پریکاردیکتومی

«پریکاردیکتومی»

خلاصه به زبان فارسی

تورم ضربه ای پریکاردیکی یکی از بیماریهای شایع و رایج در اغلب مناطق ایران می باشد که در اثر بلع اجسام نوک تیز و عبور آنها از مجاری اولیه دستگاه گوارش و نفوذ از دیواره نگاری و دیافراگم و سپس به طرف پریکارد، بوجود می آید که باعث تلفات و خسارات مـــــالی فراوان می شود. لذا درمان مفید و موثری را می طلبد، یکی از راههای درمان پریکارد ضربه ای بخصوص در مراحل پیشرفته عمل جراحی پریکاردیکتومی[1] است.

مقدمه و هدف

زندگی و ادامه حیات مستلزم سلامتی و نظم در تمام اعضای بدن می باشد که قلب در این مقام نقش ویژه و خاصی دارد و کمترین عارضه یا بیماری در این اندام عکس العمل مستقیم بر روی بسیاری از اندامهای دیگر بدن دارد، در نتیجه کار قلب ضامن حیات است.

هر بیماری که بر روی قلب و فعالیت آن اثر سوء بگذارد نخست از نظر سلامتی حائز اهمیت  می باشد. سپس از نظر اقتصادی قابل توجه است، در دامپزشکی و دامپروری بخصوص در میان دامهای بزرگ که دچار بیماری قلبی می شوند و در نتیجه به میزان زیادی تولیدشان کــاهش می یابد، مساله اقتصادی بیشتر مورد توجه می باشد.

بیماریهای زیادی قلب و ارگانهای مربوط به آنرا مورد تهاجم قرار می دهند، یکی از این بیماریها که بیشتر در گاو بویژه در دامداریهای سنتی که در اکثر نقاط کشور وجود دارد و از میزان شیوع بالایی نیز برخوردار است تورم ضربه ای پریکارد[1] می باشد که در دامهایی که با ولع غذا می خورند و توانایی انتخاب کمی دارند به علت خوردن اجسام خارجی نوک تیز مانند میخ، سیم، سوزن و … به این بیماری مبتلا می شوند. بیماری تورم ضربه ای پریکارد که به علت سوراخ شدن پریکارد (پرده خارجی قلب) توسط جسم نوک تیز بعد از سوراخ کردن نگاری و دیافراگم ایجاد می شود، باعث التهاب و تورم پریکارد، توکسمی، ضعف قلب همراه با پرخونی قلب، تب، افزایش ضربان قلب، پر بودن سیاهرگ و داج، آب آوردن قفسه سینه و شکم و اختلال در صداهای قلب می شود. این بیماری بیشتر در دامهای پراشتها و آبستن بویژه در سه ماهه آخر آبستنی بوجود می آید (12).

بخش اول: تاریخچه و بررسی منابع موجود

2 ـ 1) بخش اول ـ تاریخچه

در انسان، بیماریهایی که پریکارد را درگیر کرده اند، و به درمان دارویی پاسخ نمی دهند و سپس به پریکاردیت انقباضی مبتلا می شوند، اقدام به عمل جراحی پریکاردیکتومی می شود و این روش از سالها پیش مرسوم بوده است.

بخش دوم: کلیات آناتومی

2 ـ الف)پرده جنب[1]

پرده جنب پرده ای است دو لایه 1- لایه جداری (جنب جداری[2]) که سطح درونی قفسه سینه را می پوشاند و 2- لایه احشایی (جنب احشایی یا جنب پولموناری[3]) که سطح خارجی ریه را می پوشاند و آنرا به لوبها و لوبولهایی تقسیم می کند.

پرده جنب از رشته های کلاژن و ارتجاعی همراه با عضله صاف ساخته شده که در سطح به وسیله سلولهای مزوتلیال محدود شده است (38). این پرده یک غشاء نازک براق و لغزنده و سروزی می باشد که به شکل دو کیسه به نــــام کیسه های جنب[4] در درون قفسه سینه دیده می شوند. منطقه بین دو کیسه جنب، فضای میدیاستینال قرار گرفته است. فضایی که بین جنب احشایی و جنب جداری بوجود می آید به نام حفره جنب[5] نامیده می شود که به طور طبیعی در تمام حفره جنب یک لایه نازک از مایع سروزی رقیق مویرگی وجود دارد که حرکت و لغزش دو لایه را در هنگام تنفس به نرمی و راحتی امکان پذیر می سازد (26). 

