نقش ورزش در افسردگی

«نقش ورزش در افسردگی»

مقدمه

این روزها تقریباً همه از افسرده بودن حرف می‌زنند ولی افسرده بودن یعنی چه؟ آیا یک اصطلاح پزشکی نظیر عفونی شدن است و یا به مفهوم بی‌دل و دماغ بودن نزدیک‌تر است؟ آیا می‌توانید افسردگی را به طور روشن با کلماتی که قابل درک برای دیگران باشد توصیف کنید؟ به احتمال زیاد درخواهید یافت که روشن و واضح بودن در این مورد کاری بس دشوار است زیرا کلمه افسردگی به طرق مختلف توسط آدم‌های مختلف به کار می‌رود. برای بعضی‌ها افسردگی یک حالت است، برای بعضی دیگر یک نوع خاص تجربه. برخی از مردم آن را یک واکنش عاطفی در قبال زندگی مي‌دانند و برخی افسردگی را یک بیماری بشمار می‌آورند. (راس میچل- افسردگی – ترجمه دکتر وحید روان‌دوست) روانشناس معروف “مارتین سلیگمن” افسردگی را به عنوان سرماخوردگی روانی مي‌شناسد. این تشبیه به خاطر شیوع فراوان این اختلال روانی است. در حدود 12 درصد مردم در دورانی از زندگی خود به ویژه در جوانی به درجاتی خفیف از حالات افسردگی مبتلا می‌شوند. (گیلیان باتلر. تونی هوپ- درمان افسردگی – ترجمه دکتر کوشیار کریمی طاری- نشر نسل نو اندیش 1378) هیچ انسانی از افسردگی و اضطراب، تشویش و نگرانی مصون نیست. هر فردی در طول عمر خود بالاخره طعم ناگوار محرومیت، یأس و سرخوردگی و ماتم را مزمزه می‌کند. (معانی ایرج- بیماری نامرئی، افسردگی‌های روانی- انتشارات چاپخش 1368 تهران)

افسردگی حالتی از اندوه، ناامیدی و بیچارگی همراه با کندی و رخوت در فعالیت‌های فیزیولوژیکی و روانی است. حالتی مشخص همراه با غمگینی، گرفتگی، بی‌حوصلگی، کاهش عمیق میل به فعالیت‌های لذت‌بخش روزمره مثل ورزش، تفریح و غذا خوردن است. افسردگی در افراد بالای چهل سال شایع است و با آشفتگی و بی‌قراری همراه است. (حاجی آقاجانی سعید. اسدی نوقابی احمد علی- بهداشت روان 1- نشر بشری تهران 1378)

97 درصد از بیماران مبتلا به افسردگی از کاهش انرژي شکایت دارند که این کاهش انرژی بر روی حرفه، تحصیل و انگیزه فرد تأثیر می‌گذارد. (انتظاری ناهید. دریایی ملیحه- بررسی نحوه برپاداری نماز و افسردگی در دانشکده علوم پزشکی سبزوار 1376)

اتیولوژی افسردگی

در اکثر اختلالات خلقی، بی‌نظمی در آمین‌های بیوژنیک مشاهده می‌شود. دو واسطه شیمیایی مهم در این زمینه سروتونین و نوراپی‌نفرین می‌باشد. کاهش میزان سروتونین سبب تسهیل افسردگی می‌گردد. به طوری که مهارکننده‌های اختصاصی بازجذب سروتونین نظیر فلوگزتین تأثیر خوبی در درمان افسردگی داشته‌اند. همین طور کاهش میزان نوراپی‌نفرین نیز در گیرنده‌های پس‌سیناپسی باعث افسردگی می‌شود. دوپامین را نیز در پاتوفیزیولوژی بیماری دخیل می‌دانند. فعالیت دوپامین در افسردگی کاهش می‌یابد. (نوقابی احمدعلی. کیقبادی سیف اله- بهداشت روان 2- نشر بشری 1379 تهران)

شایان ذکر است که تن و روان به یکدیگر کاملاً مرتبط هستند و آزردگی یکی، رنجوری دیگری را به همراه دارد. مسائل جسمانی تأثیر چشمگیری بر روان دارند و نباید به آنها بی‌توجه بود. اگر نسبت به غذای خود بی‌توجه باشيد، خواب ناکافی و نامرتب داشته باشید و هیچگاه به ورزش و فعالیت بدنی کافی نپردازید‌، به طوری که عضلانی ضعیف و اندامی ناموزون داشته باشید، مطمئن باشید که در برابر ناملایمات روحی نیز آسیب‌پذیر خواهید بود و احساس و عواطف شما نیز به سهولت ممکن است دچار صدمه شود. (گیلیان باتلر. تونی هوپ- درمان افسردگی – ترجمه دکتر کوشیار کریمی طاری- نشر نسل نو اندیش 1378)

