها و پتانسیلهای لازم برای محیطهای چند فرهنگی باشند. قاعدتاً یک بخش از این جریان توسط جذب و استخدام نیروهای انسانی که متعلق به گروههای مختلف فرهنگی هستند انجام میشود.
تحقیقات نشان میدهد که با جذب معلمان و اساتید از فرهنگها، مذهبها و قومیتهای مختلف نه تنها میتواند بازدهی آموزشی و یادگیری را بیشتر کرد بلکه میتوان به نیازهای متنوع دانشآموزان نیز پاسخ داد(خسروی،1392).
بحث دیگر فرهنگ است و باید صدای تمامی فرهنگها در برنامه درسی و آموزشی شنیده شود. یعنی چه صدایی شنیده شود؟ یعنی (دانش آموزان) حتی معلم و استاد مذهب خاص خود را داشته باشند مثلاً کلیمی یک معلم کلیمی داشته باشد. قرار نیست همه ما اساتید و معلمهای یک دست، یک شکل و یک قالب را تجربه کنیم.
لازم است که آموزان و دانشجویان یک معلم یا استاد کرد، یا مسیحی، و ……داشته باشند و این حق آنها است که با دیگری از تحقیق برای برگزاری دورههای آموزش چند فرهنگی برای معلمها و اساتید میسر شود. از این رو برای پاسخگویی به نیازهای متنوع دانشجویان و دانشآموزان لازم است که اساتید و معلمها نیز دانش و نگرش مهارتهای لازم برای اداره یک کلاس با گوناگونی فرهنگی را داشته باشند(همان منبع) .
بخش دیگری از کار معاونت آموزشی آماده کردن اساتید و معلمها برای وارد شدن به کلاسهای آموزش چند فرهنگی است. برای مثال باید در دورههای آموزش ضمن خدمت یا قبل خدمت آنها، مهارتها، تواناییها و نگرشهای مناسب به این اساتید و معلمها برای اداره و رهبری یک کلاس چند فرهنگی به او داده شود.
با این اوصاف پیش نیازها و زیر ساختهای لازم برای دانشگاهها و مدارس سیاستگذاری چند فرهنگی و نیروی انسانی چند فرهنگی است. البته با فراهم کردن چنین الزاماتی برای دانشگاهها و مدارس تنها زمینه مساعدی برای پاسخگویی به نیازهای فرهنگی دانشآموزان و دانشجویان ایجاد شده است را میتوان به کار بست و استقرار تدابیر و راهکار آموزشی امیدوار بود
اما تنها فراهم بودن این شرایط کافی نیست به عبارت دیگر فراهم بودن پیش نیازها و زیرساختها شرط لازم برای آموزش چند فرهنگی است اما شرط کافی نیست و لازم است تدابیر دیگری اندیشیده شود تا بتوان به آن نیازها و مطالعات فرهنگی پاسخ داد (فصلنامه علمی پژوهشی تدریس پژوهش, 1391).
فهرست مطالب
کلیات پژوهش 1
بیان مسئله 1
ضرورت و اهمیت تحقیق 4
سؤالهای تحقیق 7
هدف پژوهش 8
روش پژوهش 8
مباني نظري 9
1) رویکرد محافظه کارانه 9
2)رویکرد لیبرال 10
3) رویکرد انتقادی پست مدرن 11
پیشینه پژوهش 13
مطالعات خارجی 13
مطالعات داخلی 15
تعریف فرهنگ 17
تعریف آموزش چند فرهنگی 19
آموزش وتربیت معلمان چندفرهنگی 19
اهداف برنامه درسی چند فرهنگی 21
رشد و توسعه فردی 22
توسعه سواد قومی فرهنگی 22
تبیین نگرش و ارزشها 23
ویژگیهای چند فرهنگی 24
آموزش چند فرهنگی و زبان 29
فعالیتهای کلاسی در آموزش چند فرهنگی 32
تربیت معلم درآموزش چند فرهنگی 32
نقش آموزش چند فرهنگی در حل اختلافات و کاهش تضادها و ایجاد و کشف تفاوتهای فرهنگی 35
محتوای آموزش چند فرهنگی و برنامه درسی 36
ضرورت و تدوین برنامههای چند فرهنگی 37
الف: ضرورتهای فرا ملی 37
ب : تبیین ضرورت تدوین برنامه درسی چند فرهنگی از منظر ضرورتهای عصری 40
چالشهای فراروی برنامههای درسی چند فرهنگی 42
الف: چالش دانش (سیاست گذاران، برنامه ریزان و مجریان) 43
ب: چالش طراحی 43
ج: چالش معلم و تربیت معلم 44
د: چالش تدریس و ارزشیابی 45
ه: چالش محیط مدرسه 45
و: چالش مقاومت دانشآموزان 46
ارتباط برنامه درسی با آموزش چندفرهنگی 46
نمونه ها ومصادیق فرهنگی و بومی 54
1- پروژههای کلاسی و تحقیقات فرهنگی 54
2- تدریس مشارکتی 55
یافته های پژوهش 55
نتیجه گیری و پیشنهادات: 58
الف) راهبردهای کوتاه مدت 58
ب) را هبردهای میان مدت 59
ج) راهبردهای بلند مدت 60
برنامهریزی فرهنگی 61
منابع و مآخذ 63
مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 68 صفحه متن (در قالب و
) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله B Nazanin(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.
قیمت این مقاله 15200 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید
مشاهده فهرست مقالات آموزش و پرورش
مشاهده مقالات دیگر اینجا
نوشته شده در 18 دی 1401
لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.