2- ب) میدیاستن

میدیاستن در معنای دقیق به دیواره و حد فاصل گفته می شود اما عملاً به معنای فاصله بین دو کیسه جنب است. زمانی که فیشیای داخل سینه ای از دو ناحیه شکمی و پشتی انعکــــاس می یابد در صفحه میانی یا نزدیکی آن، محوطه حفره سینه ای را به دو بخش تقسیم می کند که هر بخش بوسیله پرده جنب مفروش شده است (26).

2 ـ ه) فیزیولوژی و وظایف پریکارد:  

وظایف پریکارد به طور مختصر به این شرح است:

بخش سوم

2 ـ 3) بیماریهای پریکارد

الف) تورم پریکارد فیبروزی یا خشک که شامل 9 مورد می شود:

الف ـ 1 ـ عفونتها، شامل:

1. عفونتهای باکتریایی: که خود شامل طیف وسیعی از میکرو ارگانیسم ها می شود مثل:

نموکوکوس ـ استرپتوکوس ـ استافیلوکوس، منیگوکوکوس و نیز در تب تیفوئیدی، سل، بروسلوزیر، سالمونلوزیز، میلوئیدیز، اندکاردیت تحت حاد.

مواد مصرفی، روش کار، محاسبات

3- الف) عمل جراحی پریکاردیکتومی

3 ـ الف ـ 1) مواد مورد نیاز

– دامها: تعداد 7 راس گوساله نر با سن 5/4 تا 12 ماه (با متوسط سن 15/6 ماه) و وزن 92 تا 170 کیلوگرم (با متوسط وزن 43/126 کیلوگرم)، که در واحد دامداری مجموعه نگهداری می شدند جهت آزمایشات به صورت تصادفی انتخاب شدند. مشخصات سن و وزن در این مطالعه به شرح زیر می باشد:

3 ـ الف ـ 2) روش جراحی پریکاردیکتومی

به تمامی گوساله های مورد آزمایش قبل از عمل جراحی داروی ضد انگل خورانده شد و تمامی این گوساله ها از نظر علائم بالینی و آزمایشهای پاراکلینیکی جهت تائید سلامتی مورد معاینه قرار گرفتند. این گوساله ها به طور تصادفی به دو گروه دو و پنج راسی تقسیم شدند. گوساله های شماره 405 و 408 در گروه کنترل و سایر گوساله ها در گروه آزمایش قرار داده شدند. تمام حیوانات گروه آزمایش مورد عمل جراحی پریکاردیکتومی قرار گرفتند. حیوانات گروه کنترل فقط مورد عمل تراکوتومی قرار گرفته و قلب و پریکاردیوم با دست ماساژ داده می شد. مدت بازنگه داشتن دیواره قفسه سینه در این گروه معادل مدت عمل جراحی پریکاردیکتومی در گروه آزمایش بوده. این عمل به منظور یکسان نمودن شرایط دو گروه مورد مطالعه اتخاذ شده بود.

– اعمال قبل از جراحی:

تمامی گوساله های مورد مطالعه روز قبل و در روز جراحی (یک ساعت قبل از عمل) از لحاظ علائم بالینی (تعداد ضربان قلب، تعداد تنفس و میزان حرارت بدن) مورد معاینه قرار گرفتند. همچنین الکتروکاردیوگرام در 7 اشتقاق مختلف به عمل آمد و از هر یک از حیوانات مورد مطالعه 12 سی سی خون جهت بررسی فاکتورهای بیوشیمیایی و اندازه گیری عناصر معدنی گرفته شد.

حیوانات مورد آزمایش قبل از عمل به بخش جراحی بیمارستان انتقال داده می شدند. این امر جهت کاهش استرس ناشی از جابجائی و تغییر محیط بود. دامهای مورد آزمایش قبل از عمل به مدت 24 ساعت از خوردن غذا و 12 ساعت از آشامیدن آب محروم می شدند.

– آماده سازی:

جهت پیشگیری عفونتهای احتمالی بعد از جراحی، یکساعت قبل از عمل مقدار mg/kg 10 داروی اکسی تتراسیکلین به صورت عضلانی تزریق می شد.