درمان افسردگی

از آنجا که عوامل مختلفی منجر به افسردگی می‌شود؛ روش‌های درمانی مختلفی برای افسردگی وجود دارد، در مواقعی این درمان‌ها عوامل مسبب افسردگی را هدف می‌گیرند. اغلب این روش‌ها بدان جهت استفاده می‌شود که مفید بودنشان به اثبات رسیده و یا پزشک در استفاده از آنها آشنایی بیشتری دارد. دارو درمانی اساس درمان افسردگی‌های عمده و اساسی است. مؤثر واقع شدن داروهای ضد افسردگی به اثبات رسیده است، اما انتخاب بهترین داروها و به حداقل رسانیدن عوارض جانبی ناشی از مصرف آنها هنوز مسائل مهمی هستند که باید مدنظر قرار گیرند. درمان از طریق شوک الکتریکی ECT در سال‌های اخیر بدنام بوده است اما این شیوه هنوز مؤثرترین روش درمانی برای افسردگی‌های جدی است و در تخفیف دادن و یا از بین بردن میل به خودکشی بسيار مؤثر است. در بسیاری از موارد وقتی سایر روش‌های درمانی مؤثر واقع نمی‌شوند، درمان از طریق شوک الکتریکی مؤثر است. روان درمانی همیشه برای افسردگی‌هایی که به اقدام درمانی نیاز دارند، مناسب است. روان درمانی انواع گوناگونی دارد، از روان درمانی حمایتی گرفته تا روش‌هایی با هدف‌های جاه‌طلبانه‌تر، برای برطرف ساختن مؤثر نشانه‌های افسردگی، پی‌بردن به دلایل روان‌شناختی افسردگی و کمک به بیمار برای رسیدن به فراست و تغییر ویژگی‌های شخصیتی و رفتارهایی که از بازگشت دوباره افسردگی جلوگیری می‌کند. سایر روش‌های درمانی مانند ورزش کردن، محروم کردن از خواب، نور درمانی و جراحی روانی جای بحث دارند و پژوهش درباره آنها ادامه دارد، به نظر می‌رسد که هریک از این روش‌های درمانی در برخی از بیماران مفید واقع شوند. (جان اچ گریست و جیمز دبلیو جفرسون- افسردگی و درمان آن – ترجمه مهدی قراچه داغی- نشر گفتار 1378)

ورزش چگونه در معالجه افسردگی و اضطراب موثر است؟

«به عقیده محققین ورزش باعث شادی و نشاط و بالا بردن اعتماد به نفس میگردد زیرا افراد افسرده یا اعتماد به نفس ندارند و یا میزان آن در آنان بسیار پایین است. ورزش احساس رضایت باطنی شخص را بالا برده و فرد حس میکند که به موفقیت هایی دست یافته است. نکته با اهمیتی که باید در نظر گرفت اینست که به دلیل اینکه افراد افسرده باید انرژی کافی برای مقابله با علائم افسردگی داشته باشند بنابراین در انجام فعالیت های ورزشی نباید زیاده روی کرده و حد اعتدال را رعایت کنند. برای موفقیت در این زمینه بیماران باید قدمهای آهسته بردارند و برای گرفتن نتیجه بهتر باید با یک متخصص ورزشی مشورت کنند. زیرا ورزش در صورتی برای سلامت روان موثر است که به طریق صحیح بکار برده شود.

فوائد ورزش در بهبود افسردگی به طور فهرست وار ارائه میشود:

احساس کاهش قابل ملاحظه غم و اندوه

افزایش اعتماد به نفس

ایجاد احساس موفقیت

افزایش خلاقیت های فردی

«چندی پیش در مجله انگلیسی sport medicine مطلبی خواندم به این مضمون که پیاده‌روی روی تردمیل می‌تواند سریع‌تر از دارو درمانی علایم افسردگی را بکاهد…

آیا واقعا خوب است کسی را که مبتلا به افسردگی است، به این امر توصیه کنم؟»

علایم افسردگی کدامند؟

– خلق فرد افسرده می‌شود، یعنی غمگینی طولانی مدت دارد.

– علاقه مندی وی نسبت به علایق گذشته‌اش از دست می‌رود و غالبا بی‌حوصله است.

– کم اشتهایی او را می‌آزارد و غذا نمی‌خورد، البته در برخی انواع آن پرخوری شیوع دارد.

– خواب فرد مبتلا غالبا دچار مشکل می‌شود معمولا نیمه شب بیدار می‌شود و تا صبح نمی‌تواند بخوابد و کسل است و بالعکس در جوانان مبتلا، پر خوابی شیوع دارد.

– افسردگی معمولا با اضطراب همراه است.

– بی‌خوابی و بی‌قراری شیوع دارد.

در فرهنگ ما بیشتر افرادی که مراجعه می‌کند، به جسم پردازی بیشتر توجه دارند و شکایات از دردهای جسمانی دارند، اما در جوامع غربی اعلام می‌کنند دلتنگ و غمگین هستیم. معمولا در جوامع شرقی فرد پس از ابتلا به افسردگی به دلیل عوارض جسمانی به پزشک یا متخصصین دیگر مراجعه کرده و پس از ناامیدی از پزشکان به متخصصین مغز و اعصاب مراجعه می‌نمایند.

دردهای افسردگی واقعی هستند، یعنی دردها بیشتر زودگذر و سوزش دار می‌باشند،از نشانه‌های دیگر دردهای عصبی این است که بیشتر در زمان استراحت به سراغ بیمار می‌روند تا در ضمن فعالیت و ورزش، دردها عمدتا در مسیر اعصاب نیستند و حالت چرخشی دارند. گاهی این درد در سر و گاهی در قسمتهای دیگر بدن تظاهر می‌کند که بعضا قدیمی‌ها از آن به عنوان بیماری باد ‪WIND ‪ SICKیاد می‌کردند.

افسردگی در بیماران بالای۴۰سال شایع تر است ولی می‌تواند در یک پسر بچه۹ساله هم دیده شود. در افراد بالای۴۰سال چون سندرم آشیانه خالی را داریم، یعنی اینکه بچه‌ها و فرزندان به دنبال زندگی خود رفته‌اند و این افراد تحت فشار تنهایی و زحماتی که در طول زندگی خود برای فرزندان خود کشیده‌اند، دچار نشخوار فکری می‌شوند که این امر، زمینه‌ای برای ابتلا به بیماریهای داخلی می‌شود.

این افراد به مرگ زیاد می‌اندیشند و به فکر خودکشی می‌افتند، اما از آنجا که دین اسلام با خودکشی منافات دارد، کمتر آن را به مرحله اجرا می‌گذارند و فقط به صحبت در این مورد اکتفا می‌کنند.

افسردگی با حوادث زندگی بسیار مرتبط است. اختلالات خلق در بعضی خانواده ها زیادتر است و استرس‌ها نقش تسریع‌کننده ای را در روند افسردگی دارند.

اثرات زیست-شیمیایی ضد افسردگی ورزش

در توجیه دیگری که در این مبحث مطرح است، اثرات انتقال دهنده های عصبی در نظر گرفته می شود. همان طور که قبلاً گفته شد تأثیرات مثبت ورزش و تمرینات مرتب و منظم ورزشی با شیوه علمی (توجه به اصول علم بدنسازی، علم تغذیه، آموزشهای لازم و …)  باعث افزایش توان قلب و برون ده قلبی، کاهش ناخالصی های موجود در خون (چربی های اضافی، کنترل میزان قند خون و سموم و دفع آن ها و …) و همچنین باعث ایجاد نظم در سیستم های مختلف گردش خون، تنفس، گوارش، اعصاب و دیگر قسمت ها شده و کارکردهای آنان را تسهیل و ترمیم می کند.

توجیه شناختی اثرات ضد افسردگی ورزش

در زمینه توجیه شناسی مبحث، بیشتر توجه مان بر خواص روانی ناشی از اثرات ایجاد خودتوانی در فرد است که خود زمینه ای مثبت جهت ایجاد تغییرات اساسی در رفتار و طرز تفکر شخص بوجود می آورد. به عبارتی باید گفت ما همان گونه احساس می کنیم که فکر می کنیم و یا به گونه ای فکر می کنیم که احساس داریم و این نشان دهنده تأثیرات متقابل دو مقوله احساس و ادراک در حافظه شخص است. بنابراین افسردگی چون واکنشی احساس و عاطفی است هرگونه ایجاد طرز تفکر مثبت در ذهنیت فرد افسرده می تواند منجر به احساس مثبت در او شده و به عکس هر نوع تفکر غلط و غیرمنطقی می تواند زمینه ای برای یک احساس منفی و در نتیجه افسردگی باشد.