قبل از عمل موضع جراحی واقع در سمت چپ حیوان حد فاصل بین استخوان کتف تا دنده هشتم را از 15 سانتی متری جانبی زوائد عرضی مهره های سینه ای تا جناغ به طور کامل تراشیده و ناحیه چند بار با آب و صابون به دقت شستشو دادیم، سپس با کمک تخت جراحی هیدرولیک حیوان را به پهلوی راست[1] با زاویه 20 تا 30 درجه مقید نموده، دست چپ حیوان به طرف جلو کشیده می شد سپس مجدداً ناحیه عمل را با صابون شستشو داده، در انتها ضد عفونی می شد. جهت بی حسی از داروی گزیلوکائین یک درصد به صورت انتشاری با روش L وارانه[2] به نحوی که دنده ششم را تحت الشعاع قرار دهد، استفاده نمودیم. همچنین اعصاب بین دنده ای پنجم و ششم نیز توسط غلظت 2% از این دارو بی حس می شد.

– شروع عمل جراحی:

قبل از شان گذاری موضع عمل را بار دیگر توسط محلول ده درصد بتادین ضدعفونی نموده، در دو لایه شان گذاری انجام شده، سپس شکافی به طول بیست و پنج سانتی متر زیر مفصل مهره ای ـ دنده ای تا سه سانتی متری بالای مفصل دنده ای غضروفی مربوطه ایجاد شد.

3 ـ الف ـ 3) عملیات و آزمایشهای بعد از جراحی

به منظور بررسی تغییرات آنزیمها و الکترولیتهای سرم، نمونه گیری خون، از تمامی دامهای جراحی شده در هر دو گروه آزمایش و کنترل، علاوه بر روز قبل از جراحی در روزهای 1 و 5 و 10 و 20 و 30 و 40 و 60 و 80 و 120 بعد از عمل جراحی انجام شد. خونگیری بوسیله سرنگ و در لوله های استریل به میزان 12 میلی لیتر انجام شد. سپس به آزمایشگاه بخش بیوشیمی دانشکده دامپزشکی انتقال داده شده، پس از لخته شدن اقدام به جداسازی سرم خون با استفاده از دستگاه سانتریفوژ می شد. همچنین روزانه تمامی دامها در هر دو گروه تحت بررسی های بالینی کلنیک و پاراکلنیکی از قبیل تعداد ضربان قلب، تعداد تنفس و درجه حرارت بدن و آزمایشات سرمی و خونی قرار می گرفتند.

3 ـ الف ـ 4) تستهای آماری: پس از اندازه گیری فاکتورهای حیاتی و بالینی و کلنیکی و آنزیمهای مختلف با روش های ویژه پاسخ در جداول خاصی جمع آوری و پس از محاسبات اولیه پاسخ ها بر اساس واحدهای سنجش و اندازه­گیری همه فاکتور تحت تحقیق در این پژوهش بدست آمد. با استفاده از برنامه های ویژه کامپیوتری که دارای تونائیهای مناسب و بالایی بودند اقدام به انجام تستهای آنوا[1] و آنالیز واریانس[2] در بین روزهای مختلف هر گروه آزمایش و کنترل به طور مجزا برای هر یک از فاکتورها شد، تا اگر اختلافات معنی داری بین میزان متوسط فاکتور مورد نظر هر روز با روز دیگر وجود داشته باشد روشن شود، آنگاه اقدام به انجام طرحهای آماری تست دانشجویی[3] جفتها در بین دو گروه آزمایش و کنترل در هر روز نمونه گیری شد تا اگر اختلافات معنی داری بین دو گروه آزمایش و کنترل وجود داشته باشد، روشن گردد. 

نتایج

– علائم کلینیکی:

     در این بررسی جهت ارزیابی اثر پریکارد دیکتومی روی علائم بالینی اقدام به اندازه گیری تعداد ضربان قلب و تنفس و در دقیقه و درجه حرارت بدن در روز قبل از جراحی، روز جراحی و روزهای 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5 ، 6 ، 7 ، 8 ، 9 ، 10 ، 20 ، 30 ، 40 ، 50 ، 60 ، 80 و 120 بعد از عمل جراحی، نمودیم همانطوریکه انتظار می رفت بعد از جراحی تعداد ضربان قلب و تنفس افزایش یافت. حرارت بدن دامها در طول مطالعه به علت مصرف آنتی بیوتیک متعاقب جراحی در محدوده طبیعی بوده است.

بحث

الف- جراحی

در جراحیهای پریکارد دیکتومی و پریکارد کتومی و پریکارد یوتومی اختلاف در انتخاب محل برش کم می باشد. در روش اول معمولا برش بر روی دنده پنجم در سطح شکمی و در قسمت چپ قفسه سینه انجام می شود. روش دیگر اینکه شکاف را بر روی دنده ششم می زنند،

بافتهای در این جراحی شامل کلیه بافتهایی که در سینه از پوست تا حفره پریکارد قرار دارند، می شود. شکافت لازم برای دسترسی به قلب و حفره پریکاردیوم حدود 15-13 سانتیمتر در پائین دنده برداشته شده می باشد.

1- بی هوشی عمومی:

مزایای بی­هوشی عمومی عبارتند از: 1- موقعیت بهتری را برای جراح ایجاد می­کند، 2- بیمار حرکتی ندارد، 3- دست دام را می توان به راحتی جلو کشیده، 4- موضع عمل را آماده و در دسترس قرار داد.

ولی با مقید شدن و خوابیدن دام به یک طرف و تاثیرات دپرس گاز بی هوشی هالوتان و با ربیتورات ها بر روی قلب ممکن است اعمال قلبی ـ تنفسی را دچار اختلال کند که بایستی غلظت O₂ را در هوای دم بالا برد، همچنین بیهوشی عمومی در دامهایی که دچار پریکاردیت شده اند و وضع خوبی ندارند این اثرات سوء را تشدید می نماید. بخصوص در بیهوشی عمومی به تجهیزات بیشتر نیاز بوده، و عوارض پیش بینی نشده ای هم به همراه دارد لذا توصیه شد حد الامکان از بیهوشی عمومی اجتناب شود (30 ، 43 ، 59 ، 68).

…

3- درجه حرارت بدن

در رابطه با درجه حرارت بدن تستهای آماری انجام شده، هیچ اختلاف معنی داری را در سطح 05/0 نشان نداده است، ولی بین روز 60 با روزهای 2 و 10 و 30 اختلاف معنی داری در سطح 05/0 مشاهده شده است. همچنین بین روزهای 10 با روزهای جراحی، 40 و 80 اختلاف معنی داری دیده شده است بقیه روزها با هم در سطح 05/0 اختلافی نشان نداده است. از طرف دیگر تستهای آماری مقایسه ای انجام شده بین دو گروه آزمایش و کنترل در روزهای 3 و 50 و 60 و 80 بعد از جراحی اختلاف معنی داری به ترتیب در سطحهای کمتر از 025/0 و 046/0 و 043/0 و 043/0 داشته اند و در بقیه روز اختلاف معنی داری در سطح 05/0 دیده نشده است.

این اختلاف ذکر شده در رابطه با درجه حرارت بدن اگر چه حاکی از وجود تغییرات در این فاکتور است ولی باید ذکر کرد که این تغییرات در محدوده طبیعی بوده و حاکی از وجود بیماری و یا سایر موارد بروز تغییرات درجه حرارت نبوده است، و این در حالی است که در این مطالعه برای جلوگیری از عفونتهای احتمالی در روزهای بعد از جراحی به دامهـــا آنتی بیوتیک تزریق می شده است این تغییرات در درجه حرارت بدن در این زمینه را می توان به فعالیتهای بدنی در زمان اندازه گیری یا قبل از آن، و همچنین عوامل محیطی دیگر از جمله محل نگهداری در محیط مسقف یا آزاد و در آفتاب و … نسبت داد.