تاثیر ورزش در سلامت روان

«علم پزشكي علاوه بر معاينات و تجويز داروها و اعمال جراحي كه در مورد بيماري‌هاي مختلف انجام مي‌دهد، از ورزش نيز به عنوان وسيله‌اي در جهت بهبود و سلامتي بيماران بهره مي‌برد. بعضي از پزشكان در مواردي مثل كم‌خوابي، كم كردن وزن و ضعف‌هاي عضلاني مثل كمردرد، كسب هماهنگي‌هاي عصبي و عضلاني در بعضي از انواع فلج، توان‌بخشي، نداشتن اشتها، داشتن اضطراب يا هيجانات روحي، بي‌قراري‌ها، افسردگي‌ها، احساس پوچي و بسياري ديگر از موارد، بيمار خود را به ورزش كردن تشويق مي‌نمايند.

در اسلام نيز به ورزش شنا، تيراندازي، سواركاري و حتي پياده‌روي سفارش شده است. پيامبر اكرم (صلي‌اله عليه و آله وسلم) پياده‌روي را بهترين درمان براي بسياري از بيماري‌ها معرفي مي‌كنند.

انواع ورزش را مي‌توان بر حسب ميزان فعاليت جسماني و انرژي مصرفي در واحد، نيمه سنگين و سنگين تقسيم كرد. به طور كلي ورزش‌هاي سبك اثرات مفيدي بر جسم و روان انسان دارد.

نتايج تحقيقات مختلف نشان داده است كه انجام انواع مختلف نرمش‌ها، علاوه بر فوايد جسمي فراوان، بر مقابله با مشكلات عصبي و رواني نيز آثار مفيدي دارد.

با توجه به اثرات مثبت ورزش بر سلامت و تندرستي انسان بايد به فرهنگ ورزشي بيشتر پرداخته شود. از طرف ديگر براي رسيدن به توسعه پايدار در هر جامعه‌اي علاوه بر برنامه‌ريزي، مديريت صحيح و استفاده از فن آوري مناسب، استفاده از منابع انساني كارآمد اهميت بسياري دارد. جامعه‌اي كه نيروي انساني سالم و شادابي داشته باشد، اين امكان را خواهد داشت كه در جهت توسعه واقعي، سريع‌تر گام بردارد. همچنين جامعه‌اي كه داراي افرادي توانمند و قدرتمند باشد، دشمنانش هوس تجاوز به آن جامعه را نخواهد داشت.

ورزش راز سلامتی

در دنیای امروز، بیماری ایدز، مصرف دخانیات، نبود تحرک و ورزش، خشونت و سوء تغذیه، سلامتی بشر را تهدید می کند.بدون شک می توان گفت اگر ورزش در زندگی ما نقش و اهمیت خودش را پیدا کند و برای آن برنامه داشته باشیم، این عارضه‌های ناخوشایند شاید از بین بروند یا کم رنگ تر شوند. زیرا شخص ورزشکار معمولاً سیگاری نمی‌باشد، به تغذیه سالم اهمیت می دهد، از اعصاب آرام تری برخوردار است، انرژی خود را درست مصرف می کند و کمتر اهل خشونت و عصبانیت است.

اهمیت ورزش

امروزه ورزش يکي از اموري است که به عناوين مختلف در جهان مطرح شده و گروه زيادي به اشکال گوناگون با آن سرو کار دارند. برخي از مردم، ورزشکار حرفه اي اند و گروهي ورزشکار آماتور. گروهي طرفدار و علاقه مند به ورزش و ديدن برنامه ها، مسابقات و نمايش هاي ورزشي بوده، وعده اي نيز از راه ورزش امور زندگي خويش را مي گذرانند.