در خاتمه با توجه به نتایج حاصله در این مطالعه بر روی فاکتورهای مختلف در دو گروه تحت مطالعه می توان چنین نتیجه گرفت که عمل جراحی پریکاردیکتومی تاثیر معنی دار و قابل توجهی بر روی فاکتورهای بررسی شده نداشته است، لذا می توان در موارد لزوم در بهبودی و درمان بیماران مبتلا به پریکارد اقدام به عمل جراحی پریکاردیکتومی نمود و آگاه از اینکه این عمل جراحی صرفا و به نوبه خود اثر چندانی را روی فاکتورها نداشته است ولی نباید از نظر دور داشت  که اثرات عوامل بیماری زا بر روی فاکتورها احتمالا بی تاثیر نیست لذا یادآور می شود که مطالعاتی با تعداد بیشتر و در بیمارانی که مبتلا به پریکاردیت با منشاء مشخص هستند، انجام گیرد تا موارد فوق الذکر روشن شده و در بیمارانی با وضعیتهای پیچیده، پیش بینی و تصمیم گیری همراه با آگاهی بیشتر ، اقدام گردد.

پیشنهادات

1. به منظور بهره گیری بهتر از نتیجه و داده های آماری پیشنهاد می شود که تعداد بیشتری گاو و در هر دو گروه آزمایش کنترل منظور گردیده، مورد بررسی قرار گیرد.
2. برای تحقیق در تاثیرات دراز مدت این جراحی پیشنهاد می گردد که سنجش این فاکتورها در هر دو گروه در مدت زمانهای طولانی و حتی تا مرگ طبیعی جهت تعیین تغییر در متوسط سن بیماران ادامه داشته باشد.
3. پیشنهاد می شود که این تحقیقات در بیمارانی که دارای پریکاردیت ضربه ای با منشاهای مختلف هستند انجام می شود.

منابع

1- بطحائی ـ سیده زهرا (1368): بررسی کاربرد روش پارانیتروفنیل گلیوکسال در اندازه گیری آرجینازسرم بیماران کبدی، پایان نامه فوق لیسانس دانشکده دامپزشکی ـ دانشگاه شیراز.

2- ساجدیان فر ـ جواد (1370): تغییرات آنزیمهای کبدی آرجیناز، رود نیز، AST و ALT و ALP در اثر ضایعات ایجاد شده در سلولهای کبدی بوسیله تتراکلرید کربن در گاو، گوسفند و بز ـ پایان نامه دکترای دامپزشکی، شماره 328.

3- صمدیه، بهروز ـ قدسیان، ایرج (1358)، کلینیکال پاتولوژی دامپزشکی موسسه انتظارات و چاپ دانشگاه تهران.

…

فهرست مطالب

خلاصه به زبان فارسی 1

فصل اول
مقدمه و هدف 3

فصل دوم
بخش اول: تاریخچه و بررسی منابع موجود 6
2 ـ 1) بخش اول ـ تاریخچه 6
بخش دوم: کلیات آناتومی 9
2 ـ الف)پرده جنب 9
2- ب) میدیاستن 11
2 ـ ج) سیستم قلبی و عروقی 12
2 ـ ه) فیزیولوژی و وظایف پریکارد: 19
بخش سوم 20
2 ـ 3) بیماریهای پریکارد 20

فصل سوم
مواد مصرفی، روش کار، محاسبات 26
3- الف) عمل جراحی پریکاردیکتومی 26
3 ـ الف ـ 1) مواد مورد نیاز 26
3 ـ الف ـ 2) روش جراحی پریکاردیکتومی 27
3 ـ الف ـ 3) عملیات و آزمایشهای بعد از جراحی 34
3- ب) روشهای اندازه گیری 35

فصل چهارم
نتایج 37

فصل پنجم
بحث 46
الف- جراحی 46
ب) علائم بالینی 51
پیشنهادات 54
منابع 55

مقاله فوق دارای صفحه مشخصات، تصویر، پاورقی، فهرست مطالب (فصل بندی شده) و 60 صفحه متن (در قالب word و ) با رعایت کامل صفحه بندی می باشد. همچنین فونت های کار شده برای متن مقاله  B Nazanin(14) و برای تیترهای داخل مقاله B Titr می باشند.

قیمت این مقاله 22000 تومان می باشد، جهت دریافت کامل متن مقاله (قابل ویرایش) بالای صفحه روی پرداخت و دریافت کلیک کنید

مشاهده فهرست مقالات سلامت و بدن

نوشته شده در 3 آذر ۱۴۰۰

لطفا پس از بهره مندی از مطالب فوق با نظر گرمت به من انرژی مثبت تزریق کن 🙂