وزارتخانه ها و ادارات ورزشي فراواني تاسيس شده و مخارج زيادي صرف ورزش، ساختن استاديوم ها، مجتمع ها و باشگاه هاي ورزشي و نيز تهيه وسائل و لباس هاي ورزشي و يا تماشاي مسابقات ورزشي مي شود. بخش هاي قابل توجهي از برنامه هاي تلويزيون، راديو، مجلات و ساير رسانه هاي گروهي، به ورزشي و اخبار ورزشي اختصاص دارد و خلاصه ورزش يکي از اموري است که در جهان به صورت جدّي مطرح بوده و از جهات مختلف داراي اهميت مي باشد، از جمله:

امروزه يکي از مشکلات جامعه بشري، مساله بي کاري و عوارض ناشي از آن است. بي کاري، به ويژه براي نوجوانان و جوانان و به خصوص در ايام تعطيلات تابستاني مدارس و مراکز آموزشي، بسيار خطرناک و مضرّ است و بايد با آن مبارزه شده، يا به نحوي اوقات بي کاري را پر نمود که مفيد بوده و يا لااقل مضر نباشد. بسياري از انحرافات، از قبيل: اعتياد به مواد مخدر، دزدي و ايجاد مزاحمت، دعواها و درگيري هاي خياباني، انحرافات جنسي و… زاييده بي کاري و ولگردي است.

تأثير ورزش در سلامت روان 

مجموعه از ويژگيهاي شاخص تشكيل دهنده سلامت روان در يك فرد مي باشد. بدون شك رفتار بشر تابع تماميت وجود اوست بدين معني روان تابع جسم و جسم تابع روان است. امروزه تحقيقات نشان مي دهد كه ناراحتي هاي جسماني اختلالات رواني را بهمراه داشته و برعكس. ولي نكته برجسته در تقويت قواي جسماني حفظ روان سالم مي باشد.

دكتر آرترويدر روانشناس معروف آمريكايي در تحقيق بسيار جامع خود اظهار مي نمايد عدم تعادل رواني بسياري بيماران نتيجه عدم فعاليت حركتي و ورزشي در دوران كودكي است. جونز در قسمتي از تحقيق خود دريافت پسراني كه از نظر قواي جسماني ضعيف مي باشند علاوه بر ضعف جسماني داراي مشكلات رواني مانند احساس حقارت عدم توانائي تطبيق خود با ديگران مي باشند. راويك و مك‌كي دريافتند دانش آموزاني كه در مهارتهاي حركتي ضعيف مي باشند اغلب خجول و گوشه گير هستند و برعكس دانش آموزاني كه از نظر مهارتهاي حركتي قوي مي باشند داراي ويژگيهاي برجسته بسيار نماياني از نظر رفتار چون فروتني، تدبير، توجه و حس همكاري هستند.

شندل با استفاده از آزمون رواني خصوصيات رواني دانش آموزان ورزشكار و غير ورزشكار را مورد بررسي قرار داد و به اين نتيجه رسيد دانش آموزان ورزشكار داراي صفات ممتاز رفتاري چون رهبري، تحركهاي اجتماعي حس ارزشهاي فردي و اجتماعي، عدم شك و ترديد در خود عدم بهانه جوئي و نتيجتاً رشد اجتماعي بيشتر مي باشد.

نتیجه گیری

ورزش منظم سلامت جسمی و روحی راحفظ می کند به این صورت که با کاهش خطر ابتلا به بیماری های مزمن امید به زندگی را افزایش می دهد و باعث ایجاد شور و نشاط (رفع افسردگی) جهت انجام فعالیت های روزانه می گردد. ورزش صحیح به بدن کمک می کند تا در کنترل سیستم عصبی به دست آوردن اعتماد به نفس، کارکردن و تصمیم گیری صحیح در شرایط بحرانی موفق تر عمل کند. افسردگی و فشار روحی به غیر از آن که با شرایط روحی و اعتماد به نفس شخص در ارتباط می باشد با شرایط جسمانی نیز مرتبط است.

تهیه شده از اینترنت

فهرست مطالب

مقدمه 1
اتیولوژی افسردگی 2
درمان افسردگی 2
فیزیولوژی ورزش 3
ورزش چگونه در معالجه افسردگی و اضطراب موثر است؟ 6
افسردگی و نقش ورزش در درمان آن 8
علایم افسردگی کدامند؟ 10
توجیه فیزیولوژیک و جسمانی اثرات ضد افسردگی ورزش 12
اثرات زیست-شیمیایی ضد افسردگی ورزش 13
توجیه شناختی اثرات ضد افسردگی ورزش 14
تاثیر ورزش در سلامت روان 17
ورزش راز سلامتی 19
اهمیت ورزش 20
تأثير ورزش در سلامت روان 26
نتیجه گیری 32
منابع 33

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، فهرست مطالب و 34 صفحه متن (در قالب word و ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله  B Yagut(13) و برای تیترهای داخل مقاله B Yagut می باشند.

قیمت این مقاله 3500 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید

مشاهده فهرست مقالات ورزشی

نوشته شده در 5 اسفند ۱۴۰۰

لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